70 milyarlık fon yandaşa

Yurttaşlardan yeni vergiler alınmasını öngören torba tasa teklifle Savunma Sanayi Fonu’na 69,3 milyar TL gelir sağlanacağı hesaplandı. Bu gelirin 13,1 milyar TL’si limiti 100 bin liranın üzerindeki kredi kartlarından toplanacak. Teklifin gerekçesinde sıralanan savunma projeleri “Yandaşın, damadın paraya ihtiyacı var” dedirtti.

Kredi kartı limiti 100 bin liranın üzerinde olanlar ile araç satın alana, gayrimenkul alıp satanlara kadar yurttaşlardan ek vergi alınarak 70 milyar liralık gelir sağlanması planlanan Savunma Sanayii Destekleme Fonu (SSDF) geçen yıl 135 milyar lira gelir elde etti, fon yıllardır kar ediyor. Son 4 yıla ilişkin Sayıştay raporlarında yer alan bilgilere göre, Savunma Sanayii Destekleme Fonu’nun “dönem olumlu faaliyet sonucu” yani gelir fazlası bulunuyor. Buna karşın fona ek gelir yaratmak için hazırlanarak TBMM’ye sunulan yasa teklifi tartışılıyor. Savunma ve güvenlik birimlerine tahsis edilen ödemenin yanı sıra SSDF ile beraber savunma sanayi için bütçeden 1,13 trilyon TL aktarıldı. Sadece SSDF’nin payı 2024 yılı için 162,5 milyar TL oldu.

Teklifle Savunma Sanayii Destekleme Fonu (SSDF) için kredi kartı limiti 100 bin TL’nin üzerinde olan kişilerden yılda 750 TL, gayrimenkul alım ve satımında alıcı ve satıcıdan 750 TL, tapuda yapılan diğer işlemlerden 375 TL, noterdeki sıfır araç tescilinde 3 bin TL, ikinci el araç satışında bin 500 TL, diğer işlemler için 75 TL pay alınması öngörülüyor. Teklifin gerekçesinde savunma sanayi projelerine de yer verildi. Milli Muharip Uçak (KAAN), ALTAY, Çelik Kubbe Projesi, İHA ve SİHA projeleri örnek gösterildi. Fona sağlanması planlanan ek gelirin adresi sorgulanırken örnek verilen projelerin, Selçuk Bayraktar’ın şirketi ve AKP’ye yakın sermaye grupları tarafından yürütülen projeler olması dikkati çekti.

Kamuoyunun uzun yıllardır gündeminde olan Altay Tankı’nın seri üretimi ihalesini o dönemde Ethem Sancak’ın sahibi olduğu BMC Savunma almıştı. Yüzde 49,9’u Katar Silahlı Kuvvetleri’ne, yüzde 25,1’i Talip Öztürk’e, yüzde 25’i ihalenin yapıldığı tarihte Recep Tayyip Erdoğan’a en yakın isimlerden olan Ethem Sancak’a ait olan şirketin ihaleyi alması "peşkeş, rant aktarma" eleştirilerine hedef oldu. Daha sonra Ethem Sancak ve Öztürk Ailesi’ne ait olan yüzde 50,1’lik hisse, Fuat Tosyalı’nın sahibi olduğu Tosyalı Holding’e satıldı.

Gerekçede ayrıca AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar’ın Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yaptığı Baykar’ın ürettiği ve ihraç ettiği İHA ve SİHA’lar da örnek verildi.

∗∗∗

69,3 MİLYARLIK GELİR

Kanun teklifine ilişkin hazırlanan etki analizinde yapılan düzenlemenin gelir etkisi 69,3 milyar TL olarak hesaplandı. SSDF için 2025 yılı gelir etkileri şu şekilde hesaplandı:

• Beyannamelerden maktu tutarda SSDF katılım payı alınması 28,8 milyar TL,

• Tapu ve kadastro işlemlerinden maktu tutarda SSDF katılım payı alınması 9 milyar TL,

• Limiti 100 bin Türk lirası ve üzerinde olan kredi kartlarından maktu tutarda SSDF katılım payı alınması 13,1 milyar TL,

• Noterlerde yapılan işlemlerden maktu tutarda SSDF katılma payı alınması 18,4 milyar TL. Ayrıca 100 cc altındaki motosikletlerden alınacak MTV tahsilatının yüzde 20’si de Fon’a aktarılacak.

∗∗∗

MOTOR VE SAATTEN HARAÇ

Kanun teklifine göre Motorlu Taşıtlar Vergisi’ne tabi olmayan motor silindir hacmi 100 cm³’ün altında olan motosikletlerle motor gücü 6 kW’ı geçmeyen sadece elektrik motorlu motosikletlerden, ilk defa kayıt ve tescil edilecek olanlar MTV’ye tabi tutulmaya başlanacak. Son bir yıl içinde kayıt ve tescil edilen motor silindir hacmi 100 cm³’ün altında olan motosiklet sayısı dikkate alınarak yapılan etki analizinde 2025’te de aynı sayıda motosikletin kayıt ve tescilinin yapılacağı varsayımıyla yaklaşık 275 milyon TL gelir etkisi öngörüldü.

Öte yandan dronelar ve kol saatlerinin de ÖTV kapsamına alınması planlanıyor. İthalat verilerine göre 2024 yılı OcakTemmuz döneminde 753 milyon TL tutarında yaklaşık 59 bin drone 601 milyon TL tutarında yaklaşık 25 milyon eğlence amaçlı drone, 7,5 milyar TL tutarında yaklaşık 2,9 milyon saat ithal edildi. Drone ithalatından yüzde 20 oranında ÖTV alınması durumunda oluşacak yıllık gelir 464 milyon TL, 5 bin TL ve üzerindeki tutarlardaki saatlerden yüzde 20 ÖTV alınması durumunda ise yıllık ithalattan ÖTV gelir etkisi 1,7 milyar TL olacak.

∗∗∗

YASA ONLARIN HİZMETİNE

CHP Grup Başkanvekili Ankara Milletvekili. Murat Emir, Savunma Sanayii Destekleme Fonu için hazırlanan yasa teklifini kapsayan firmalarda yönetim kurulu olarak görev yapan iktidara yakın isimleri ve bürokratları paylaştı. Emir’in paylaşımında ismi geçen bazı isimler şöyle:

• ŞUAY ALPAY: TUSAŞ Başkanvekili 24 ve 25’inci dönem AKP Elazığ Milletvekili, geçmiş dönem AKP Genel Başkan Yardımcısı, 2015 yılından beri Milli Savunma Bakan Yardımcısı.

• ALPARSLAN KAVAKLIOĞLU: ASELSAN Başkanvekili, Geçmiş dönem AKP Genel Başkan Yardımcısı, 24, 25, 26’ıncı dönem AKP Niğde Milletvekili, 2018 yılından beri Milli Savuma Bakan Yardımcısı.

• BİLAL DURDALI: 2014 tarihinde Başbakanlık Güvenlik İşleri Genel Müdürü, Havelsan Yönetim kurulu üyesi, Milli Savunma Bakan Yardımcısı.

• MUSA HEYBET: 2015 yılı Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı, 2018 yılı Danıştay üyesi, Yargıtay üyesi Gülşen heybet ile evli, 2024 Eylül’de Milli Savunma Bakan Yardımcısı olarak atandı.

• BEKİR BAYRAKDAR: 2023’ten bu yana ASELSAN Yönetim Kurulu üyesi.

• AHMET YOZGATLIGİL: Haziran 2023 Ağustos 2024 tarihleri arasında Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı, 2024/289 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile ODTÜ Rektörü, 2024/316 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile TÜBİTAK Yönetim Kurulu üyesi, 22 Eylül 2023 tarihinden bu yana ASELSAN Yönetim Kurulu üyesi.

• GÖKHAN UÇAR: Savunma Sanayi Başkan Yardımcısı, TUSAŞ Yönetim Kurulu üyesi.

BirGün