Merkez Bankası’nın (TCMB) kapsamını ay başında genişlettiği kamu iktisadi teşebbüslerine (KİT) döviz satışı 2022 yılı Ocak ayında 4,15 milyar dolar ile rekor seviyeye çıktı.
TCMB, 2022 itibarıyla kamu iktisadi teşebbüslerinin döviz ihtiyacının gerekli görülen kısmı Hazine ve Maliye Bakanlığı ile TCMB tarafından piyasa koşullarına göre doğrudan karşılayabileceğini açıklamıştı.
Daha önce TCMB rezervlerinden, neredeyse tamamı BOTAŞ’a ait olan enerji ithalatçısı KİT’lerin döviz ihtiyaçları karşılanıyordu.
Son üç ayda KİT’lere 9.7 milyar dolar döviz satışı gerçekleştirilmiş oldu. Her ne kadar imkan genişletilmiş olsa da tutarın büyük bölümünün yine enerji ithalatı için ödendiği tahmin ediliyor.
Dünyada enerji fiyatları artarken TCMB Başkanı Kavcıoğlu son dönemde BOTAŞ’a yapılan döviz satışlarının arttığını son enflasyon raporunda söylemişti.
TCMB, ocak ayı itibarıyla döviz rezervlerinde hem düşüş hem artış yönlü etki eden daha aktif bir politika izlemeye de başladı.
Dolar/TL 13.5 etrafında çok dar bit bantta adeta sabitlenirken siyasiler 18’ün üzerindeki tarihi zirvelerden düşüşü “kurdaki köpük alındı” olarak yorumluyor ve sırada enflasyon düşüşü olduğunu söylüyorlar.
Bu tarz döviz kuru rejimleri başka ülkelerce de uygulanıyor. İngilizce olarak “dirty float” (müdahaleli dalgalı kur rejimi) ya da “managed regime” (yönetilen kur rejim) adı verilen bu sistemlerde kur üzerinde kamu kısmen ya da tamamen belirleyici. Bankacılar kamunun döviz riskindeki ve işlemlerindeki payının artmasıyla birlikte Türkiye’de de artık bu rejimlerin bir benzerinin oluştuğunu düşünüyor.
Verilere göre ayrıca Ocak’ta 1.55 milyar dolar reeskont geri dönüşünden döviz alımı gerçekleştirilmiş oldu. Reeskont geri dönüşleri geçen yıl 21 milyar dolar ile rezervlere en belirgin katkıyı yapan uygulama oldu. Kavcıoğlu yeni değişikliklerle bu yıl reeskont geri dönüşlerinin rezerv katkısının geçen yıldan daha yüksek olabileceğini söylüyor.
(REUTERS)