• Ankara’da yaşayan S.G., “Başvursak da yardım alamıyoruz. Buzdolabımız boş, açız. Kira ödeyemiyorum. Yardım için sesleniyorum.”
• İstanbul’da yaşayan A.S., “2 kızım var. Günlerdir buzdolabım boş. Geceleri aç yatıyoruz. Çocuklarımın ayakkabıları delik. Yardım istiyorum diye istismara uğruyorum. Fotoğraf atmam karşılığında para göndereceklerini söylüyorlar.”
• Bursa’da yaşayan A.A., “Okuyorum ve tek başıma hayatta kalmaya çalışıyorum. Faturalarımı dahi ödeyemiyorum. Yardıma ihtiyacım var.”
• Antalya’da yaşayan T.K. “Tek başıma evimi geçindirmeye, giderlerimi karşılamaya çalışsam da yeterli olmuyor. Soğuk havalar yaklaşıyor. Elektrik ve doğalgazı daha şimdiden ödeyemiyorum.”
Sosyal medyadan paylaşım yapan ve mesaj atan kadınlardan yalnızca bazıları…
AKP iktidarının yol açtığı sefalet düzeni toplumun her kesimini vursa da özellikle kadınlar en büyük mağdurlar arasında. Çalışma yaşamından koparılan, istihdam alanları daraltılan ve eve hapsedilmek istenen kadınlar büyük bir girdapla karşı karşıya. Sosyal yardımlar yetersiz kalırken, çalışma kapıları da yüzlerine kapanan kadınlar, seslerini yetkililere duyurmak için sorunlarını sosyal medyadan dile getirmeye başladı. Çaresizce sosyal medyada yaşadıkları sorunları aktaran ve seslerini duyurmaya çalışan kadınlar burada da rahat bırakılmıyor. Yardım çağrısında bulunan kadınlara, para karşılığı “çıplak” fotoğraf istemekten yazılı istismara kadar bir dolu mesajlar atılıyor. Kadınlar kendilerine gelen bu istismar dolu mesajları da yayınlamaya başladı.
Öte yandan bu durum dolandırıcılara da kapı araladı. Yardım talep eden kadınların hesaplarına benzer hesaplar açarak insanlarla iletişime geçen dolandırıcılar mağduriyetten nemalanmaya çalıştı. Bu yönde pek çok örnek de sosyal medyada ifşa edildi. Seslerini duymayan yetkililere, dolandırıcılara ve taleplerini suistimal eden erkeklere tepki gösteren kadınlar, kadın yoksulluğuna çözüm bulunmasını istedi.
***
Her yıl merkezi yönetimden bakanlık ve kurumlara ayrılan bütçe, iktidarın bakış açısını gösterdi. Yeni bütçede Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı için 407 milyar TL teklif edildi. Bakanlık bütçesindeki alt kalemler önceliğin kadın olmadığını gösterdi. “Ailenin korunması ve güçlendirilmesi” için 16,6 milyar lira, “kadının güçlendirilmesi” için 5,9 milyar lira ayrıldı. “ailenin korunması” için ayrılan bütçe “kadının güçlenmesine” ayrılan bütçenin neredeyse 3 katı. Bakanlık bütçesinden “kadının güçlendirilmesine" ayrılan bütçe ise tüm bütçenin yalnızca yüzde 0,3’üne denk gelirken, 67 program arasında dağıtılan merkezi bütçede “ailenin korunması” 41’inci, “kadının güçlendirilmesi” ise 57’nci sırada yer aldı.
***
Kadınların istihdama erişemiyor, erişenin ise çalışma koşulları kötü. TÜİK verilerine göre Ocak ayında işsizlik oranı erkeklerde yüzde 22,2, kadınlarda yüzde 33,8. Ekim verilerinde kadın işsizliği oranı yüzde 34,6’ya çıktı. Kadın ve erkek işsizliği arasındaki makas açılarak 14,1 puan oldu.
***
Sol Feminist Hareket üyesi Dilara Kurtuluş: AKP’nin düzenlemeleri ve gerici toplum inşasında kullandığı dil ve uygulamalar sonucu kadın işsizliği, güvencesiz çalışma koşulları günden güne artıyor. Kadının hem evde emeğinin sömürülmesi hem de ucuz işgücü olması anlayışı; işsizliğin esas sebebinin kadınlar olması, kadının yerinin evi olması gibi sözlerle teorize ediliyor. Krizlerde kadınlar ilk işten çıkarılan oluyor, düşük ücretlere ve kötü çalışma koşullarına razı olması bekleniyor, bir yandan da yoksullaşan haneyi ayakta tutmak için hane içerisinde fazladan emek sarf etmek zorunda kalıyor. Sosyal devlet anlayışı sadaka kültürü olan AKP’nin yoksulluğu önleyici sözde çabaları ise elbette çözüm olmuyor. Devletin kurumlarından yeterli desteği alamayan kadınlar sosyal medya aracılığıyla seslerini duyurmaya çalışıyor. Kadın yoksulluğunun çeşitli iyileştirmelerle de giderilemeyecek bir yapısal sorun olduğu da ortada.
***
AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında kadınların işgücüne katılım oranı yüzde 27 civarındaydı. Bu oran, yıllar içinde daha da kötü bir hâl aldı ve cinsiyet eşitsizliği daha da derinleşti. Özellikle kadınlar ve genç kadınların yaşadığı işsizlik arttı. Yıllık bazda bakıldığında en az 3 kadından biri işsiz olarak göze çarptı.