Türkiye'nin ‘tasarruf ve borç' haritası alarm veriyor. 80 şehirde kredi borçları bankalarda biriken tasarruflarla karşılanamayacak boyuta ulaştı. Kredilerinin tamamını karşılayabilecek tasarrufa sahip tek şehir Tunceli kaldı. Buna göre, Siirt bankaya yatırdığı her 1 liraya karşılık 6 lirada bankadan kredi çekti. Bundan 7 yıl önce haritanın 12 şehrinde tasarruflar borçları finanse edebilecek durumdaydı. Bununla birlikte, bankaların şehirlere dağıttığı toplam kredilerde ödenemeyen kısmındaki artış da çarpıcı düzeyde arttı. Bir yıllık süreçte batık kredi tutarı azalan sadece bir şehir Bartın oldu. Türkiye'nin geri kalan 80 ilde batık kredilerde artışı ciddi boyutlara ulaştı. Manisa yüzde 99 ile birinci olurken, Kilis yüzde 93 ile ikinci, Gaziantep yüzde 90 ile üçüncü sırada. 81 şehirde 2017 sonunda 63.1 milyar lira olan batık kredi hacmi bir yılda yüzde 50.1 artışla 94.8 milyar liraya çıktı.
KREDİLER YÜZDE 15 ARTTI
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Fintürk verilerine göre, 2018 sonunda Türkiye genelinde toplam nakdi krediler yüzde 15 artışla 2 trilyon 441 milyar lira oldu, buna karşın tasarruf mevduatı ise yüzde 24 artışla 1 trilyon 154 milyar liraya çıktı. Bankalarda oluşan 100 liralık borca karşın ancak 47 liralık tasarruf bulunuyor. Gaziantep ve Siirt'in ise tasarruf mevduatı tutarının 5 katından daha fazla kredi borçları var. Aynı zamanda bu şehirlerin takipteki alacak tutarı da hızlı artıyor. Gaziantep'te takipteki alacak tutarı bir yılda yüzde 90 oranında artarak 3.3 milyar liraya ulaştı. Siirt'te ise batık kredi yüzde 48 artışla 87 milyon liraya ulaştı. Kahramanmaraş'ta bankalarda biriken tasarrufların 4 katından daha fazla kredi borcu bulunurken, bu şehrin batık kredi tutarı ise yüzde 52 artışla 533 milyon liraya çıktı. Toplam borcu tasarruflarından en az olan şehir Tunceli'de nakdi kredilerin mevduata oranı yüzde 82 seviyesinde. Tunceli'de 970 milyon liralık nakdi kredi toplamına karşın, 1.1 milyar liralık tasarruf mevduatı bulunuyor. Diğer yandan, Tunceli'de batık krediler bir yılda yüzde 5 gibi sınırlı bir oranda artarak 23 milyon 249 bin lira oldu.
TAKİPTEKİ KREDİLER
Takipteki kredilerde tutar olarak rekoru elinde tutan İstanbul'un batık hacmi bir yılda yüzde 70 artarak 35.7 milyar TL'ye yükseldi. Ankara 12.4 milyar TL ile ikinci sırada yer aldı ve yıllık artış oranı yüzde 46 oldu. Takibe düşme hızında ise Manisa ve Kilis başı çekti. Manisa'nın 2017 sonunda 688.4 milyon TL olan takipteki kredi tutarı yüzde 99 oranında artarak 1.3 milyar TL'ye ulaştı. Kilis'in batık kredi tutarı yüzde 93 artarak 65.7 milyon TL'ye çıktı. Son bir yıllık süreçte batık kredi tutarı azalan tek şehir ise Bartın oldu. Bu kentin takipteki alacaklar bakiyesi yüzde 1.5 oranında düşerek 95.7 milyon lira oldu.
Türkiye'deki kredilerin yüzde 40.5'i (990.7 milyar TL) İstanbul'da kullandırıldı. Toplam mevduatın ise yüzde 42.4'ü de (490.2 milyar TL) İstanbul'daki bankalarda yer aldı. Kredilerde İstanbul'u yüzde 13.5 (331.2 milyar TL) pay ile Ankara izliyor. Ankara'nın toplam mevduattan aldığı pay ise yüzde 9.8'i (113.7 milyar TL) buluyor. Bayburt ise tutar olarak en az mevduatın (344 milyon TL) ve en az kredinin (680.5 milyon TL) bulunduğu şehir olarak öne çıkıyor.
https://www.sozcu.com.tr/2019/ekonomi/siirtborcrekortmenituncelitemizcikti3410138/?fbclid=IwAR2nCuUHO3LjlEh3LJXqFM9KdLEJWzRyV_5FlXduj5hPJttk786VCWLfgw