Home
28 Eylül 2023 ( 19 izlenme )
Reklamlar

Dolar kurunda deprem yaratabilir: Merkez Bankası'ndan bankalara yeni talimat


Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), geçtiğimiz günlerde Türk lirası mevduatını teşvik amacıyla bankaların TL dönüşümlü Kur Korumalı Mevduat hesaplarına uyguladığı taban faiz zorunluluğunu kaldırmıştı. Ekonomist Haluk Bürümcekçi, bu kararın bankalara örtülü şekilde "TL mevduat faizlerini yükseltin" anlamına geldiğini açıkladı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın faiz karşıtı söylemlerini rehber edinen para politikaları doğrultusunda parasal sıkılaşma politikalarından uzak durarak Türkiye'de dolar kurunun rekor yükselişine neden olurken, yaşanan yoksullaşmanın faturası ise halka kesildi.

28 Mayıs sonrası, Erdoğan'ın önceki eylemleriyle tamamen tezat bir ekonomik anlayış göreve getirilirken, uygulanmaya başlanan yeni ekonomi yönetiminde ise klasik iktisat politikalarına dönüş yapıldı ve Türkiye'de yıllar sonra yeniden parasal sıkılaşma dönemi başladı.


Hafize Gaye Erkan ve Mehmet Şimşek'in başını çektiği yeni ekonomi yönetimi, her ne kadar bağımsız olduklarını söyleseler de, yıllar içerisinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bilinen faiz karşıtı söylemleri nedeniyle iki ismin de ekonomide elinin tamamen rahat olmadığı konuşuluyor.

MERKEZ BANKASI'NDAN BANKALARA ÖRTÜLÜ FAİZ TALİMATI

Bu iddiaları doğrular nitelikte geçen ilk 4 toplantıda TCMB, Türkiye'de yüzde 70'lere koşan enflasyona karşın politika faizlerini yalnızca yüzde 30'a çekebildi. Siyaseten Merkez Bankası'nın elini bağlayan ve istediği doğrultuda politika faizi artırımı yapılmamasına neden olan bu yaklaşımın ardından TCMB, çareyi bankalara örtülü talimatlar vermekte arıyor.

21 Aralık 2021 tarihinde ani kur artışını durdurabilmek için hayata geçirilen Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemi, AKP'nin beklentileri doğrultusunda günü kurtarmayı sağlamış olsa da, Türkiye ekonomisine gidermesi güç hasarlar açtı. Havuzda biriken 125 milyar doları aşkın paranın Hazine'ye getirdiği yük karşısında harekete geçen yeni ekonomi kadrosu, KKM'yi tasfiye sürecini başlatırken, bu uygulamanın en önemli saç ayaklarından biri geçtiğimiz günlerde resmen duyuruldu.

BANKALAR YÜZDE 30'DAN AZ FAİZ VEREBİLECEK

KKM hesapları, TL dönüşümlü ve dövizden dönüşümlü olmak üzere ikiye ayrılırken, TCMB ilk aşamada Türk lirası dönüşümlü hesaplardan çıkışı hızlandırmak için bankaların TL mevduatlı KKM hesaplarına yönelik uyguladığı asgari politika faizi oranında faiz verme şartını yürürlükten kaldırdı.

Söz konusu karar, KKM müşterileri için uygulamanın cazibesini yitirmesi anlamına gelirken, 4 haftadır üst üste düşen toplam mevduatın bu karar sonrasında daha da gerilemesi bekleniyor.


Mesele Ekonomi kanalında KKM tasfiyesine yönelik adımları değerlendiren ekonomist Haluk Bürümcekçi; şu uyarılarda bulundu:

"Son alınan kararın 2 tarafı var. Bir TL'den bir de dövizden geçişli hesaplar var. Bu karar, dövizden dönüşümlü kur korumalıları etkilemiyor. TL'den dönüşen hesaplara uygulanacak faizin asgari sınırını kaldırarak, bankaların politika faizinin altında faiz önermelerini teşvik ediyor.

Elbette bunun maliyetinin nasıl paylaşılacağı tartışma konusu ancak atılan adımın amacı, burayı caydırın da dövize gitsinler değil de, burayı caydırın ama bunu da standart TL mevduata verdiğiniz faizi cazip hale getirin, daha da yükseltin şeklinde bir mesaj veriliyor. Bu şekilde yorumlamıştır bankalar uygulamayı.

"DOLAR KURUNDA DEPREM YAŞANMASINA NEDEN OLABİLİR"

Elbette ben de merak ediyorum mevduat faizleri nereye doğru gidecek. Enflasyonun arkasından koşmaya devam mı edece, daha cazip bir hale mi gelecek. Merkez Bankası'nı çok zorlayan bir tablo var gibi durmuyor BDDK'nın son verilerine bakılırsa ancak çıkış süreci uzun olacak bu belli. Son 4 haftadır KKM'nin TL olarak azaldığını görüyoruz zaten.

Bu azalmanın büyük bir bölümü Türk lirası tarafından olmuştur diye düşünüyorum. Meselenin büyüğü ise dövizden dönüşümlü KKM'lere yönelik olacaktır. Buraya doğru adım atılmamasının nedeni muhtemelen Merkez Bankası'nın rezervlerinin yetersiz oluşudur. Çünkü burası daha fazla kalıcı yatırımcıyı oluşturuyor. Onları TL'ye geçirmeye çok ikna edemiyorsunuz. Ancak sıradaki adımlar da dövizden dönüşümlüler için gelecektir.


Bu tasfiye sürecinin 2024'e yayılması muhtemel çünkü sistemdeki yatırımcıyı ürkütürseniz ve ani şekilde dövize çıkışlar olursa, Merkez Bankası'nın elinde bunu karşılayacak rezerv bulunmuyor. Haliyle iş yeni bir kur krizinin yaşanmasına, dolarda geçmiş yıllarda olduğu gibi yeni bir depreme kadar gidebilir.

Günboyu

Önerilen Videolar

Reklamlar

Bunlar da İlginizi Çekebilir

Sudan’da kiralanan araziler ne olacak? Özgür Özel’den Bahçeli’ye: “Bu nasıl ittifak ki ortağınız sizden utanmakta” AKP'li başkan, Abdülhamid anısına 22 milyonluk nikâh sarayı yaptırıyor! Sayıştay'ı şaşırtan atamalar... Kamu AKP’nin arpalığı!