Corona virüsü salgınının küresel ekonomide yarattığı olumsuzluk, birçok ülke para biriminin dolar karşısında sert değer kayıpları yaşamasına neden oluyor.
Salgından olumsuz etkilenen para birimlerinden biri de TL. Dün 6,80 seviyelerini gördükten sonra bugün 6,75’in altına gerileyen dolar/TL, Ağustos 2018’deki kur krizi sonrasındaki en yüksek seviyelerinde bulunuyor.
Son yıllarda dolar karşısında sert dalgalanmalar yaşayan TL’ye, son olumsuz etki de corona virüsü salgınından geldi.
7 Nisan’da 4,05 seviyesinde olan dolar/TL kuru, aradan geçen iki yılda çok sert dalgalanmalar yaşadı. Ağustos 2018’de gün içi harekette 7’yi aştığı da oldu, Kasım 2018’de 5,20’ye kadar gerilediği de.
Türkiye ekonomisinin 2018 yılında artan enflasyon ve cari açıkla birlikte fazla ısınmasına, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artışları nedeniyle azalan sıcak para girişleri, ABD ile yaşanan Rahip Brunson krizi ve yabancı yatırımcılarda Merkez Bankası’nın (TCMB) bağımsızlığına dair artan endişeler de eklenince, kur 4’ten 7’ye doğru çok sert yükselmişti.
Daha sonra TCMB’nin 625 puanlık faiz artışına gitmesi, Rahip Brunson krizinin çözümü ve ekonominin küçülmesiyle dolar ihtiyacının azalması, kurun ateşini bir miktar söndürdü.
Daha sonra TCMB rezervlerinin seçim öncesinde kuru düşük tutmak için kullanımı, artan küresel belirsizlikler ve jeopolitik gerilimlere, bir de İstanbul seçimlerinin iptali eklenince kurda tekrar yukarı hareket görüldü. ABD’nin Ankara’ya Rusya’dan S400 füze savunma sistemi alımı nedeniyle yönelttiği yaptırım tehditleri, kurda uzun süre tansiyonun yüksek kalmasına neden oldu.
2019’un sonundan itibaren ekonomide kısmi toparlanma, ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere gelişmiş ülke merkez bankalarının gevşek para politikasına dönmesi ve ABD ile yaşanan gerilimlerin azalmasıyla tam kurda istikrar görülmeye başlanırken, bu defa da İdlib gerilimi ve sonrasında corona virüsü salgını, kurda tekrar Ağustos 2018 seviyelerinin görülmesine neden oldu.
İşte TL’nin dolar karşısındaki iki yıllık öyküsü:
Öte yandan, bu süreçte TL’deki değer kaybı, Türkiye için emsal teşkil eden birçok ülkenin para birimine göre sınırlı kaldı.
Reuters verilerine göre, Güney Afrika Randı’nın dolar karşısında yıl başından bu yana değer kaybı yüzde 24,2 olurken, bu dönemde TL’deki değer kaybı yüzde yüzde 10,1 oldu. Bu dönemde Brezilya Reali yüzde 23,5, Meksika Pesosu yüzde 21,9, Rus rublesi yüzde 19,8 değer kaybetti. Petrol fiyatlarındaki düşüş ve Varlık Fonu’ndaki 113 milyar dolarlık rekor değer kaybıyla Norveç’in para birimi kron bile bu dönemde yüzde 15,5 değer kaybetti.
https://www.sozcu.com.tr/2020/ekonomi/dolartldeagustos2018edonuldu5731270/