Sağlıkta ‘yok yılı’: Doktor da yok, randevu da, ilaç da...

Genel Sağlıkİş Sendikası, 2022'nin sağlık çalışanlarının geçim derdine düştüğü, hekim göçünün arttığı ve hastaların randevu, doktor ve ilaç bulamadığı bir yıl olduğunu belirtti ve 2022'yi 'yok yılı' olarak niteledi.

Genel Sağlıkİş Sendikası Başkanı Dr. Derya Uğur, 2022’nin sağlık sektörü için nasıl geçtiğine ilişkin yazılı bir açıklama yaptı.

2022’nin sağlık çalışanlarının geçim derdine düştüğü, hekim göçünün arttığı ve hastaların randevu, doktor ve ilaç bulamadığı bir yıl olduğunu belirtti ve 2022’yi ‘yok yılı’ olarak niteledi.

Sendika’dan yapılan yazılı değerlendirmede, “Yurttaşların sağlık hizmetlerine ulaşamadığı, tedavisinin düzenlenemediği, ilacına ulaşamadığı bir yıl geride kaldı. 2022’de yurttaş, MHRS'yi aradı, randevu alamadı, hekime ulaşamadı. Hekime ulaştı; hekim tetkik istedi, tetkik için yakın bir tarihe randevu alamadı. Tetkik yapıldı, teşhis kondu ameliyat olması gerekti, ameliyata gün alamadı” denildi.

Sağlık sektöründeki sorunların tek tek anımsatıldığı açıklamada, sağlık çalışanlarının 2023’te yapılmasını istedikleri taleplere yer verildi.

‘AMELİYATLAR YAPILAMADI, İLAÇ BULUNAMADI’

Kamuda özellikle ameliyatlara girecek hekim bulunamadığının altı çizilen açıklamada, “Ortopedi ve beyin cerrahisi ameliyatları için gerekli malzemesi olmayan hastanelerin yenisini de tedarik edemediği için bu alandaki ameliyatlar yapılamadı. Hastanın tedavisi düzenlendi, ilaç bulunamadı” denildi.

“2022’de döviz kurlarındaki artış, tanı ve tedaviye yönelik tıbbi teknolojik ürünlerin özellikle de ilaç fiyatlarının yükselmesi ve hatta kimi ilaçların bulunamaması sorununu beraberinde getirdi” denilen açıklamada, “Tıbbi teknoloji, ilaç ve aşı üretimi konusunda dışarıya bağımlı olunmasının bedelini 2022 yılında yurttaş, sağlığı ile ödedi” ifadeleri yer aldı.

HEKİM GÖÇÜ ARTTI

Genel Sağlıkİş Sendikası Başkanı Dr. Derya Uğur, sağlık çalışanlarının, sağlıkta şiddet ve ekonomik nedenler başta olmak üzere yaşadığı sorunlar nedeniyle istifa yolunu seçtiğiğini anlattı.

“İstifa eden, yurt dışına giden hekim ve deneyimli sağlık personeli sayısında 2022 yılında büyük artış yaşandı” diyen Dr. Uğur, “İyi Hal Belgesi için yapılan başvuru sayısı, 2022 yılının ilk 10 ayında 2 bin 417'yi buldu. 2022 yılında ‘İyi Hal Belgesi” alanların bin 227'si uzman hekim, bin 190'ı ise pratisyen hekimlerden oluştu” diye konuştu.

SAĞLIK ÇALIŞANLARI GEÇİM DERDİNE DÜŞTÜ

2022’de sağlık çalışanlarının adeta açlığa mahkûm edildiklerini ve “geçim” derdine düştüklerini anlatan Uğur, “Çalıştıkları kurumlarda şiddetsiz gün geçmeyen, mesleki saygınlığı zedelenen sağlık çalışanları; sağlıksız çalışma şartlarında sağlık hizmeti sunmaya çalışırken tükendi” dedi.

Dr. Uğur, “Her geçen gün net bir şekilde yükselen enflasyona karşın; ay sonunda ne kadar maaş alacağını bilmediği bir teşviktabansabit ödeme sisteminde hizmet üreten sağlık çalışanları, yoksulluğa mahkûm edildi” diye konuştu.

‘ŞEHİR HASTANELERİ SİSTEMİNE SON VERİLMELİ’

Dr. Uğur, sağlık çalışanlarının 2023 beklentisini ise madde madde şöyle sıraladı:

* Sosyal devlet anlayışının gereği yerine getirilmeli, ihtiyacı olan herkes için eşit, ücretsiz, ulaşılabilir, bilimsel ve nitelikli sağlık hizmeti sağlanmalı.

* Sağlık hizmetlerine yeterli kamu kaynağının ayrılmasını sağlayacak bir sistem kurulmalı.

* Sağlık hizmetlerinde koruyucu sağlık hizmetleri öncelenmeli.

*  Sağlıkta dönüşümün en büyük icraatı olan Şehir Hastaneleri sistemine son verilmeli.

* Sağlıkta şiddeti önleyecek etkili bir şiddet yasası çıkarılmalı.

‘PERFORMANS SİSTEMİNDEN VAZGEÇİLMELİ’

* Performans sisteminden vazgeçilip, ek değil, tek ödeme sistemine geçilmeli; sağlık emekçilerinin aylık maaşları asgarisi yoksulluk sınırı taban alınarak belirlenmeli. Tüm ek ödemeler emeklilik hesaplamasına dâhil edilmeli.

* Çalışanlar arasında ayrımcılığa gitmeden tüm sağlık emekçilerini kapsayacak kademeli ek gösterge artışı yapılmalı. Tüm sağlık emekçilerine geçmişe etkili olarak yıllık 90 gün yıpranma payı hakkı verilmeli.

* Hasta yükünün artması ancak personel açığının giderilmemesi sağlık hizmetlerinde personel açığını daha da büyütmektedir. Yeterli sayıda kadrolu ve güvenceli olarak sağlık çalışanı istihdam edilmeli, personel açığı kapatılmalı.

* Sağlık emekçileri arasında farklı çalışma biçimlerine son verilmeli; kadrolu, güvenceli çalışma biçimi sağlanmalı.