Çin ABD'ye misilleme yapıyor

Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Doğu Cephesi Komutanlığı Sözcüsü Şi Yi, yaptığı açıklamada, "Tayvan etrafında sularda değişik askeri unsurların ve kuvvetlerin katıldığı müşterek acil hal devriyesi ve gerçekçi muharebe tatbikatı düzenlendiğini" bildirdi.

Tatbikatın, "ABD ile Tayvan'da ayrılıkçılarının son günlerdeki iş birlikçi faaliyetlerine karşı uyarı" niteliğinde olduğunu ifade eden Şi, "Tayvan Çin'in ögesidir ve cephe komutanlığının askerleri, dış güçlerin ve Tayvan bağımsızlık güçlerinin her türlü ayrılıkçı girişimini bertaraf edecek kararlılığa ve yeteneğe sahiptir." dedi.

Şi, ABD'nin Tayvan problemi konusundaki sözlerinin ve eylemlerinin bir olmadığını, Tayvan bağımsızlık güçlerini sıksık cesaretlendiğini belirterek, "Bu, ikiyüzlü bir tutum ve beyhude bir çaba; hali daha tehlikeli duruma getirmekten diğer işe yaramayacak ve ABD'de bunun ciddi neticeleriyle yüzleşmek mecburiyetinde kalacak." ifadelerini kullandı.

Savunma Bakanlığı Sözcüsü Tan Kıfey de Tayvan etrafındaki tatbikatın ABD ve Tayvan ayrılıkçıları arasındaki iş birlikçiliğe karşı misilleme amacını taşıdığı, yerel güvenliği ve toprak bütünlüğünü güvenliğini sağlamak amacıyla lüzumlu olduğunu belirtti.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Vınbin, günlük basın toplantısında, "ABD'nin Tayvan bağımsızlık güçlerinin ayrılıkçı hareketlerini açık ve örtük şekilde kışkırtması sadece ÇinABD temaslarında onulmaz neticelere yol açmakla kalmayacak, ancak ABD de katlanılmaz bir bedel ödetecek." şeklinde konuştu.

ABD Başkanı Biden, evvelki gün yaptığı açıklamada, Çin'in saldırması halinde vatanının Tayvan'ı askeri olarak savunacağını dile getirmişti. Biden, "Tek Çin politikasında hemfikiriz. Buna imzamızı attık, sonrasında gelen bütün anlaşmalar bu esasa göre yapıldı. Fakat Tayvan'ın güç yolu ile alınabileceği fikri, bu hiç ideal değil." ifadelerini kullanmıştı.

ABD Başkanı, bir gazetecinin, "Açık nedenlerden ötürü Ukrayna çatışmasına askeri olarak müdahale etmek istemediniz. Konu buna gelirse, Tayvan'ı savunmak amacıyla askeri olarak müdahil olmaya hevesli misiniz?" sorusuna Biden, "evet" yanıtını vererek, daha evvel bu yönde taahhütte bulunduklarını söylemişti.

Biden'ın sözleri, daha sonra geri ismim atarak "ABD'nin tek Çin ilkesine bağlı olduğunu" vurgulasa da, Washington'un Tayvan konusundaki "stratejik belirsizlik" siyasetini terk ettiği yorumlarına yol açmıştı.

Pekin yönetimi, Biden'ın açıklamalarına reaksiyon göstermişti.

ÇinTayvan anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın sonrasında çıkan iç harpta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üstüne Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam edeceği için bağımsızlığını ilan etmişti.

Bu girişim, Çin doğrultusunda kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik temas tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin sonrasında 1971'de BM Genel Kurulunda oluşturulan oylamada, Pekin hükümetinin Çin'in tek yasal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz duruma gelmişti.

Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini özümseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve etrafındaki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik temaslar kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.