Yaz aylarında olunmasına rağmen yüksek fiyatlardan satılan patates, soğan ve limondan sonra domates fiyatları da dikkat çekici seviyelere ulaştı.
Bir kilo domatesin fiyatı hallerde bile 2025 liraları buldu.
Semt pazarlarında ise kalitesine göre bir domatesin kilosu 3035 TL’ye kadar yükseldi.
Sozcu.com.tr’ye konuşan Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, domatesteki fiyat hareketliliğinin yetersiz üretim, olumsuz hava koşulları ve yüksek girdi maliyetleri olduğunu söyledi.
Tavşan, “Tarla ürünleri tamamen raflardaki yerini alınca, fiyatlar bir iki ay idare eder. Ancak sonrasında seralara döndüğümüzde ne yaparız, bilmiyorum” dedi.
Sera Yatırımcıları ve Üreticileri Birliği (SERABİR) Yönetim Kurulu Başkanı Müslüm Yanmaz ise, şöyle diyor:
“Tarla domatesi bitip de sera ürünlerinin başlayacağı sonbaharda, domatesin kilosunun 40 TL’ye kadar çıkması bekleniyor.”
Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, “Şu an tarla ürünleri tam anlamıyla çıkmadı. Yetersiz arza eklenen olumsuz hava şartları da var. Meteoroloji yine fırtına uyarısı veriyor örneğin. Zaten yüksek olan üretim maliyetlerine bir de bu olumsuzlukların eklenmesi fiyatlara doğrudan tesir ediyor” dedi.
Şu an kilosu 3035 TL’den satılan domatesin iyi kalite bir domates olduğunu, ancak halkın alabildiği normal kalite bir domatesin kilosunun bile 1015 TL olduğuna dikkat çeken Tavşan, şöyle devam etti:
“Bu az bir fiyat değil. Normal kalite bir domates bile pahalı. Vatandaşın alım gücü yeterli değil.
Ancak diğer taraftan, domatesin bir kilosunun tarladaki üretim maliyeti bile 34 liradan aşağı değil. Şu an en ucuz üretilebilen ürünlerden birisi kuru soğan. O bile 2,53 TL’ye mal edilebiliyor. Buna nakliye, paketleme, işçilik, stopaj, KDV gibi giderler de eklendiğinde etiket fiyatı tırmanışa geçiyor.
Dolayısıyla perakende fiyatların eskisi gibi 23 lira olmasını beklememek lazım. Bu sefer üreten çiftçi zarar ediyor.”
SERABİR Başkanı Müslüm Yanmaz ise, sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede, geçen yıl 6 liraya ürettikleri bir kilo topraksız kültür sera domatesini bu yıl 13 liraya üretebildiklerini söyleyerek üretim maliyetlerindeki ciddi artışa vurgu yaptı.
Enerji ve nakliye giderlerindeki artışa dikkat çeken Yanmaz, “Girdi maliyetlerimiz çok fazla arttı. Sadece gübredeki artış yüzde 300’ü buldu” dedi.
Buna rağmen Yanmaz, kendi ürettikleri domatesin kilosunun İstanbul Bayrampaşa, Sakarya, Ankara, Bursa ve Antalya hallerinde 1115 TL aralığında değiştiğini; bunda, tarla domatesinin de yavaş yavaş çıkmasıyla rekabetin başlamasının etkili olduğunu aktardı.
Pembe domatesin kilosu ise hallerde 20 liraya çıkıyor.
Öte yandan, sozcu.com.tr’ye konuşan sektör temsilcileri, domates fiyatlarının halihazırdaki yüksek seyrinden ziyade, kış aylarına gelindiğinde vatandaşı çok daha yüksek fiyatların beklediğine işaret ediyor.
Yanmaz, fiyatların birkaç ay sonraki seyrine ilişkin şu değerlendirmede bulundu:
“Geçen yıl domates fiyatları yaklaşık 16 lirayı bulmuştu. Verimli sezon geçiren her üretici arkadaşımız geçen yılki fiyatlardan memnun kaldılar. Döviz yükselince ihracat şansımız da arttı. Biz bir de özel bir ürün üretiyoruz. Arılı sistemlerde, sağlıklı ürün yetiştiriyoruz.
Bu yıl özellikle enerji giderlerindeki artışlardan dolayı Türkiye’deki ürünlerin çok daha yüksek fiyattan satılacağı beklentisi var. Tarla domatesi çıktı diye rekabet oldu ancak bir ay sonra tarla domatesi bittiğinde domatesin kilosunun 3040 TL seviyelerini bulmasını bekliyoruz.”