Rusya'da darbe girişimi! Kremlin Sözcüsü: "Putin'in her şeyden haberi var"

Rusya ordusunun, paralı askeri birlik Wagner’in cephe gerisindeki askeri kamplarını vurduğu iddia edildi. Wagner lideri Prigojin, Ruslara "sokağa çıkın" çağrısı yaparken Rostov şehrinde Rusya Ulusal Muhafız askerlerinin zırhlı araçları görünmeye başlandı.

Rusya Paralı asker grubu Wagner'in Kurucusu ve Başkanı Yevgeniy Prigojin, Telegram hesabından yayımladığı mesajlarda, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu'nun emriyle Wagner kamplarının bombalandığını ileri sürdü.

Prigojin açıklamasında, "Bizi alçakça kandırdılar ve evlerimizi savunma fırsatından bizi mahrum etmeye çalıştılar. Savunma Bakanlığı'na tavizler vermeye, silahlarımızı teslim etmeye, vatan savunmasına nasıl devam edeceğimize dair bir çözüm bulmaya hazırdık. Ancak bu pislikler sakinleşmedi. Bugün dağılmadığımızı görünce arka kamplarımıza roketli saldırılar düzenlediler. Bir sonraki adım biz atacağız" dedi.

TürkRus haber sitesinde yer alan habere göre, Şoygu'ya yine sert suçlamalar yöneltilmesinin ardından Rusya Savunma Bakanlığı'ndan resmi açıklama geldi. Açıklamada, "Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı'nın PMC Wagner'in kamplarına saldırı düzenlediği iddiasıyla ilgili olarak Y. Prigojin adına sosyal ağlarda dağıtılan tüm mesajlar ve video görüntüleri gerçekle örtüşmemektedir ve bir provokasyondur" denildi. Açıklamanın devamında, "Rusya Federasyonu silahlı kuvvetleri, özel askeri harekât alanında Ukrayna silahlı kuvvetleri ile temas hattında muharebe görevlerini yürütmeye devam ediyor" denildi.

KREMLİN: PUTİN BİLGİLENDİRİLDİ

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Wagner özel askeri şirketi lideri Yevgeniy Prigojin ile ilgili basında çıkan haberlere dair bilgilendirmede bulundu.

Basın mensuplarına konuşan Peskov, "Devlet Başkanı (Vladimir) Putin, Prigojin ile ilgili meydana gelen tüm olaylar hakkında bilgilendirilmiştir. Gerekli tedbirler alınıyor" dedi.

Günün erken saatlerinde Rusya Savunma Bakanlığı, Rus ordusunun Wagner'e ait kamplara hava saldırısı düzenlediğine sosyal medyada yer alan iddiaların doğru olmadığını açıklamıştı.
FSB, Prigojin hakkında ‘askeri ayaklanma çağrısı yapma’ suçlamasında bulundu

Bununla beraber Rusya Ulusal Terörle Mücadele Komitesi de Federal Güvenlik Servisi’nin (FSB) Prigojin’in ifadeleriyle ilgili olarak ‘silahlı ayaklanma çağrısı yapma’ suçlaması üstünden ceza davası açtığını duyurdu.

Terörle Mücadele Komitesi’nin açıklamasında, “Yevgeni Prigojin tarafından yayılan iddiaların hiçbir dayanağı bulunmuyor. Bu yasadışı eylemlerin derhal son bulmasını talep ediyoruz” denildi.

"SİYASİ İSYAN" ÇAĞRISI GEREKÇESİYLE CEZAİ SORUŞTURMA

Rusya Federal Güvenlik Servisi FSB "Prigojin'in açıklamalarıyla silahlı isyan çağrısı yaptığı" gerekçesiyle cezai soruşturma başlattı.

Prigojin'in sert açıklamalarının ve hakkında "silahı isyan" soruşturması açılmasının ardından Moskova Borsası endeksi yüzde 3 düştü.  Bazı hisse senetlerinde yüzde 5'i bulan oranlarda düşüş yaşanıyor. Yandex yüzde 4'ten, Rustelecom yüzde 3'ten, Gazprom ve Rosneft yüzde 1'den fazla düştü.

RUSYA SOKAKLARINDA ZIRHLI ARAÇLAR

Darbe iddialarının ardından Rusya sokaklarında zırhlı araçlar göründü. Rostov şehir merkezinden Rusya Ulusal Muhafız askerlerinin zırhlı araçlarının merkezdeki Budıonnovski Prospekt'in bir bölümünün trafiğe kapattıklarını duyurdu. Rostov bölgesinde Wagner pasarlı asker grubunun bir eğitim merkezinin bulunduğu bildiriliyor. Değişik kaynaklar, güvenlik güçlerinin de genel olarak önlemleri arttırdıklarını bildiriyor.

"TELEVİZYONLAR HACKLENDİ" İDDİASI

Öte yandan televizyonlar hacklendiği iddia edildi. Televizyonlarda Prigojin'in ses kayıtları dinletildi. Prigojin'in bir kaydından ise Rusya Savunma Bakanı Şoygu'ya "Bir kadın gibi korkakça kaçtı, bu yaratık durdurulacak" dediği görüldü. 

RUSLARA "SİLAHLANIN" ÇAĞRISI

Darbe girişiminin başını çeken Prigojin, Ruslara seslenerek "sokağa çıkın" dedi. Progojin, "Rusya'nın tüm vatanseverleri, ülkenin gerçek vatanseverleri sokağa çıkın, silah bulacağız. Bu gece Rusya'yı rezil eden hainler ve suçlular meselesini çözeceğiz. İsimleri Şoygu, Gerasimov" diye seslendi. 

RUSYA BAŞSAVCILIĞI'NDAN AÇIKLAMA

Rusya Federasyonu Başsavcılığı'ndan gece yarısı yapılan açıklamada, "23 Haziran 2023'te Rusya FSB Soruşturma Departmanı, Prigojin'e karşı, yasal yetkilerine dayanarak bir ceza davası açtı. Dava, silahlı bir isyan örgütleme suçunu düzenleyen Rusya Federasyonu Ceza Kanunu'nun 279. maddesine dayanmaktadır. Yasa, bu suçun 12 yıldan 20 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmasını düzenlemektedir" denildi. 

Rus İstihbaratı FSB'nin Halkla İişliler Merkezi'den yapılan son açıklamada,  Prigojin'in açıklamaları ve eylemleri "silahlı bir iç çatışma başlatma çağrısı" olarak nitelendirildi.  FSB ayrıca, "Wagner savaşçılarını Prigojin'in emirlerini yerine getirmemeye ve kendisini tutuklamak için önlemler almaya" çağırdı. Açıklamada, Prigojin'in açıklamaları ve eylemleri "ordunun sırtından bıçaklanması" olarak nitelendirdi.

GENERALLERDEN ÇAĞRI

Rusya'nın Ukrayna'daki özel askeri operasyonuna katılan tüm kuvvetlerin komutan yardımcısı olan General Sergey Surovikin, Telegram kanalından yayınlanan özel video mesajında, Wagner askerlerini "durmaya ve Başkomutan Putin'e itaat etmeye" çağırdı. Surovikin, "Birlikte savaştık, riskler aldık, birlikte kazandık. Aynı kandanız. Sizi durmaya ve karargahınıza dönmeye davet ediyorum. Düşman, ülkemizdeki iç siyasi durumun daha da kötüleşmesini bekliyor. Ülkenin içinde bulunduğu bu zor dönemde düşmanın ekmeğine yağ süremezsiniz” dedi. Rus general, "Çok geç olmadan, halk tarafından seçilen devlet başkanının iradesine ve emrine uyun. Tüm sorunları yalnızca Başkomutan'ın önderliğinde barışçıl yollarla çözün" diye konuştu.

Wagner'in lideri Prigojin'e başlattığı isyanı durdurarak teslim olması konusunda bir Rus generaleden daha çağrı geldi. General Vladimir Alekseyev, Wagnercilere seslendiği video mesajında, "Şu anda yaşananları delilik dışında bir sözle açıklayamayacağım. Şu anda ülkemiz zor durumda. Yaptıklarınız  başta siyasi olmak üzere çok büyük kayıplara yol açacaktır. Batı'nın şu anda yapmaya çalıştığınız şey için ne kadar memnun olduğunu bir düşünün, yanlış adım atmayın" ifadesini kullandı. 

WAGNER GENARALLERİ TUTUKLAMAYA BAŞLADI

Bazı generallerin ise Wagner tarafından tutuklandığı dair görüntüler paylaşılmaya başlandı. 

BELARUS'TA HAREKETLİLİK

Rusya'daki darbe girişiminin ardından Belarus'ta da hareketlilik başladı. Devlet Başkanı Lukaşenko'nun ailesini taşıyan bir uçak, başkent Minsk havaalanından 00.11'de havalandı.

MOSKOVA'DA GÜVENLİK ÖNLEMLERİ ARTTIRILDI

TASS ajansına göre, Moskova'da da güvenlik önlemleri arttırıldı. Önemli stratejik tesislerin tümü, kamu kurumları ve ulaşım altyapı tesislerinin üst düzey koruma altına alındığı, Ulusal Muhafız biriminin ve OMON polis güçlerinin alarma geçtiği belirtildi. 

"ASKERİ ÜS VURULDU" İDDİASI

Rusya Telegram kanallarında Fryazino bölgesinde bir askeri birliğin ateşe verildiği iddia edildi.

KIZIL MEYDAN KAPATILDI

Kızıl Meydanı ve Lenin'in mozolesine ziyaretçi  girişinin yarın tüm gün boyunca kapalı olacağı bildirildi. 

RUS DEVLET KANALI: GÖRÜNTÜLER MİZANSEN

Rusya'nın federal 1. kanalı ORT TV'de gece yarısından sonra yayınlanan "özel haber bülteni"nde, Wagner'in kamplarına düzenlenen saldırının videosu olarak yayılan görüntülerin "mizansen" olduğu iddia edildi.

RUS WAGNER GRUBU NEDİR?

PMC Wagner olarak da bilinen Wagner Grubu, bir Rus paramiliter örgütüdür. Çeşitli şekillerde özel bir askeri şirket, bir paralı asker ağı veya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in fiili bir özel ordusu olarak tanımlanıyor. Grup, özel askeri müteahhitlerin resmi olarak yasak olduğu Rusya'da yasaların ötesinde faaliyet gösteriyor. Wagner Grubu'nun kendisi ideolojik olarak yönlendirilmese de, Wagner'in çeşitli unsurları neoNaziler ve aşırı sağcı aşırılık yanlıları ile ilişkilendiriliyor.

Grup, 2014'ten 2015'e kadar Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerinin ayrılıkçı güçlerine yardım ettiği Ukrayna'daki savaş sırasında dünya çapında üne kavuştu. Suriye, Libya, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Mali'deki savaşlarda, genellikle Rus hükümetiyle ittifak halindeki güçlerin yanında savaştı. Wagner güçleri, konuşlandırıldıkları bölgelerde savaş suçları işlediler. Suçlamalar arasında sivillere yönelik tecavüz ve soygunlar ile işkence yer alıyor.

Wagner Grubu, Rus çıkarlarını desteklemek için faaliyet gösterdiği, Rusya Savunma Bakanlığı'ndan askeri teçhizat aldığı ve eğitim için devlet kurulumlarını kullandığı için, genellikle Rusya devletinin askeri istihbarat teşkilatının fiili bir birimi olarak kabul ediliyordu.

Wagner Grubu, 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinde önemli bir rol oynadı. Aralık 2022'de Pentagon'dan John Kirby, Wagner grubunun Ukrayna'da 10.000 müteahhit ve 40.000 hükümlü dahil 50.000 savaşçısı olduğunu iddia etti.

Grubun, Putin'le yakın bağları olan bir iş adamı olan Yevgeny Prigozhin'e ait olduğuna veya onun tarafından finanse edildiğine inanılıyor. Prigozhin, Wagner grubuyla bağlantısını yıllarca inkar ettikten sonra, Eylül 2022'de paramiliter grubu 'kurduğunu' itiraf etti.

WAGNER'E YAPTIRIMLAR

ABD Hazine Bakanlığı Haziran 2017'de Wagner Grubu ve Utkin'e şahsen yaptırım uyguladı. Aralık 2021'de ise Avrupa Birliği, Wagner Grubu ve onunla bağlantılı sekiz kişi ve üç kuruluşa Libya, Suriye, Ukrayna (Donbas) ve Orta Afrika Cumhuriyeti de dahil olmak üzere faaliyet gösterdikleri bazı ülkelerde işkence ve yargısız infazları da içeren ciddi insan hakları ihlalleri ve istikrarı bozucu faaliyetlerde bulunmaktan dolayı yaptırım uyguladı.

PUTİN İLE İLİŞKİLER UKRAYNA’DA BOZULDU

Rus devleti ile Wagner’in ilişkileri Ukrayna’da süren işgal harekatı sırasında yaşanan başarısızlık nedeniyle bozuldu. 5 Mayıs 2023 günü medyaya yansıyan haberlerde Wagner'in kurucusu Prigojin’in, mühimmat verilmemesi nedeniyle 10 Mayıs'ta Bahmut'tan çekilme kararı aldıkları bilgisi paylaşıldı.
Rus güvenlik şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeniy Prigojin, mühimmat verilmediği için öldürüldüklerini belirttiği savaşçıların görüntüsünü yayımlayıp Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov'a bağırarak mühimmatın nerede olduğunu sordu.
"Kremlin'in aşçısı" olarak da tanınan Prigojin, kendisine ait "Konkord" adlı şirketin sosyal medya hesabı üzerinden Ukrayna'daki savaşta yaşadıkları mühimmat sorunuyla ilgili video yayımladı.
Gece yayımlanan videoda kısa süre önce öldürülmüş Wagner savaşçılarının cesetlerini gösteren Prigojin, bu savaşçıların birilerinin çocukları ve birilerinin babaları olduğunu belirtti. Savaşçıların mühimmat yetersizliğinden öldürüldüğüne dikkati çeken Prigojin, mühimmat vermeyenlerin "cehennemde yanacaklarını" dile getirdi.

Gerçek Gündem