İşte israfın fotoğrafı: Yerli ve milli yangın söndürme filosu yıllardır yerde bekliyor!

M18 Dromader uçakları ilk müdahale uçağı olarak çok etkili oluyor.

AKP İKTİDARI YERLİ İMKANI DEĞERLENDİRMİYOR
AT802 uçakları 3102 litre tank kapasitesine sahip küçük sınıf uçaklar. Aynı sınıfta benzer kapasitede en az AT802'ler kadar etkili bütün dünyada halen yaygın şekilde kullanılan THK’ya ait M18 Dromader uçakları ise yıllardır Etimesgut'ta yatıyor. 

Dromader’ler, Türk Hava Kurumu'nun sahip olduğu iki ayrı model yangın söndürme uçağından biri…

THK’nın sahip olduğu yangın uçaklarından birincisi son yıllarda çok tartışıldı. SÖZCÜ'nün ısrarla gündemde tuttuğu 100 litre için ihalelere sokulmayan 4 bin 900 litre kapasiteli CL215 uçakları. Bunlardan toplam 9 tane var. 6 tanesinin bakımla uçabileceği açıklandı. Bu 6 taneden 4 tanesinin bakımlarının TAI tarafından yapılacağı resmen duyuruldu.

Halen birçok ülkede kullanılan CL215 uçakları 4 yıldır Etimesgut Havalimanı’nda yerde tutuluyor. Aralık ayında 4 CL215’in TAI tarafından uçuşa hazır hale getirileceği açıklanmıştı.

PARK POZİSYONUNDA BEKLETİLİYOR
THK'nın elindeki ikinci yangın söndürme uçakları ise M18 Dromader'ler. Bu uçaklar nedense CL215’ler kadar konuşulmuyor. Bu uçaklardan tam 11 tane var ve hepsi Ankara'da Etimesgut'taki havaalanının apronunda park pozisyonunda bekletiliyor. 

11 Dromader 2014 yılında görevden çekildi. Faal durumdaki uçakların neden görevden çekildiğini kimse anlayamadı. THK Gökçen Havacılık Uçuş İşletme Genel Müdür Yardımcısı Berkay Birol, 10 Kasım 2014 günü şu açıklamayı yapmıştı. “Dromaderler sadece servisten kaldırıldı. Uçuşları bizim tarafımızdan durduruldu. Yoksa uçakların emniyet açısından herhangi bir sıkıntısı yoktur.”

Abdullah Gül cumhurbaşkanı olduğu dönemde, 4 yıldır yerde tutulan ve ihalelere sokulmayan CL215’lerden birinde incelemelerde bulunmuş, kokpitinde poz vermişti.

MAHKEME SATIŞA İZİN VERMEDİ
Dromader'ler 2020 yılında THK'yı yöneten AKP'li Kayyum Heyeti Başkanı Cenap Aşçı tarafından satışa çıkarıldı ancak alıcı çıkmadı. Daha sonra kayyumu atayan mahkeme de bu satışlara izin vermedi.

“KİRALAMAYA GÖRE ÇOK KÜÇÜK MALİYETLERLE UÇABİLİR”

Bazıları aynen CL215'lerde olduğu gibi Dromader uçaklarının da işe yaramayacağı, hurda olduğunu ileri sürüyor. Ancak uzun yıllar bu uçakları kullanan efsane pilot Himmet İlemin bu uçakların yurtdışından yapılacak kiralama maliyetlerinin yanında çok küçük kalacak maliyetlerle uçuşa hazır hale getirilebileceğini kaydediyor.

“İHBAR EDEN KADIN GÖZLERİNE İNANAMADI” 

Dromader'lerin ilk müdahalede çok etkili uçaklar olduğunu vurgulayan Öğretmen Pilot ve Yangın Söndürme Uçağı Pilotu Himmet İlemin, bu uçakların önemini şu örnekle açıklıyor: “Orman yangınlarının yoğun olduğu TemmuzAğustos aylarında riskli bölgelerde devriye uçuşları yapardık ve süratle yangınlara henüz başlama aşamasında müdahale ederdik. Bir gün devriye sırasında bir ihbar geldi. İki dakika içinde müdahale ettik. Sonradan öğrendik, ihbarı yapan kadın telefonu kapatıp dışarı çıktığında havada bizi görmüş ve gözlerine inanamamış.”

“NEDEN, THK İLE ORMAN BÜROKRATLARININ UYUMSUZLUĞU”

Bu uçakların THK'nın o dönemki yönetimiyle Orman Bakanlığı bürokratları arasındaki uyumsuzluk nedeniyle görevden çekildiğini belirten İlemin’in anlattıkları çok çarpıcı:

“Dromaderler'in görevden çekilmesine çok üzüldük. 2016’da arkamda çok iyi yetişmiş pilot arkadaşlarımın gücüyle Orman Bakanlığı ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ndeki bürokratlarla tek tek görüştüm.

Bu uçakları uçurabileceğimizi söyledim. Gerekirse bir kaynak bulup 5 tanesini kişisel olarak satın alabileceğimizi anlattım. Kabul ettiler ama THK yönetimini ikna edemedik. Uçaklar o günden bu yana apronda yatıyor.

O dönemki THK yönetimi bizi işten attı. Halbuki 2 yıl daha sözleşmemiz vardı. 9 pilot mahkemeye verdik. İhtiyacımız kalmadı dediler. Ama çok zor yetişmiş pilotları atıp yerine 75 yeni pilot aldılar. Bizi en azından öğretmen pilot olarak kullanabilirlerdi ama mahkeme bize 1213 bin lira tazminat ödenmesine karar verip davayı kapattı. O paranın 1500 lirası da hala ödenmedi.”

THK uzun yıllar geniş bir filo ve kalabalık bir uzman ekiple yangınlarla mücadele etti.

THK'NIN SAHİBİ OLDUĞU YANGIN SÖNDÜRME UÇAKLARI

CL215                 : 9 adet (6'sı faal), 4 bin 900 litre kapasiteli
M18 Dromader  : 11 adet, 2 bin 200 litre kapasiteli

2.2 TON KAPASİTELİ

Lockheed Martin’e ait PZL şirketi tarafından Polonya’da üretilen M18 Dromader'in  iki modeli var. THK filosundaki M18A, 1984'te iki koltuklu olarak geliştirildi. A versiyonunun daha gelişmiş modeli olan M18B ise, ilk uçuşunu 1993'te yaptı.

M18B DROMADER 

Mürettebat: 1/2 (M18BS)
Kapasite: 2.200 kg kuru kimyasal
Uzunluk: 9,47 m
Kanat Açıklığı: 17,7 m

Yükseklik: 3,7 m
Kanat Alanı: 40 m2
Boş Ağırlık: 2.710 kg
Maksimum Kalkış Ağırlığı: 4.200 kg
Yakıt Kapasitesi: 510 kg
Motor: 1 × PZL Kalisz ASz621R
Maksimum Hız: 280 km/s