1 milyar 559 milyon 871 bin TL nereye gitti?

Sayıştay Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından verilen idari para cezalarıyla ilgili uygulamanın kapsamlı bir şekilde ortaya konulabilmesi için son beş yıla (20132017) ilişkin verileri esas alarak konuyu ayrıntılı olarak incelemiştir.

İdari para cezaları (İPC), Kurum tarafından protokol yapılan denetimci kuruluşlardan gelen denetim raporlarının değerlendirilmesi ya da Kurumun resen kendi personeliyle gerçekleştirdiği denetimler sonucunda, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu, 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu, 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Kanunu ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na aykırı hareket eden firmalara uygulanmaktadır.

Yapılan denetimlerde; beş yıllık dönem içerisinde Kurul tarafından verilen toplam 3 milyar 755 milyon 109 bin TL tutarındaki idari para cezasının ancak % 2,67’likkısmının tahsil edilebildiği; verilen cezaların % 66,67’lik kısmı hakkında dava açıldığı ve davası sonuçlanan cezaların % 96,4’ünün mahkemelerince iptal edildiği; 1 milyar 264 milyon 445 bin  TL tutarındaki diğer önemli bir kısmı hakkında dava açılmadığı veya açılan davalar kurum lehine sonuçlandığı ve karar onandığı ve böylece tahsili için yasal hiçbir engel kalmadığı halde tahsil edilmediği tespit edilmiştir.

Beş yıllık dönemde EPDK tarafından toplam 3 Milyar 755 Milyon 109 Bin TL tutarında idari para cezası verilmiş, bu tutarın 100 Milyon 119 Bin TL’lik kısmı tahsil edilmiş, 3 Milyar 654 Milyon 990 Bin TL’lik kısmı tahsil edilememiştir. Oransal olarak bakıldığında, belirtilen dönemde verilen para cezalarının %97,33’ütahsil edilmemiştir.

İlgililerden tahsil edilen toplam 100 Milyon 119 Bin TL tutarındaki para cezasının, 93 Milyon 920 Bin TL’lik kısmı Kuruma, 6 Milyon 198 Bin TL’lik kısmı Vergi Dairesine ödenen tutarlardan oluşmaktadır.

İdari Para cezalarının (İPC ) sektörel dağılımına göre, % 82,17’lik oranla petrol piyasası ilk sırada yer almakta, petrol piyasasını % 7,88 LPG, % 7,41 kaçakçılık, % 2,26 elektrik, % 0,27 doğal gaz piyasaları takip etmektedir.

İPTAL OLAN RAKAM 1 MİLYAR 559 MİLYON 871 BİN TL

Sayısal olarak bakıldığında, dava açılan 3.389 adet İdari Para Cezasının;

1 Milyar 559 Milyon 871 Bin TL tutarındaki 1.607 adedinin mahkeme kararıyla iptal edildiği,

731 Milyon 884 Bin TL tutarındaki 1.339 adedi hakkında dava sürecinin devam ettiği,

23 Milyon TL tutarındaki 122 adediyle ilgili iptal talebinin mahkemece reddedildiği,

57 Milyon 185 Bin TL tutarındaki 82 adedi hakkında tahsilat için vergi dairesine yazıldığı,

32 Milyon 957 BinTL tutarındaki 85 adedi için dava açılması sebebiyle tahsilatı durdurma yazısı yazıldığı,

76 Milyon 082 Bin TL tutarındaki 154 ünün ise diğer kalemlerden oluştuğu görülmektedir.

Rakamlar inanılmaz değil mi? Mahkeme kararı ile iptal olan rakam 1 Milyar 559 Milyon 871 Bin TL yani eski para ile 1 Katrilyon 559 Trilyon 871 milyar!! Sayıştay’ın denetiminde EPDK’nın verilen para cezalarının ancak % 3’ünü tahsil etti görülmektedir.

Sayıştay bu durum ile ilgili; ‘’Devasa büyüklüğe ulaşan ve yıllardır tahsil edilmeyerek sürüncemede kalan bu cezaların tahsil edilememesinin; bir tarafta yüksek faizlerle borçlanılarak finanse edilen Genel Bütçe için önemli bir kaynaktan mahrum kalınmasına, diğer taraftan sektör üzerinde düzenleme ve denetleme yetkisi olan EPDK’nın etkinliğinin zayıflatmasına yol açtığı değerlendirilmektedir’’ demektedir.

SAYIŞTAY’IN UYARILARI

Bir Kamu Kurumu nasıl olurda mahkemede açtığı davaların hemen hemen neredeyse hepsini kaybeder? Verilen idari para cezalarına karşı bu kadar çok dava açılması ve davaların neredeyse tamamına yakının kaybedilmiş olması olağan bir sonuç değildir. Sayıştay nedenlerini sorguluyor tabi ki.. Çıkardığı sonuçlar;

1  Kurumun idari para cezalarına ilişkin uygulamalarını sorgulamasını ve gözden geçirmesini gerektirdiği;

 2 Mahkemelerce verilen iptal kararlarının önemli bir kısmının usul yönünden görülen eksikliklerden kaynaklandığı, bu eksikliklerin;

 a) İlgili Yönetmelik uyarınca yürütülen soruşturmaların mahkemelerce son zamanlarda soruşturma olarak kabul edilmemesi,

 b) Petrol Piyasası Kanunu kapsamında üst sınırdan verilen para cezalarında mahkemelerin gerekçe araması,

c) Cezalara ilişkin yazılı savunma istem yazılarının posta memuru tarafından usulüne uygun tebliğ edilmemesi,

d) Yeterli derecede adres araştırması yapılmadan ilanen tebliğ yoluna gidilmesi gibi, Temel sebeplerden dolayı para cezalarına karşı açılan davalarda esasa girmeden verilen cezaların iptal edildiği gibi nedenleri Sayıştay tespit etmiştir.

EPDK’nın ceza kestiği ve hakkında dava açılmamış ,dava açılıp da iptal edilen, iptal kararları onanan 1 Milyar 212 Milyon 969 Bin TL’sinin ilgili vergi dairelerince tahsil edilmediği tespit edilmiştir. EPDK tüm vergi dairelerine, Gelir İdaresi Başkanlığı’na yazılar yazmış ama yeterli cevap alamamıştır.

Her iki dönemi (20052012 ve 20132017) birlikte değerlendirdiğimizde, 13 yılda verilen idari para cezalarının toplam tutarının 6 Milyar 846 Milyon 646 Bin TLolduğu, yapılan tahsilatın 307 Milyon 280 Bin TL (% 4,5) olduğu, yasal bir engel bulunmadığı halde tahsil edilmeyen tutarın ise 2 Milyar 477 Milyon 414 Bin TL.

Vatandaşın, küçük esnafın bırakın 2 Milyar 477 Milyon 414 Bin TL gibi bir uçuk parayı, devlete olan 100 TL borcunu tahsil etmek için Vergi daireleri inanılmaz sıkı çalışırlar. Ancak gelin görün ki vatandaşına, küçük işletmelere şahin olan kurumlarımız bu kadar büyük meblağlı alacaklarını yıllardır tahsil etmemektedir.

 EPDK’nın kesmiş olduğu cezaların Mahkemeler tarafından iptal edilmesi, evrakların yanlış hazırlanması, yanlış tebliğ edilmesi sizce de tesadüf, hata yapma boyutunu çoktan aşmamış mı?

Umarım bu hususta sorular soracak bir merci çıkar ve Türk Milleti adına bu hayatın olağan akışana ters olan bu durumu sorgular.!

Murat Ağırel

https://odatv.com/1milyar559milyon871bintlnereyegitti16011911.html