Alman ekonomisinde resesyon riski

Alman ekonomisi Ukrayna’daki harpın etkisinin çok hissedilmemesiyle ilk çeyrekte resesyondan kıl payı kurtulurken, yüksek enflasyon, bozulan tedarik zincirleri ve Çin'deki Kovid19 kısıtlamalarının ikinci çeyrekte ekonomi üstünde daha çok baskı meydana getirdiği kaydediliyor.

Almanya’da tüketici duyarlılığı yüksek enflasyonla son vakitlerde büyük ölçüde kötüleşirken, üçüncü çeyrekte halin düzelmemesi halinde Alman ekonomisinin iki çeyrek art arda küçülerek teknik bir resesyona girebileceği belirtiliyor.

Avrupa Merkez Bankası (AMB) uzun zamandan sonra ilk kez Temmuz ayında ana faiz oranlarını yükseltmeyi planlıyor.

Faiz oranlarının sene sonuna kadar yüzde 1,75'e artması beklenirken, Avrupa’da faiz oranlarındaki geri dönüş resesyon tehlikesini artırıyor.

Gaz krizi Almanya'yı alarma geçirdi

Kuzeyde Baltık Denizi'nden güneyde Adriyatik kıyılarına kadar olan Avrupa Birliği ülkeleri, Rusya'nın Ukrayna'ya hücumu sonra yaşanan gaz arz kriziyle kafaya çıkmak amacıyla önlemler alıyor.

Avrupa'da 8 Haziran'da 79,40 eurodan prosedür gören doğalgazın megavat saat fiyatının, 23 Haziran itibarıyla yüzde 60 artarak 127,17 euroya yükseldiği kayıtlarda yer alıyor. Bu rakam bu seneki 335 euroluk zirvenin altında olmasına karşın bir sene evvelki düzeyinin yüzde 300 üstünde bulunuyor.

Almanya'ya hayati bir tedarik gerçekleştiren Baltık Denizi'nin altındaki Kuzey Akım 1 boru hattı ise onarımlarının Moskova'ya karşı oluşturulan Batı yaptırımları neticesi engellenmesiyle yalnızca yüzde 40 kapasiteyle hizmet verebiliyor.

Avrupa’nın en büyük ekonomisine sahip ve Rusya’ya gazda en çok bağımlı olan Almanya'da hükümet, kıtadaki "gaz krizinin" ortasında ülkenin 3 aşamalı Gaz Acil Durum Planı'nın 2'nci adımı olan "ikaz" civarını etkinleştirdi.

Alman Hükümetinin "ikaz" civarını etkinleştirmesinde, 14 Haziran'dan bu yana Rusya'dan gaz arzının kesilmesi ve gaz pazarındaki yüksek fiyat düzeyinin devam etmesi etkili oldu.

Doğalgaz dağıtımında devlet denetimi

Almanya'nın Gaz Acil Durum Planı, erken ikaz, ikaz ve acil hal olmak üzere üç seviyeden oluşuyor ve aşamalara göre piyasada alıncak tedbirleri içeriyor.

Rusya'dan gelen natural gazın kesintiye uğrama şansına karşı Gaz Acil Durum Planı'nda erken ikaz düzeyi etkinleştirilirken, bir ileri seviyenin etkinleştirilmesi halunda doğal gaz dağıtımında devlet denetimi öngörülüyor.

Rusya'dan Almanya'ya daha çok gaz gelmemesi halinde Alman hükümetinin Gaz Acil Durum Planı'nın da en yüksek seviyeyi etkinleştirmek mecburiyetinde kalacağı belirtiliyor.

Bunun olması halinde Almanya'nın Enerji Piyasası Düzenleyici Kurumunun (BundesnetzagenturBNetzA) sahip olunan gaz hacimlerinin dağıtımını denetim edeceği, bunun çoğu şirketin gaz miktarında sorun yadımına sebep olabileceği ve üretimi durdurabileceği kaydediliyor.

Almanya'yı zorlu günler bekliyor

Alman hükümetinin 23 Haziran’da aldığı gazda "ikaz" kararının, Moskova ile Soğuk Savaş'a kadar uzanan kuvvetli enerji bağlarına sahip Almanya'nın ekonomisi amacıyla zor günlerin işaretçisi bulunduğu belirtiliyor.

Gazprom, Kuzey Akım boru hattına gaz tedarikinin 16 Hazirandan itibaren günlük 67 milyon metreküpe kadar sağlanabileceğini bildirmişti.

Söz hususu hem de gaz tedarikinin azalmasıyla Hollanda, Almanya ve Avusturya, gaz depolama tesislerini doldurma amacıyla gaz kullanımını azaltmak amacıyla kömür santrallerinin tekrar döneme alınacağını açıklamıştı.

AB, Ukrayna'daki harp evveli gaz gereksiniminin yüzde 40'ını Rusya'dan karşılarken, Almanya, gereksinimi olan doğalgazın yüzde 55'ini Rus şirketlerinden karşılıyordu. Savaş ardından Almanya bu seviyesi yüzde 35'e kadar düşürmüştü.

Alman endüstriciler büyüme beklentilerini düşürdü

Alman Sanayi Federasyonu (BDI), 21 Haziranda oluşturulan Alman Sanayi Günü'nde, Almanya ekonomisine yönelik 2022 senesi büyüme tahminini RusyaUkrayna harpı başlamadan evvel duyurulan yüzde 3,5'ten yüzde 1,5'e düşürdü.

BDI'nin raporunda, BDI Başkanı Siegfried Russwurm, mevzuya dair değerlendirmesinde, "Çifte kriz, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve Kovid19 salgınının etkisi endüstri amacıyla problemlere sebep oluyor." ifadesini kullandı. Russwurm, gaz kesintisinin imalat endüstri üstünde büyük olumsuz etkisi olacağını ve ekonomiyi kaçınılmaz olarak resesyona sokacağını kaydetti.

Artan enerji fiyatları ve tedarik sorunları Alman iş dünyasının kaygılandırıyor.

Merkezi Münih'te tespit edilen Ekonomi Araştırma Enstitüsü'nden (Ifo) oluşturulan bildirimde de "Artan enerji fiyatları ve gaz kıtlığı tehdidi Alman iş dünyası amacıyla büyük kaygı kaynağı oluyor.” değerlendirmesinde bulunuldu.

Almanya Ekonomi ve İklimi Koruma Bakanı Robert Habeck, teknik problemler sebebiyle Kuzey Akım boru hattı üstünden Avrupa'ya doğal gaz sevkiyatında kesintiyi “siyasi güdümlü” olarak nitelendirdi.

Avrupa, halihazırda aşağı yukarı yüzde 55'i dolu olan gaz depolama tesislerini tekrar doldurmak amacıyla yarışıyor. AB çapında gaz depolama tesislerinin Ekim ayına kadar yüzde 80'inin ve Kasım ayına kadar yüzde 90'nın doldurulması hedefleniyor.

LNG altyapısı yok

Kuzey Akım 1 boru hattı gaz akışlarının azalması ve Avrupa'ya sevkiyat gerçekleştiren ABD'li büyük bir sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) üreticisinin kesintiye uğraması, bu hedeflere ulaşılmasını zorlaştırıyor.

Ayrıca, Avrupa ülkelerinin bütün greksinimlerini LNG'den karşılayacak altyapısının bulunmaması ve küresel LNG piyasanın yüksek talep görmesi de ilgi çekiyor.

RusyaUkrayna harpı başta gaz ve petrol olmak üzere ham madde fiyatlarının artmasına, teslimat darboğazlarının yaygınlaşmasına, bunlarla gelen yüksek enflasyon ise şirketler ve tüketiciler amacıyla belirsizliğin yükselmesine sebep oluyor.

Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) 4 Nisan'da, Rus enerjisine ambargo uygulanması halinde dış talebin zayıflaması ve daha çok belirsizliğe yol açmasıyla Alman ekonomisinin bu sene aşağı yukarı yüzde 2 küçülebileceği ikazında bulunmuştu.

Bu arada, Almanya'da Nisan ayında yüzde 7,4 olan senelik enflasyon, çoğalan yakıt ve besin fiyatlarıyla Mayıs'ta 7,9'a çıkarak, ilk petrol krizinin yaşandığı 19731974 kışından bu yana en yüksek orana ulaşmıştı.