Reuters’tan seçim analizi: "Genç seçmen Erdoğan’ın geleceğine karar verecek"

Türkiye’de gelecek yıl yapılacak seçimlerle ilgili gelişmeler uluslararası basında da yakından takip edilirken, İngiliz Reuters haber ajansı genç seçmenin nabzını tuttu ve gençlerin yönelimleriyle ilgili uzmanlarla konuştu.

İngiliz Reuters haber ajansı, yayınladığı analizde genç seçmenin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yeniden seçilip seçilmeyeceğine karar vereceğini yazdı.

Okula başladığından beri harcamaları katlanarak arttığı ve giderek dış ortamdan koptuğu için iktidarın değişmesini isteyen 20 yaşındaki Damla ile sorunlara geçici çözüm sunduğu için muhalefeti tercih etmeyen ve AKP’yi seçen 18 yaşındaki Yusuf’un oyları Türkiye’nin gelecek iktidarında payı olacak “Z” kuşağı seçmen grubundan yalnızca ikisi.

Reuters, yaşları 1823 arasında olan ve İstanbul, Ankara, Eskişehir, Konya, Giresun, Denizli ve Sivas illerinde bulunan 10’un üzerinde yeni seçmen adayıyla görüştü.

ÇOĞU MUHALEFETE YAKIN AMA…

Yüksek enflasyon başta olmak üzere ekonomideki sorunların devam etmesi ve özgürlükleri kısıtladığı için eleştirilere maruz kalan iktidarın değişip değişmeyeceğini belirleyecek başlıca grupların arasında gelen “Z” kuşağı, ağırlıklı olarak muhalefete yakın duruyor.

Ancak muhalefet partileri de gençlerin gönlünü kazanmış değil. Gençler mevcut durumun değişmesi için muhalefete eğilimli.

TÜİK verilerine göre, 2023 seçimlerinde oy verebilecek 60 milyonun üzerindeki seçmen havuzunun yaklaşık beşte birini 1997 ve sonrasında doğan 13 milyonluk Z kuşağı kitlesi oluşturuyor. Bu kitlenin içinde 6 milyona yakın genç ilk defa oy kullanacak.

“Muhalefetin cumhurbaşkanı adayı kim olursa ona oy vereceğim, çünkü ben doğduğumdan beri iktidarda olan AKP’nin politikalarının yıllar geçtikçe hayatımı her yönden daha da olumsuz etkilemesine şahit oldum” diyen 21 yaşındaki Helin iktidarın değişmesinin en azından acil sorunlara çözüm getireceğine inanıyor.

Gençleri en fazla rahatsız eden konular arasında sürekli değişen eğitim politikaları, eğitimde eşitsizlik, basın özgürlüğü sorunu, azınlıkların ötekileştirilmesi ve hedef gösterilmesi bulunuyor. “Aslında adayına oy vereceğim muhalefet partilerinin de bu bahsettiğim konularda çok aktif ve etkili bir politika izlediğini göremedim maalesef” diyen Helin sözlerini şöyle sürdürdü: “Yine de AKP yönetiminden sonra bir iyileşme sürecine gireceğimizi umuyorum.”

NASIL BİR GELECEK?

Gezici Araştırma Merkezi Başkanı Murat Gezici, “AKP iktidarından rahatsız oluyorlar ancak muhalefete de pek güven duymuyorlar… Bu gençler siyasi liderlerin nasıl bir gelecek sunacağına bakacaklar” dedi.

Z kuşağının yaklaşık yüzde 80’inin AKP’ye oy vermeyeceğini söyleyen Gezici, evrensel değerlere bağlı hisseden ve mevcut siyasetin temel kategorilerini benimsemeyen bu grubun en belirgin özelliklerinin kendilerini “tek tip bir ideolojiye” ya da “ideolojik gruba yakın hissetmiyor oluşları” olduğunu söyledi.

‘İKTİDARI DAHA BASKICI BULUYORLAR’

Gezici’ye göre Z kuşağının Millet İttifakı’na yönelmesinin en büyük sebeplerinden biri “iktidarı daha baskıcı, daha fazla kontrolcü bir kurum olarak görmeleri” ve bu nedenle Gezici’ye göre Türkiye’de hukuk, demokrasi üzerine reform yapılırsa bu seçmenler kazanılabilir.

“Hayatta kalmaya çalışıyoruz bu yaşamak değil” diyen Damla sözlerini “Öğrenci abonmanı geçen yıl 50 TL’den 78 TL’ye çıkmıştı şimdi 100 TL, geçen yıl arkadaşlarımla dışarı çıkabiliyordum, okulun yemekhanesinden yemek yiyorum… Eğer seçimi, muhalefet kazanamazsa ne olacak? Beş yıl böyle mi geçecek? diye düşünüyorum…Yurtdışına gitmek ve orada kalmak istiyorum, muhalefet kazansa bile uzun süre bir şeylerin düzeleceğini sanmıyorum” diye sürdürdü.

Muhalefete oy vereceğini söyleyen 19 yaşındaki Damla iktidarın değişmesi gerektiğinden emin. Ancak muhalefet partileri konusunda da kararsız:

MAK Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kulat da “Genç seçmenlerin ağırlıklı olarak muhalefetten yana bir tavır ortaya koyduğunu görüyoruz… Gençler değişim istiyorlar” dedi. “Türkiye’deki 1829 yaş grubundaki 100 gençten 70 tanesi muhalefetten yana” diyen Kulat, 30’nun ise AKP, MHP, Büyük Birlik Partisi’nden yana olduğunu belirtti.

Özellikle eğitimli ve şehirli gençlerin gerek sosyal medyayı etkin kullanmaları, gerek özgürlüklerden yana söylemleri gerekse de popüler belediye başkanlarının etkisiyle çoğunlukla muhalefetten yana olduklarını söyleyen MetroPOLL Araştırma başkanı Özer Sencar da, geleneksel söylemlerin ve eski model siyaset yöntemlerinin gençlere hitap etmekte zorlandığına işaret etti.

Sencar, “Son dönemde yapılan araştırmalardan 1824 yaş arası gençlerin üçte birinin henüz oy verecekleri partileri belirlemediklerini söyleyebiliriz. Siyasilerin bu gençleri sandığa götürecek motivasyonu sağlayabilmek için siyaset kurumuna güveni baştan kurması gerekiyor” dedi.

NEDEN MUHALEFET?

Kulat’a göre, bunun sebeplerinden birisi bütün seçmen gruplarında olduğu gibi ekonomi. Yaşlı insanlar Türkiye’yi daha çok eski Türkiye ile kıyaslarken yani yol, hastane gibi yapılan olumlu gelişmelere bakarken genç seçmenin mukayesesi dünyanın geri kalanındaki ekonomik şartlarla ve arkadaşlarıyla mukayese ediyor. Gençlerin önem verdiği bir diğer konu da işe alımlardaki liyakat ve bir kısmı fırsat bulsalar başka ülkeye gitmek istiyorlar.

Kulat’a göre de gençler muhalefet konusunda çok ikna olmuş değiller ama “bugünkünden daha iyidir” diyorlar. 

(REUTERS)