Faiz kararına iş dünyası isyan bayrağını çekti!

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) dolar/TL kurunun üst üste kapanış rekorları kırdığı bir dönemde faiz toplantısını gerçekleştirdi.

Para Politikaları Kurulu (PPK) toplantısında alınan karara göre; 100 baz puan faiz indirimi gerçekleştirildi. Yüzde 16 olan faiz oranı yüzde 15'e düşürüldü. Merkez Bankası 3 ayda 4 puan faiz indirmiş oldu.

Merkez Bankası'nın faiz kararının ardından dolar 43 kuruş arttı. Karar öncesinde 10,57 olan dolar/TL, 10,97’ye yükseldi. 

Dolar akşam saatlerine doğru 11.29'a yükselerek tarihi rekorunu gördü.

Banka, enflasyonda yüzde 20’ye yaklaşılmasına rağmen Eylül ve Ekim'de toplamda 300 baz puanlık faiz indirimi yapmıştı.

Kararda yer alan “Kurul, arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin 2022 yılının ilk yarısı boyunca da etkisini sürdürmesini beklemektedir. Kurul, bu etkilerin ima ettiği sınırlı alanın kullanımını Aralık ayında tamamlamayı değerlendirecektir” ifadeleriyle aralıkta faiz indirimine devam mesajı verdi.

Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

Para Politikası Kurulu (Kurul), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 16'dan yüzde 15'e indirilmesine karar vermiştir.

Küresel iktisadi faaliyette yılın ilk yarısında yaşanan toparlanma ve aşılama oranlarındaki artışa rağmen salgında yeni varyantlar küresel iktisadi faaliyet üzerindeki aşağı yönlü riskleri canlı tutmaktadır.

Küresel talepteki toparlanma, emtia fiyatlarındaki yüksek seyir, bazı sektörlerdeki arz kısıtları ve taşımacılık maliyetlerindeki artış uluslararası ölçekte üretici ve tüketici fiyatlarının yükselmesine yol açmaktadır.

Başlıca tarımsal emtia ihracatçısı ülkelerde yaşanan iklim koşullarının küresel gıda fiyatları üzerinde olumsuz yansımaları görülmektedir.

Yüksek küresel enflasyonun, enflasyon beklentileri ve uluslararası finansal piyasalar üzerindeki etkileri yakından izlenmekle birlikte, gelişmiş ülke merkez bankaları artan enerji fiyatları ve arztalep uyumsuzluğuna bağlı olarak enflasyonda görülen yükselişin beklenenden uzun sürebileceğini değerlendirmektedir. Bu çerçevede, gelişmiş ülke merkez bankaları destekleyici parasal duruşlarını sürdürmekte, varlık alım programlarına devam etmektedir.

CARİ AÇIK VURGUSU

Öncü göstergeler yurt içinde iktisadi faaliyetin dış talebin de etkisiyle güçlü seyrettiğine işaret etmektedir. Aşılamanın toplumun geneline yayılması salgından olumsuz etkilenen hizmetler, turizm ve bağlantılı sektörlerin canlanmasına ve iktisadi faaliyetin daha dengeli bir bileşimle sürdürülmesine olanak tanımaktadır.

Dayanıklı tüketim malları talebi yavaşlarken, dayanıksız tüketim mallarında toparlanma devam etmektedir. İhracattaki güçlü artış eğilimiyle yılın geri kalanında yıllıklandırılmış cari işlemler dengesindeki iyileşmenin sürmesi beklenmekte, bu eğilimin güçlenerek devam etmesi fiyat istikrarı hedefi için önem arz etmektedir.

ARALIK AYINI İŞARET ETTİ

Enflasyonda son dönemde gözlenen yükselişte; gıda ve başta enerji olmak üzere ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurlar, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve talep gelişmeleri etkili olmaktadır.

Para politikası duruşunda yapılan güncellemenin ticari krediler üzerinde olumlu etkileri görülmeye başlamıştır. Bunun yanında, bireysel kredilerle ilgili gelişmeler yakından takip edilmektedir.

Kurul, para politikasının etkileyebildiği talep unsurları, çekirdek enflasyon gelişmeleri ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizleri değerlendirerek politika faizinin 100 baz puan indirilerek yüzde 15 olarak belirlenmesine karar vermiştir.

Kurul, arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin 2022 yılının ilk yarısı boyunca da etkisini sürdürmesini beklemektedir. Kurul, bu etkilerin ima ettiği sınırlı alanın kullanımını Aralık ayında tamamlamayı değerlendirecektir.

YÜZDE 5 HEDEFİ

TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir.

Fiyatlar genel düzeyinde sağlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş, ters para ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artış eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir.

Böylelikle, yatırım, üretim ve istihdam artışının sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde devamı için uygun zemin oluşacaktır.

Kurul, kararlarını şeffaf, öngörülebilir ve veri odaklı bir çerçevede almaya devam edecektir.

Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti beş iş günü içinde yayımlanacaktır.

ENFLASYON YÜZDE 20'YE DAYANDI

Faiz kararı öncesi gelen son enflasyon verisi de fiyat artışlarında artış hızının yükseldiğine işaret etti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ekim ayına ilişkin verilerine göre tüketici fiyat endeksi önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19,89 arttı. Aylık bazda artış yüzde 2,39 olarak kaydedildi. Ekim'de üretici enflasyonu ise yıllık yüzde 46,31 oldu. Böylelikle yıllık üretici enflasyonunda Haziran 2002'den bu yana en yüksek seviye izlendi. Rakamlar tüketici ve üretici enflasyonu arasındaki makasın da rekor seviyeye yükseldiğini gösterdi.

İŞ DÜNYASI NE İSTİYOR?

İTO Başkanı Şekib Avdagiç: İş dünyasının kurla ilgili öngörülebilirlik konusunda bir beklentisi var. Faiz, enflasyon ve kur üçlü sac ayağının ciddi bir denge içinde götürülmesinin öneminin altını çizmek istiyorum.

ATO Başkanı Gürsel Baran: Kurun dengeye oturduğu, faizin istikrara kavuştuğu bir ortamı istiyoruz. Yüksek faiz de yüksek döviz kuru da yatırım, üretim ve ticaretin önünde engel teşkil ediyor. Merkez Bankası’nın iyi ve en doğru kararı alacağına inanıyoruz.

EBSO Başkanı Ender Yorgancılar: TCMB’nin faizi düşürmemesi lazım. Aynı seviyede kalmalı. Faizin düşmesiyle birlikte büyüme doğru bir hamle ancak büyüme kadar enflasyonu indirmek de önemli. Bugünkü para politikasında, faizin düşmesi gerektiği şu an için doğru değil.

BUSİAD Başkanı Ergun Hadi Türkay: Bugünkü toplantı hayati bir nitelik taşır hale geldi. Dövizin yükselmesi, normal durumu aştı. Dövizin artması artık ihracatımızı artırmayacaktır. PPK kararı umarım yeni sorunların yaşanmasına yol açmaz.

MOSFED Başkanı Ahmet Güleç: Kurda yaşanan öngörülemezlikle hammadde alımlarından sipariş teslimlerine kadar birçok noktada sorun yaşıyoruz. Bu da doğrudan üretimimize, iç ve dış satışlarımıza yansıyor. Faizde verilecek karar da üreticiden son tüketiciye kadar herkesi kapsamalı.

İTHİB Başkanı Ahmet Öksüz: Dövizin belli bir seviyede olması gerekiyor ki ihracatta rekabet edelim. Şu anda her ne kadar faiz yüksek olsa da bu seviyede devam etmesi ve faiz indirimi için de doğru zamanın beklenmesi yönünde beklenti hakim.

TKSD Başkanı Haluk Erceber: Finansal istikrarın korunması önemlidir. Türk Lirası’na olan güven tekrar tesis edilmeli. Türkiye’nin risk primi CDS’i düşürmek ön planda olmalı ve uygulanmalı. Kurların makul seviyelerde olması her zaman ön planda.

İHKİB Başkanı Mustafa Gültepe: Şu anda kurlar çok yüksek. Bu nedenle Merkez Bankası’ndan şu dönemde ben ya sabit tutmasını ya da yükseltmesini bekliyorum. Biz öngörülebilir kur istiyoruz ve bekliyoruz. Faiz sabit kalsa piyasa bir miktar sakinleşir.

MTSO Başkanı Ayhan Kızıltan: Alınan faiz indirim kararlarının hiçbir olumlu sonucunu görmedik. Faizi takip eden bir enflasyon değil, enflasyonu takip eden bir faizle normal bir iktisat sistemine tekrar geçilmeli.

TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK ODASINDAN FAİZ YORUMU: PİYASA İLE MERKEZ BANKASI ARASINDAKİ BAĞ ZAYIFLIYOR

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, Merkez Bankası'nın politika faizinde yaptığı indirimle ilgili olarak sanayi kesiminin ne diyeceği merak edilirken İTO Başkanı Avdagiç sosyal medya hesabından arka arkaya 3 tweet attı.
Reel sektörden Merkez Bankası'nın faiz indirimine ilişkin ilk değerlendirme İTO Başkanı Şekib Avdagiç'ten geldi.

Avdagiç Twitter hesabından yaptığı açıklamada şunları söyledi:

Türkiye'de yatırım yapmaya çalışan insanların hiçbirisi yüksek faizden memnun değil. Ne var ki, yaşanan tartışmalar, faizi de kuru da enflasyonu da baş rolde tutmaya devam ediyor. Açıkçası konu politika faizinin ne kadar değişeceğinden oldukça uzaklaştı.

Piyasa dinamikleri ile TCMB faizi arasındaki bağ giderek zayıflıyor. Döviz kurlarının ihracat açısından rekabetçi kur sınırını aştığını, faiz indirimlerinin bankaların rotatif ve taksitli kredilerine yansımadığını ve kredilere ulaşımda sıkıntının devam ettiğini görüyoruz.

İş dünyası için asıl konu öngörülebilirliktir. Yani kurun, enflasyonun ya da faiz seviyesinin yüksekliğinden ziyade öngörülebilir olmaması asıl meseledir. Türkiye ekonomisi kurfaizenflasyon üçlüsüne hapsedilemeyecek kadar büyüktür.

ERDOĞAN SİNYALİ VERMİŞTİ

Dün AKP grup toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, faiz mesajı vermişti.

Konuşmada “Faiz sebeptir, enflasyon neticedir” tezini tekrarlayan Erdoğan, hem Merkez Bankası’na hem partisine hem de hem iş dünyasına mesaj göndermişti. Erdoğan’ın açıklamalarının ardından Türk Lirası’ndaki değer kaybı hızlanmıştı. 

FAİZ MESAJI

Erdoğan konu ile ilgili şunları söylemişti:

“Enflasyon nedir, yüksek faiz nedir bilmeyen ülkelerin şaşkına döndüğü dönemde bizim bunun tamamen dışında kalmamız mümkün değildir. Onlar giderek daha çok sıkıntıya girerken biz ise önümüzdeki yıldan itibaren ferahlamaya başlayacağız. Faiz sebeptir, enflasyon neticedir. Bunu farklı yere çevirme gayretine girenlere diyorum ki boşuna uğraşmayın. Biz faiz belasını bu milletin sırtından kaldıracağız. Biz faize kesinlikle milletimizi ezdiremeyiz. Bunun başka çıkışı olamaz.”

‘BU YOLDA FAİZİ SAVUNANLA BERABER OLAMAM’

“Beraber yürüdüğümüz arkadaşlarımızdan faizi savunanlar, kusur bakmasınlar. Bu yolda ben, faizi savunanla beraber olamam, olmam” diyerek parti teşkilatına seslenen Erdoğan, şunları söyledi:

“Bu görevde olduğum sürece faizle mücadelemi sonuna kadar sürdüreceğim ve enflasyonla mücadelemi de sürdüreceğim. Bu konuda nas ortada, nas ortada olduğuna göre sana bana ne oluyor. Olaya buradan bakacağız ve ona göre de adımımızı atacağız.”

https://www.krttv.com.tr/ekonomi/merkezbankasininfaizkararibellioldu5h100573.html