İngiltere Başbakanı Johnson Türk zeytinyağı vergisi üzerine konuştu

İngiltere Başbakan Boris Johnson, gecen haftaki açıklamasında, "Neden Türk zeytinyağında kilo başına 93 peni vergi söz hususu?" diyerek zeytinyağında vergilerin kaldırılabileceğinin sinyalini verdi. Johnson, Brexit'in verilen özgürlükleri kullanarak işletmeler ve tüketiciler amacıyla maliyetleri düşürecek regülasyonlara hazırlanıyor. Beklenen adımlar arasında, İngiltere'de üretilmeyen ve ithalata bağımlı olunan mamüllerde vergilerin kaldırılması da var.

Türkiye'nin İngiltere'ye toplam besin dışsatımı 2021 itibariyle 615 milyon dolara ulaşmış olsa da İngiltere'nin toplam besin ithalatı içinde Türkiye küçük bir paya sahip. Türkiye, İngiltere'ye besinde en çok sebze ve meyve dışsatımı gerçekleştiriyor.

Hedef besin bölümünde işbirliğini artırmak

Taraflar arasında işbirliğinin geliştirilmesi tarafında çalışmalar sürüyor. TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Akif Çağatay Kılıç, İngiltere temaslarıyla alakalı geride bıraktığımız hafta Londra'da düzenlenen basın toplantısında yaptığı açıklamada, 1 Ocak Ayı 2021 itibarıyla yürürlüğe giren Türkiyeİngiltere Serbest Ticaret Anlaşması'nın genişletilmesinin gündemde bulunduğunu söyledi. İşbirliğinin geliştirileceği alanlardan birinin besin bulunduğuna ilgi çeken Kılıç, İngiltere'nin besinde üçte iki oranında ithalata bağımlı bulunduğunu hatırlatarak bu alanda beraber yapılacak çok şey bulunduğunu vurguladı.

"Vergi kalkarsa başka ülkeleri yakalarız"

Sorularımızı yanıtlayan Gama Grup Yönetici Direktörü Ali Sancak, 82 bin ton zeytinyağı tüketilen İngiltere'ye Türkiye'nin sadece 50 ton zeytinyağı gönderdiğini söyledi.

Türk zeytinyağında litre basına 93 penilik verginin, başka ülkelere bilhassa İspanya, İtalya ve Yunanistan'a karşı Türkiye'yi dezavantajlı hale getirdiğini kaydeden Sancak, bu vergiler kalktığında Türkiye'nin bu ülkelerle çok rahat rekabet edilebileceğini, 2025 bin tonu yakalamanın olası olma ihtimalini belirtti.

Türkiye'nin İngiltere'ye ihraç ettiği başka mamüllerde de vergilerin kaldırılması gerektiğine ilgi çeken Sancak sözlerini şu şekilde sürdürdü:

"Buğdayda kaldırılmasını anlıyorum zira İngiltere'nin de buğday üretimi var ama bulgurdaki 21 penilik verginin ne mana olduğunu hâlâ algılayabilmiş değilim. Pirince seçenek bir ürün. Makarnada 20 bin tonluk kota var ancak 20 bin tonu hâlâ halledemiyoruz. İtalyan makarnasının burada çok daha büyük paralarla satıldığını biliyoruz zira daha önceki teşviklerden kaynaklı markalaşma var oysa bu fırsatı biz de kullanıp daha iyi markalar yaratmaya başlarsak makarna kullanımından ciddi bir pay alabileceğiz. Son dönemlerde süt ve süt mamullerinde bir kapı aralandı. İngiltere'de bizim yöresel mamüllerimiz hellim ve beyaz peynir kullanımı çok yüksek miktarlara cıktı. Bugüne kadar yasaklar vardı ama son dönemlerde Türkiye'deki birtakım şirketlerimiz Avrupa'nın istemiş bulunduğu üretim yöntemi ve tarzını kullanarak dışsatım yapmaya başladılar ama demek ki hâlâ birtakım eksiklikler sahip olunan sınır kapılarında ya etiketlemeden kaynaklı ya da ürünün izlenebilirliği gibi ısıtılma işlemiyle alakalı bir grup problemler yaşanıyor. Bu problemler de aşılacaktır. Bu pazarda çok daha iyi yerlere geleceğimiz fikrindeyiz."

Ayçiceği yağında bütün dünyada bulunduğu gibi İngiltere'de de ciddi fiyat artışlarının yaşandığını kaydeden Sancak, son bir ayda Ukrayna üstünden yüksek fiyatlarla tekliflerin gelmeye başladığını söyledi. Türkiye'deki yapımcı firmaların bu konudan yararlanmaya başladıklarını belirten Sancak'a göre, Rusya üstünden gelen ayçiçeği yağını işleyerek bu fırsatı değerlendirerek daha çok dışsatım yapabilirler. Türkiye'nin geleneksel mamülleri fındık, incir, kuru kayısı, üzüm gibi mamüllerin dökme olarak satılmasından ziyade yavaş yavaş ambalajlı, markalı mamüller durumunda bu ülkeye sevk edilmesi ya da bu ürünün pazarlanmasının daha kârlı olacağını, Türkiye'nin üstünde durması gereken en mühim konulardan birinin markaya yönelmesi bulunduğunu dile getirdi.