Sözcü'de yer alan habere göre CHP, DEVA Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi, İYİ Parti ve Saadet Partisi tarafından kurulan Seçim Güvenliği Komisyonu, bugüne kadar yapılan çalışmaları, mutabakata varılan hususları ve iş birliğinin yol haritası açıklayan bir basın toplantısı düzenledi.
Komisyon şu isimlerden oluştu: CHP Örgüt Yönetimlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı, DEVA Partisi Seçim İşleri Başkanı İdris Şahin, Demokrat Parti Göç ve Sosyal Politikalar Başkanı İlay Aksoy, Gelecek Partisi Seçim ve Hukuk İşleri Başkanı Ayhan Sefer Üstün, İYİ Parti Seçim İşleri Başkanı ve Ankara Milletvekili Şenol Sunat ve Saadet Partisi Mahalli İdareler Başkanı Hasan Bitmez.
“Seçimlerin adil, serbest, eşit, şeffaf, düzen ve dürüstlük ilkeleri içinde gerçekleşmesi için her türlü tedbirin alınmasına yönelik olarak milletimizle iş birliği ve güç birliği içinde olacağımızı teyit ediyoruz” vurgusunun yapıldığı açıklama şöyle:
– Cumhuriyetimizin banisi Mustafa Kemal Atatürk'ün, Cumhuriyetimizin parolası olan “Egemenlik kayıtsız, şartsız, milletindir” sözüyle vurguladığı millet iradesinin tecelli edeceği tek yer sandıktır.
– Seçim güvenliğinin temini seçimlerin adil, dürüst ve şeffaf bir şekilde gerçekleşmesini ve vatandaşlarımızın gönül rahatlığı ile seçime katılımını sağlamak için esastır.
– Seçim güvenliği, seçim sürecinin vazgeçilmez bir unsurudur ve bunu temin etmek de seçimin yönetim ve güvenliğinden sorumlu kurumlar ile seçime katılan siyasi partilerin asli görevidir. Son yıllarda seçim süreçlerinde yaşadığımız olumsuzluklar, vatandaşlarımızın seçimlere olan güvenini zedeleyerek oy verme davranışlarını ve motivasyonlarını menfi yönde etkilemiş, kaygı ve endişelerini artırmıştır.
KANUNSUZLUK, HİLE, İHLAL VE USULSÜZLÜKLERE ŞAHİT OLDUK
– Ne yazık ki, adreste olmadığı halde seçmen listesinde görünen kişiler, mühürsüz oy pusulalarının geçerli sayılması, geçerligeçersiz oylar üzerinden yapılan itirazlar, muhalefetin bütün itirazları yok sayılırken, iktidarın talebiyle tekrarlanan seçimler gibi pek çok kanunsuzluk, hile, ihlal ve usulsüzlüklere hep birlikte şahit olduk.
– Gelişmiş demokrasilerde tartışma konusu olmaması gereken “seçim güvenliği” kavramı ülkemizin öncelikli gündemlerinden biri haline geldi. Altı siyasi partinin sayın genel başkanları, münferiden ve birlikte yaptıkları açıklamalarda bu kaygıları dikkate alıp seçim güvenliğinin önemine sıklıkla vurgu yaparak, ilgili genel başkan yardımcılarının bir araya geldiği bir seçim güvenliği komisyonu oluşturdular.
– Altılı Masa'yı oluşturan siyasi partilerin yöneticileri olarak bizler de bir araya geldik ve bugüne dek altı toplantı düzenledik. Bu toplantılarda, seçim güvenliğinin temini için gerekli unsurlar ve bu konularda yapılacak iş birliğinin esaslarını belirledik.
SEÇMEN SAYISI DEĞİŞİMİNİ KONTROL EDİYORUZ
– Bu iş birliği seçim öncesi hazırlıkları, seçim günü oy kullanma ve sayım işlemlerinin usulüne uygun yürütülmesinin sağlanması, sandıkların kapanmasıyla Yüksek Seçim Kurulu'nun ilan edeceği geçici sonuçlara itirazların süresinde ve usulüne uygun şekilde yapılması dâhil olmak üzere sonuçların kesinleşmesine kadarki bütün seçim sürecini kapsıyor.
– Yurtiçi ve yurtdışı seçmen kütüklerini kanuni haklarımız çerçevesinde YSK'dan temin ediyor ve üzerinde çeşitli incelemeler yapıyoruz. Türkiye geneli ve il/ilçe/mahalle bazında seçmen sayısı değişimini kontrol ediyoruz.
T.C. VATANDAŞLIĞI KAZANANLARI TAKİP EDİYORUZ
– Konut satışı üzerinden, bankaya döviz yatırılması/tahvil alma gibi yöntemlerle veya geçici koruma statüsündeyken partili cumhurbaşkanlığı sistemine geçilmesiyle birlikte cumhurbaşkanının tek imzasıyla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı kazananları düzenli olarak takip ediyoruz. Bu seçmenlerin il/ilçe/mahalle bazındaki dağılımını özel olarak inceliyoruz.
– Olağandışı seçmen kaydı görünen haneleri yerinde kontrol ediyor, vefat ettiği halde seçmen listelerinden düşürülmemiş vatandaşlar dâhil çeşitli konularda analiz raporları çıkartıp karşılaştırıyoruz.
– Bu hususlarda seçim güvenliğini tehdit edecek düzeyde tespitlerimiz olması halinde, gerekli işlemleri yapacağımızdan ve bunları kamuoyu ile paylaşacağımızdan hiç kimsenin şüphesi olmasın.
HUKUKÇULARI TESPİT EDİYORUZ
– Yurtiçi ve yurt dışında 200 bin civarı sandık kurulmasını bekliyoruz. Seçim günü görev yapacak sandık alanı (okul/bina/kat) sorumluları, sandık kurulu üyeleri ve müşahitleri şimdiden belirliyor ve eğitiyoruz.
– Seçim günü bizlere destek olacak avukat/hukukçuları tespit ediyoruz. YSK temsilcilerimiz ile il ve ilçe seçim kurullarındaki üye ve temsilcilerimizin iş birliği içerisinde çalışması için zemin oluşturuyoruz.
– Yakın zamanda gerçekleşen değişiklik sebebiyle il ve ilçe seçim kurullarının yeniden oluşumunu da yakından takip ediyoruz. Herhangi bir ihlal olması halinde mutlaka gereğini yapacağız.
İŞ BİRLİĞİ YAPACAĞIZ
– Sandık sonuçlarının, tutanakların ve diğer bilgilerin işleneceği teknik altyapı ve sistemlerimiz hazır. Bu konuda da Altılı Masa'yı oluşturan siyasi partiler olarak iş birliği yapacağız.
– Bugüne kadar gerçekleşen seçimlerde yürütülen propaganda faaliyetlerinin adil ve eşit koşullarda gerçekleşmediği, siyasi partilerin iktidarın adil olmayan tutumlarına maruz kaldığı bir gerçektir. Oysa ki seçim mevzuatı propaganda konusunda siyasi partilere eşit haklar tanımıştır.
BÜROKRASİNİN SUİİSTİMAL EDİLMESİNE İZİN VERMEYECEĞİZ
– Önümüzdeki seçimde, propaganda faaliyetlerinin sağlıklı ve adil şekilde yürütülmesi konusunda iş birliği yaparak, her türlü ihlalin karşısında duracağız. Kamu gücünün ve bürokrasinin suiistimal edilmesine de asla izin vermeyeceğiz.
– Seçim günü geldiğinde, sandık kurullarının, ilçe ve il seçim kurullarının kararlarına yapılacak şikâyet ve itirazların takibi konusunda da birlikte hareket edeceğiz.
– Bu konularda kamuoyunu bilgilendirmenin yanı sıra, seçmen iradesine sahip çıkmak adına gerekli duruşu büyük bir kararlılıkla sergileyeceğiz.
– Detaylarını sizlerle paylaştığımız raporda da göreceğiniz üzere, Seçim Güvenliği Komisyonumuz seçim sürecinin sorunlarına yönelik çözüm önerileri ve güvenliği sağlayacak tedbirler konusunda çalışmalarını hızlı bir şekilde yürütüyor.
– Çalışmalarımızı seçim sonuçları kesinleşinceye kadar devam ettirecek ve belirli süreçlerde kamuoyunu bilgilendireceğiz.
– Ayrıca, seçim güvenliği konusundaki hassasiyetlerini bizlerle paylaşan sivil toplum kuruluşları ile de temaslarımızı sürdürecek ve iş birliği içinde çalışacağız. Görevlerini yasalarımıza ve hukuka uygun yapmaları için İçişleri ve Adalet bakanlarını uyarıyoruz!
SARAYIN MEMURLARINI DA UYARIYORUZ
– Seçimin yönetim ve güvenliğinden sorumlu olup devletin memurluğu vasfını layıkıyla yerine getiren şerefli ve adil kamu personelini takdir ediyor, kapı kulluğuna meraklı, kraldan çok kralcı sarayın memurlarını da uyarıyoruz!
– Seçimlerin adil, serbest, eşit, şeffaf, düzen ve dürüstlük ilkeleri içinde gerçekleşmesi için her türlü tedbirin alınmasına yönelik olarak milletimizle iş birliği ve güç birliği içinde olacağımızı teyit ediyoruz.
– Vatandaşlarımız müsterih olsunlar; seçim güvenliği konusunda üzerimize düşen sorumluluğun ne derece büyük olduğunun farkındayız ve bu konuda kendimize güveniyoruz. Oy namustur; dolasıyla, vatandaşlarımızın sandığa atacağı her oy, seçime katılan siyasi partilerin güvencesi altındadır. Altı siyasi parti olarak, birlikte her türlü tedbiri alıyoruz.
BİR TEK OY BİLE ZİYAN OLMAYACAK
– Erken, baskın veya zamanında yapılacak olan önümüzdeki seçim, ülkemiz ve milletimiz için büyük bir önem taşıyor. Ülkemizi giderek daha derin bir karanlığa sürükleyen ucube partili cumhurbaşkanlığı sisteminin yerine, altı siyasi partinin üzerinde mutabakata vardığı güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçeceğimiz günler çok yakın. Milletimizin helal oylarıyla haramilerin düzenine son vereceğiz. Bunun için de vatandaşlarımızın bir tek oyunun dahi zayi olmasına asla müsaade etmeyeceğiz.
– Altı siyasi parti olarak, seçimin ilanıyla birlikte resmen başlayacak olan süreçte, hangi siyasi partiye veya adaya verilmiş olursa olsun, her bir oyun sonuçlara doğru yansıması hususunda, bu iş ve güç birliğinin eksiksiz gerçekleşmesi için üzerimize düşeni yapmak milletimize taahhüdümüzdür.
Komisyon, açıklamalarının ardından basın mensuplarının sorularını da yanıtladı.
“BU DURUM, İŞBİRLİĞİ YAPIYOR OLMAMIZIN SEBEPLERİNDEN BİRİ”
CHP’li Salıcı, “Seçim günü yaşanabilecek internet, elektrik kesintilerinden söz ediliyor. Veri akışında kesinti yaşanabileceğine dair de endişelerden bahsediliyor. Seçim günü yaşanabilecek bu tür son dakika gelişmelerine dair ekstra önlem paketiniz var mı?” sorusuna şu yanıtı verdi:
“Daha önce yaşamış olduğumuz seçimlerde, bu söylemiş olduğunuza benzer olaylar farklı seçim bölgelerinde yaşandı. Dolayısıyla vatandaşımızın doğal olarak bu konulara dair kaygıları var. Bizim 6 siyasi parti olarak işbirliği yapıyor olmamızın nedenlerinden bir tanesi işin hukuki süreçlerini doğru bir şekilde yürütmek; bir diğeri de o gün oylama bittikten sonra sayım aşamasında ya da oylama süresinde ortaya çıkabilecek öngörülemeyen, trafoya kedi girmesi gibi meselelere dair tedbir alabilmek.
“DURUMA GÖRE OYLAMAYI DA SAYIMI DA DURDURACAĞIZ”
Sandıkların başında arkadaşlarımız olacak. Onlar birbirleri ile işbirliği yapıyor olacaklar. Avukat arkadaşlarımız Türkiye’nin bütün ilçelerinde sandık alanlarında bulunacaklar. Onlar da sürece müdahale edecekler. Ama varsayalım ki bir seçim bölgesinde, bir okulda elektrik kesintisi oldu. Jeneratör imkanı yok. Orada sayımı ya da oylamayı durduracağız. Hava koşullarına göre, karanlığın durumuna göre oylamayı ya da sayımı durduracağız.”
“SANDIKLARIN ÜZERİNE OTURACAĞIZ”
İYİ Parti’li Sunat da gülerek, “Sandıkların üzerine oturacağız” diye ekledi.
“İHTİYAÇ VAR”
Salıcı, “Kamuoyunda özellikle SADAT konusu ile bilikte başlayan birtakım endişeler var. ‘Sandık teslim edilir mi, edilmez mi? Olaylar çıkar mı, çıkmaz mı?’ Hukuk dışı yöntemlere karşı nasıl öngörüleriniz var? Nasıl önlemler alacaksınız?” sorusuna şöyle karşılık verdi:
“Bizim seçimlere güven içinde gitmemiz, vatandaşlarımızın sandığa gelip oy kullanırken herhangi bir tereddüt içinde olmaması, Türkiye’de iktidarın barışçıl, soğukkanlı bir şekilde el değiştirebileceğine olan güvenle, demokrasimizi güçlendirecek bir şekilde bu sürecin yönetilmesine ihtiyaç var.
“KENDİMİZE GÜVENİYORUZ”
Türkiye’de geçmişte de demokrasi iyi sınavlar verdi. İktidarlar el değiştirdi. Bundan sonra da biz kendimize inanıyoruz, güveniyoruz. Hazırlıklarımızı seçim tarihi belli olmamasına rağmen başlatmış, yürüten durumdayız. Dolayısıyla iktidarın el değiştireceğini, Türkiye’nin bir seçim sürecine girdiğini görüyoruz. Kendimize güveniyoruz. Bu süreçte seçimin sonuçlarının herhangi bir şekilde tartışma içinde olmamasını gerektirecek bir çalışma yapıyoruz.
“TÜRKİYE MUZ CUMHURİYETİ DEĞİL”
Türkiye’deki seçimi tartışmalı hale getirmek isteyenler, yapılar, adı SADAT olur, başka birisi olur, ayaklarını denk alsınlar. Türkiye onların cirit atacağı bir ülke değil. Türkiye muz cumhuriyeti değil.”
“SON 2 AYDA VERİLEN VATANDAŞLIKLARDA ARTIŞ VAR”
Demokrat Parti’li Aksoy ise, kendisine yöneltilen, “Araştırmalarınıza göre sığınmacılara yeni vatandaşlık veriliyor mu?” sorusuna şöyle yanıt verdi:
“Özellikle son 2 ay içinde bir vatandaşlık geçiş artışı gözlemliyoruz. Ancak resmi verilerle bunu ilerleyen süreçte sizlerle paylaşacağız. Bunu yakından takip ediyoruz çünkü bu gerçekten çok ciddi bir sorun. Türk halkını da çok yakından ilgilendiren ve kaygı yaratan bir sorundur. Somut bilgilerle sizin karşınıza çıkmamız lazım.”
“USULSÜZ VATANDAŞLIKLARI İPTAL EDECEĞİZ”
Aksoy, “Bu vatandaşlıklar verilirken mevzuata, evraklara dikkat ediliyor mu? Olası bir iktidar değişikliğinde bu vatandaşlıkların ne kadarı geçerli kalabilir? Saha analizlerinize göre seçime dek kaç yeni vatandaşımız olabileceğini öngörüyorsunuz?” sorusuna ise şu cevabı verdi:
“Kaç yeni vatandaş olabilir, bunu öngöremeyiz. Ancak evrak konusuna geldiğimizde; evrak kaydı alındığını pek söyleyemeyiz. Suriyelilerden bahsedersek son 10 yıldır zaten Suriyeliler beyanesas ülkemize girmiştir. Dolayısıyla biz iktidara geldiğimizde Adalet Bakanlığımız, İçişleri Bakanlığımız, Dışişleri Bakanlığımızla birlikte kurulacak olan heyette bütün vatandaşlıklar elden geçirilecek. Usulsüz olanlar, bizim yasalarımıza uygun olmayanlarda iptal edilme yoluna gidilecek.”