İşçiyi açlıkla sınayacaklar

CHP’li Taşçıer, asgari ücret 30 bin lira olsa bile, çalışanların 2026’da yine açlık sınırının etrafında bir hayatta kalma mücadelesiyle baş başa kalacağını söyledi.

Türkiye’de milyonlarca vatandaşın gözü kulağı iktidarın asgari ücrete yapacağı zamma kitlendi. CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Emek Büroları Koordinatörü Gamze Taşçıer, CHP’nin asgari ücrete yaklaşımını, “Biz rakamdan ziyade çerçeveyi kuralı tarif ediyoruz. Çünkü yöntemin kurumsal olarak sağlam inşa edildiği bir düzende ücret zaten adil olur” sözleriyle özetledi. Taşçıer, asgari ücret maratonu öncesi NEFES’in sorularını şöyle yanıtladı:

- Kamuoyunun izlediği asgari ücrete CHP’nin yaklaşımı nedir?

Rakamlar ortada... Haziran 2023’ten bu yana asgari ücret yalnızca 3 ay boyunca açlık sınırının üzerinde kalabildi. 590 gündür asgari ücret her dakika eriyor. Ücretli kesim, satın alma gücü bakımından tarihsel bir çöküş yaşıyor. Bir ülkede refah düzeni çökerse, toplumsal yapı da kırılgan hale gelir. Asgari ücreti hiçbir zaman dar bir rakam tartışmasının konusu olarak görmedik. Asgari ücreti, emeğin toplumsal değerini ve çalışma hayatının hangi siyasal tercihlerle yönetildiğini gösteren en kritik gösterge olarak değerlendiriyoruz. Parti programımızı da bu doğrultuda oluşturduk. Türkiye’nin düşük ücret rejimine mahkûm edilmesine karşı, asgari ücretin insan onuruna uygun bir yaşam standardını güvence altına alması gerektiğini söylüyoruz.

YAŞAM MALİYETİNİ YANSITMIYOR

- Sizce iktidar asgari ücreti nasıl belirleyecek?

İktidarın niyetinin yılın en düşük artışıyla süreci kapatma ve ekonomik yükü çalışan kesime aktarma arayışı olduğu görülüyor. Bakın bugün açlık sınırı 29 bin liraya dayanmış durumda. Bu tablo ortadayken yüzde 20’lik bir artış, asgari ücretin 26 bin lira olması anlamına geliyor. Diyelim ki Cumhurbaşkanı bu kez daha cömert davrandı, yüzde 40’lık bir artış yaptı. Bu durumda da rakam 30 bin liraya ulaşıyor. Asgari ücretli 2026’da yine açlık sınırının etrafında bir hayatta kalma mücadelesiyle baş başa bırakılıyor.

BU YÖNTEM ÇALIŞANLARIN CEBİNİ BOŞALTIYOR

- CHP’nin asgari ücret önerisi nedir?

Asgari ücreti, rakamların ve tahminlerin gündemi işgal ettiği fakat günün sonunda emekçinin cebinin boşaldığı bir tartışmaya hapsetmeyi doğru bulmuyoruz. Elbette her senaryo için teknik bir formülümüz var; ancak meselenin özü rakamın kendisi değil, rakamı üreten yöntemdir. Çünkü yöntem adil kurulursa sonuç da adil olur, yöntem keyfî olursa üretilen sonuç da keyfî olur. Bizim yaklaşımımız net, asgari ücret ne hedef enflasyona ne gerçekleşen enflasyona ne de siyasi takvime göre belirlenmelidir, insan onuruna göre belirlenmelidir. Kısacası biz rakamdan ziyade çerçeveyi tarif ediyoruz; kuralı tarif ediyoruz.

İŞÇİNİN OLMADIĞI MASADA ÇALIŞANIN KADERİ BELİRLENİR

- Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun yapısı kağıt üzerinde üçlü gibi görünse de gerçek işleyiş hükümet–işveren ittifakının belirleyici olduğu ikili bir düzene sıkışmış durumda. Oy dengesi baştan işçi aleyhine kurulmuş halde. Böyle bir yapıda müzakere değil, dayatma olur; temsil değil, rıza üretilir. Bu yıl tablo daha da vahim bir noktaya taşındı. İşçi tarafı, mevcut yapının hiçbir şekilde müzakereye izin vermediği gerekçesiyle masaya oturmayacağını açıkladı. Bu durum, komisyonun fiilen hükümet ve işverenden oluşan bir çift taraflı yapıya dönüştüğünü gösteriyor. Yani milyonlarca çalışanın kaderi, işçi temsilinin bulunmadığı bir masada belirlenecek. Böyle bir ortamda alınacak kararın sosyal diyalogla, toplu pazarlıkla ya da adil ücret tespitiyle ilgisi kalmaz. Bu, emekçilerin dışlandığı, ücretin siyaseten belirlendiği bir mekanizma anlamına gelir.

NEFES