Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasını taşıyan 2024 yılı yatırım programı 15 Ocak 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 2024 yılı yatırım programında 3 bin 799 adedi ana proje olmak üzere 12 bin 041 proje yer aldı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) 3’ü ulaşım olmak üzere projesi ve finansmanı bulunmuş, dış kredi ile yapılan büyük ölçekli önemli 6 projesi yatırım programına alınmadı.
HANGİLERİ LİSTE DIŞI KALDI?
SefaköyBeylikdüzüTüyap Metro Hattı ile EyüpsultanBayrampaşa Tramvay Hattı inşaatlarının yanı sıra yıllardır tartışma konusu olan 300 adet dizel yakıtlı metrobüs araç alımı için sunulan proje bu yıl da yatırım programına giremedi. İBB, metrobüs alımına onay çıkmadığı için son 2 yıl içinde yaklaşık 2 milyar 378 milyon liralık öz kaynak ile 252 yeni metrobüs aracı aldı. Ulaşım projelerinin dışında kamu yatırım programına girmesi teklif edilen Veri Merkezi Kurulu ve Geliştirilmesi (Veri Depolama Ünitesi) projesi de liste dışı kaldı. Toplam maliyeti 581 milyon 256 bin TL olan proje için 484 milyon 380 bin liralık dış kredi bulunmuştu. İBB’nin 900 milyon TL’lik dış kredi ile yapmayı planladığı Kömürcüoda Atık Yakma ve Enerji Üretimi Tesisi projesi de 2024 programına alınmadı. Programa alınmayan diğer teklif de SECAP Enerji Verimliliği programı proje desteği oldu.
EYÜPSULTAN–BAYRAMPAŞA
Tüm teknik raporları ve projeleri Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından onaylanan tramvay hattı günde 40 bin yolcu taşıyacak, 3.2 km uzunluğunda ve 5 istasyondan oluşuyor. Yeni hat, EminönüAlibeyköy Tramvay Hattı’na entegre olarak planlandı. Araç alımı tamamlanan hat, Feshane ile Bayrampaşa’yı birbirine bağlayacak. Hattın yapımında ihtiyaç duyulan yaklaşık 100 milyon euroluk finansın sağlanması için uluslararası kredi kuruluşları ile görüşmeler yapıldı.
SEFAKÖY–BEYLİKDÜZÜ
Raylı sistemi erişimi olmayan yaklaşık 3,5 milyon İstanbulluyu ilgilendiren proje, İstanbul’un batı ilçelerini metro ile buluşturacak. 2021 yılında hattın finansmanı için Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ile İBB arasında Yeşil Şehir Aksiyon Planı mutabakatı imzalandı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, 2022 yılında projeye onay verdi. Bu yıl 4’üncü kez yapılan başvuruya yine onay çıkmadı.
Projeler, yatırım programına alınmadığı sürece uygulanamıyor. Projelerin yatırım programında yer alması merkezi bütçeden pay aktarılacağı anlamına da gelmiyor. Kurumlar, projelerini ve finansmanlarını hazırladıkları işleri sadece bir imza için onaya gönderiyor. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu da sadece bir imza gereken projelerine onay çıkmamasına şöyle tepki gösterdi: “Bu onay işinde bizi bazen bir yıl, bazen iki yıl, bazen iki buçuk yıl beklettiler. Sanki bir lütufmuş gibi. Bir mürekkep, bir kalem. Projelerin yatırım planla alınması, devletin kayıt altına alması demek. Başka hiçbir katkısı yok. Bizim alacağımız krediye bir kefaleti yok. Ya da bir katkıları yok. Yatırım planına almak, bir onay. Tüm İstanbul duysun. Projelerini hazır hale getirdik, uygun kredisini de bulduk. Sefaköy–Beylikdüzü –TÜYAP Metrosu ve Bayrampaşa Eyüpsultan Eminönü Tramvayı, Cumhurbaşkanlığı’nın bir imzası atılmadığı için başlanamıyor. Tüm İstanbul’a anlatacağız, eninde sonunda imzalanacak.”
Sözcü