Elektriğe yapılan zamlar, cihazlara bağlı hasta yakınlarını perişan ediyor

Ağırlaşan ekonomik kriz, yeni yılın ilk günlerinden itibaren yurttaşların karşısına yeni zamlar çıkardı. Hayat pahalılığı nedeniyle geçim sıkıntısı yaşayan yurttaşlar, artan elektrik ve doğalgaz faturaları nedeniyle iyice bunaldı.

1 Ocak 2022’den itibaren geçerli olmak üzere elektrik tarifelerinde mesken, sanayi ve ticarethane grupları için ortalama yüzde 52 ile yüzde 130 arasında değişen oranlarda artışa gidildi.

Son zamlarla birlikte konutlarda kullanılan kilovatsaat elektriğin bedeli, Ocak 2018’den bugüne yüzde 370 oranında arttı. Söz konusu zamlar, elektrik faturalarını ödenemez hale getirdi. Yurttaşlar, zamlara karşı çeşitli illerde eylemler düzenledi. AKP iktidarı, eylemlerin ardından elektrik faturalarında çeşitli düzenlemeler gerçekleştirdi ama bunlar da yeterli olmadı.

Türkiye’de nörolojik ve solunum hastalığı olan çok sayıda kronik hasta, evde yaşam destek cihazına bağlı olarak bakıma muhtaç bir şekilde hayat mücadelesi veriyor. Hastaların kullanmakta olduğu tıbbi malzeme, ilaç ve mamaların yanı sıra kullandıkları cihazların harcadığı elektrik bedeline yapılan fahiş zamlar, hasta ve hasta yakınlarını ekonomik olarak zor duruma düşürdü.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, kronik hastalığı olan yurttaşların konutlarına ait elektrik faturalarına aylık 200 TL tutarında Elektrik Tüketim Desteği (ETD) veriyor. Bakanlığın 2021 yılı faaliyet raporuna göre sadece 144 haneye elektrik tüketim desteği sağlandı. Bu 144 haneye verilen desteğin 170 bin 837 TL olduğu açıklandı.

Cumuriyet'in haberine göre, Genel Sağlıkİş Genel Başkanı Dr. Derya Uğur ve İzmir Aile Hekimleri Derneği (İZAHED) Başkanı Dr. Muhteber Çolak, evinde elektrikli cihazlara bağlı hastası olan ailelerin elektriğe yapılan zamlar nedeniyle yaşadığı mağduriyeti değerlendirdi.

Hastaların elektrik faturalarını ödemekte güçlük çektiğini belirten Uğur, “Elektrik fiyatlarına art arda gelen zamlar tüm yurttaşlarımızı sıkıntılı günlerle baş başa bırakmıştır. Ancak; evinde cihaza bağlı hastalar bu sıkıntıyı daha da fazla yaşamaktadır. Hastalar, hayati öneme sahip bu cihazlar nedeniyle katlanarak artan faturalarını ödemekte güçlük çekmektedir” diye konuştu.

"AİLELER ELEKTRİK FATURALARINI ÖDEYEMEMEKTEDİR"

Binlerce hastanın evinde elektrikle çalışan cihazlar kullanıldığını belirten Uğur ayrıca, “İhtiyaç sahibi olma kriterleri ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik kriz koşullarında değişmiştir. Asgari ücret bir ailenin geçimini sağlamakta son derece yetersiz kalmıştır. Asgari ücretin üzerinde bir kazancın eve girmesi üstelik evinizde cihaza bağlı bir hasta varken sizi ihtiyaç sahibi yapmaktan kurtarmaz. Kişi eve giren geliriyle; kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin temel ihtiyaçlarını karşılayamıyorsa zaten ihtiyaç sahibidir. Maddi ve manevi olarak çok ağır bir yükle baş etmek zorunda kalan bu aileler, evlerine gelen elektrik faturalarını ödeyememektedir” ifadelerine yer verdi.

Bakanlığın vermiş olduğu desteği yetersiz bulan Dr. Derya Uğur, “Desteğin maddi tutarının artırılması kadar, şartların da kolaylaştırılması gerekmektedir. Bireylerin ‘yaşam hakkı’ korunmalı; cihaza bağlı hastası olan herkes bu destekten yararlandırılmalıdır. Anayasa’nın 60. maddesinde ‘Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar.’ denilmektedir. Sosyal devletin gereği yerine getirilmeli, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı destek şartlarını yeniden gözden geçirmelidir” dedi.

"HİÇBİR DERDE DEVA OLMAMAKTADIR"

Kronik hastaların bakımlarının çok zor ve masraflı olduğunu belirten Dr. Muhteber Çolak ise, “Bu hanelerde bir kişi genelde hastanın bakımını üstlendiği için çalışamıyor. Yani çoğunlukla eve tek maaş giriyor. Kira, elektrik, doğalgaz ve gıda ürünlerine yapılan zamlar ise ortadadır. Cihaza bağımlı hastalar için elektrik hayati önem taşımaktadır. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının sadece 144 haneye ETD desteği vermesi hiçbir derde deva olmamaktadır” ifadelerine yer verdi.

ERDOĞAN’A ‘MANDA YOĞURDU’ GÖNDERMESİ

İnsanların açlığa ve yoksulluğa terk edildiğini belirten Çolak,“Biz hastalarımızla konuştuğumuzda cebinde hiç parası olmadığını ifade eden çok insan var. Bunlara beslenme önerisinde bulunurken çekiniyoruz. Öyle manda yoğurdu, medine hurması yiyin falan diyemiyoruz. Sosyal bir hukuk devletinde kronik hastalık nedeniyle cihaza bağımlı veya çalışamaz durumda olan hastalara, engelli bireylere, destek ihtiyacı olan kadınlara ve çocuklara yoksulluk sınırı ölçü alınarak destek yapılmalıdır. Bakanlığın sadece 144 haneye yaptığı ETD yardımları göstermeliktir. 144 haneye ETD yardımları vererek diğer ailelerin sorunları görmezden gelinemez. Gerçek bir sosyal hukuk devletinde toplumun her kesiminden ihtiyaç sahibi herkesin sorunu çözülmelidir” dedi.