İşte gizlenen rakam: Yüzde 70 zam

Doğalgaz fiyatları konutta yüzde 9, sanayide yüzde 18.5 arttırıldı. Elektrik fiyat tarifleri de aynı oranlarda konutlara, ticarethane ve sanayi sektörüne yansıtıldı.

Dünya gazetesinin haberine göre; enerji fiyatlarına son üç ayda üç kez zam gelmesi sanayiciye geri adım attırdı. Organize sanayi bölgelerinde vardiyalar düşerken, bazı üretim tesisleri şalteri kapattı. Sanayici zamların, ekonomi yönetiminin bir numaralı mücadele alanı enflasyonu daha da arttıracağı görüşünde. Son beş ayda sanayici kullandığı eketriğin faturasının yüzde 100 arttığına dikkat çekilirken üretim çarklarının dönmesi için sanayici acilen durumun yeniden değerlendirilmesini istiyor. Bursa Sanayicileri ve İsadamları Derneği (BUSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ergun Hadi Türkay, "Vardığımız noktada son zamlarla 3 ay içinde zam oranı hem elektrikte, hem doğalgazda yüzde 50'nin üstüne çıktı. Bu kez de bu kış zor geçecek diyoruz" şeklinde konuştu.

Hasanağa Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Faruk Korun da "Ana sanayilerde üretime ara veriliyor, bölgemizdeki fabrikalar vardiya düşürüyor. Böyle bir ortamda bu zammın yapılması mantıklı değil. Neye göre yapıldığını da anlayabilmiş değiliz. Bırakın Türkiye'yi dünyadaki firmalarla rekabet edip ülkeye döviz kazandırıyoruz. Ülkenin 2023 hedeflerini tutturması için çalışıyoruz. Ancak çok da iyimser bakamıyoruz" değerlendirmesini yaptı.

ZAM YÜZDE 70’İ AŞTI

Elektrik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu yaptıkları açıklamada “Elektriğe 1 Ekim’de rekor düzeyde zam yapıldı. Konut kullanıcılarının elektrik faturası 2017 yılsonuna göre yüzde 44.9 arttı; sanayi, ticarethane, tarımsal sulama ve aydınlatma tarifelerine yapılan zam ise yüzde 70’i aştı.” dedi.

“Ağustos ve Eylül aylarında yüzde 14’er düzeyinde fiyat artışı yapılan sanayi, ticarethane ve tarımsal sulama abonelerinin kullandığı elektriğe Ekim ayında yüzde 18 zam yapıldı” denilen açıklamada şunlar kaydedildi:

“Böylece yılbaşından itibaren elektriğe yapılan zam; sanayi, ticarethane ve tarımsal sulama kullanıcıları için yüzde 70’i aştı. Konut kullanıcılarının elektrik faturasına ise 1 Ekim’den itibaren geçerli olmak üzere yüzde 8.72 zam yapıldı. Bu zamla birlikte hanelerin aylık elektriğe ödedikleri fatura 2017 yılsonuna göre bu yıl yüzde 44.9 artmış oldu. Yapılan yeni zamla asgari 230 kilovatsaatlik tüketim üzerinden 4 kişilik bir ailenin aylık elektrik faturası 137 lirayı geçerken, geçen yıla göre aynı elektrik tüketimi için 42.6 lira daha fazla ödenmesi gerekecek.

Enerji fiyatları için 3’er aylık dönemler halinde uygulanan maliyet esaslı fiyatlandırma mekanizmasının fiilen ortadan kaldırılarak, “her ay zam” düzenine geçilmesinin ardından elektriğe bir kez daha yüksek oranlı zam yapıldı.”

“KRİZ GİDEREK DERİNLEŞMEKTEDİR”

Elektrik Mühendislerinin açıklamasında ayrıca şu ifadeler yer aldı:

“Resmi Gazete’nin bugünkü mükerrer sayısında EPDK’nın yayımladığı tarife tablolarına göre 1 Ekim 2018’den itibaren geçerli olan yüksek zamlar; çıplak enerji bedeli ve perakende hizmet bedelini kapsayan perakende enerji bedellerine yapılan zamlardan kaynaklanmaktadır. Tek terimli alçak gerilim aboneleri arasında yüzde 14 ile 27 arasında değişen oranlarda perakende enerji bedeline yapılan zam, özellikle doğalgaz fiyatlarındaki artış da dahil olmak üzere elektrik üretim maliyetlerindeki artışı yansıtmaktadır. Kayıp ve kaçak, iletim hizmeti ve dağıtım hizmeti bedellerini içeren dağıtım kaleminde ise yüzde 3’lük bir indirim yapılmıştır.

Yeni zamlarla birlikte faturalara yansıtılan elektrik fiyatları kilovatsaat başına; ticarethanelerde 57.1, aydınlatmada 52.96, tarımsal sulamada 50.26, sanayide 49.68, konutlarda 47.85, şehit aileleri ve muharip malul gazilerde 22.89 kuruşa çıktı. 39.52 kuruş olan genel aydınlatma bedeli ise 39.11 kuruş olarak belirlendi. Geçen yıl sonuna göre bakıldığında; fon ve vergi kesintileri hariç olan bu fiyat düzeyleriyle her 100 kilovat saat tüketim için sanayi kullanıcılarından 20.61 lira, ticarethanelerden 23.62 lira, meskenlerden 14.67 lira, şehit aileleri ve muharip malul gazilerden 6.93 lira, tarımsal sulama abonelerinden 20.81 lira, aydınlatma giderleri için kamu bütçesinden 21.81 lira daha fazla tahsilat yapılacak.

Bir evdeki asgari tüketim üzerinden 4 kişilik bir ailenin 230 kilovat saat elektrik harcadığı dikkate alındığında, fon ve vergi kesintileri de eklendiğinde konutların aylık faturası 137 liraya çıkacak. Geçen ay yapılan zamla aynı faturanın 126 lira olduğu göz önüne alınırsa, 1 ay içinde gelen zam 11 lirayı geçiyor. Geçen yıla göre ise konutların elektrik faturalarındaki artış 42.6 TL’ye ulaştı.

Elektrik fiyatlarına yapılan rekor düzeydeki zamlar, ekonominin temel girdisi olması nedeniyle pek çok üründe de fiyat artışlarına neden olacaktır. Türkiye’nin içinde bulunduğu kriz ortamında bu zamlar ve getireceği enflasyon artışlarının ekonomide yaşanan sıkıntıları daha da büyüteceği açıktır. Sorunların temelinde yıllardır sürdürülen yanlış ve dışa bağımlı enerji politikalarının büyük etkisi vardır. “Yerli ve milli” söyleminin arkasında ithal kaynakların egemenliği devam etmekte, özelleştirme ve serbestleştirme politikaları adı altında dış borçla büyütülen enerji sektörünün yaşadığı kriz giderek derinleşmektedir. Bugüne kadar sürdürülen yanlış politikalardan artık vazgeçilmeli, elektrik hizmeti kamusal bir anlayışla sunulmalı, bu çerçevede elektrik fiyatları da günübirlik çıkarlar ve piyasadaki etkin lobilerin taleplerine göre değil, kamu yararı doğrultusunda belirlenmelidir.”

SEÇİM SÜRECİ YALANLANMIŞTI

Elektrik Mühendisleri Odası İzmir Şubesi yaptığı yazılı açıklamada ise seçimlerden önce doğalgaza ve elektriğe zam yapılacağı haberlerinin AKP sözcüleri tarafından yalanlandığı hatırlatıldı. Açıklamada “Seçim sonrasında ise normal değişiklik takvimi bir yana bırakılarak, Ağustos, Eylül ve son olarak Ekim ayında düzenli olarak zam yapılmaya başlanmıştır” denildi.

4 KİŞİLİK BİR AİLENİN FATURASI 137 LİRAYA YÜKSELDİ

Zam oranlarına da yer verilen açıklamada şu ifadeler kullanıldı:

“Son tarife değişikliğiyle perakende enerji bedeline; sanayide yüzde 25.4, ticarethanelerde yüzde 26.7 konutlarda ise yüzde 14.1’lik zam yapıldı. Enerji bedelleri artırılırken, dağıtım bedellerinde ise yüzde 3.04`lük indirime gidildi. Böylece tarife değişikliğinin; konut faturalarına yüzde 9, sanayi ve ticarethanelere yüzde 18 zam olarak yansıması sağlandı. İletim sisteminden direkt enerji alan ve dağıtım bedeli tahsil edilmeyen abonelerin artış oranı ise yüzde 19,6 olarak şekillendi.

EMO’nun hesaplamalarına göre; 4 kişilik bir ailenin asgari yaşam standartları için gerekli 230 kilovat saatlik (kWh) faturanın bedeli ise Ekim 2018`de bir önceki aya göre; yüzde 9`luk artışla, 137,36 TL`ye yükseldi. Bir ay içinde gelen zamla, konut aboneleri ortalama olarak 11,34 TL fazladan ödeme yapacak. Böylece 2018 yılında yapılan zamlar, konut faturalarına toplamda yüzde 44,97`lik artış olarak yansıyacak. Aralık 2017`de 94,75 TL ödeyen konut aboneleri aynı tüketim için Ekim 2018`de 42,61 TL daha fazla ödemeye yapmak zorunda kalacaklar.”

“İĞNEDEN İPLİĞE HER ŞEYDE ZAM OLARAK YANSIYACAĞI GÖZ ARDI EDİLMEMELİDİR” 

Yapılan açıklamada ayrıca şunlar kaydedildi:

“Son tarife değişikliğinin duyurulma usulü; bundan sonra da EDPK’nın zam oranın belirlemek için ayın son gününü bekleyeceği ve bir gün sonra geçerli olacak tarife sürprizlerini sürdüreceği anlaşılmaktadır. Söz konusu tarife değişikliği hızına Resmi Gazete’nin yetişemeyeceği bu ay ortaya çıkmıştır. Normal tarife değişikliği döneminde hükümete oy kaybına neden olmamak için zam kararı almayan EPDK, seçimlerin ardından ise peş peşe aldığı zam kararlarıyla, hem yurttaşları hem de artık maliyet analizi bile yapamayan sanayi kuruluşlarını bunaltmıştır. Elektrik tarifelerinin her an değişebileceği algısı, yatırım planlamasını etkileyeceğinden ekonomi için büyük bir tehditte dönüşmek üzeredir. Sanayinin temel girdisi olması nedeniyle elektrik tarifesinde yapılan değişikler, yurttaşlara iğneden ipliğe her şeyde zam olarak yansıyacağı göz ardı edilmemelidir.

Ekonomik istikrasızlığı tetikleyen enerji maliyetleri, döviz kuru başta olmak üzere genel ekonomik göstergelerden olumsuz etkilenmektedir. Bu kısır döngünün temel nedeni özelleştirmelerle birlikte enerji alanın kâr esaslı bir piyasaya dönüştürülmesidir. Ekonomik kriz ortamında, tarifelerin ekonomik ve teknik gerekliliklerden uzak bir anlayışla belirlenmeye devam edilmesinin ağır sonuçları olacaktır. Alanda faaliyet gösteren şirketlerin zaman zaman birbiriyle çatışan çıkarlarının dengelenmesi anlayışı acilen terk edilerek enerji yönetiminin, kamu yararının esas alan siyasi ve ticari müdahalelerden uzak kamusal bir yapıya devredilmesi her zamankinden daha acil hale gelmiştir.”

https://odatv.com/yuzde70zam02101824.html