Zarar eden süt üreticisini korumak amacıyla çiğ süte yapılan zamlar üreticiye yaramadığı gibi vatandaşı da zamma boğdu.
Üreticinin beklentisini karşılamayan çiğ süt zammı sonrası marketlerde bir litre süt 21 liraya, bir kilo peynir ise 100 liraya fırladı.
Sozcu.com.tr olarak gözlemlediğimiz market fiyatlarına göre, 15 Mayıs’tan itibaren geçerli olan çiğ süt zammı, bu ürünlerin perakende fiyatlarında yaklaşık yüzde 30’luk zamma neden oldu.
Vatandaş süt fiyatlarının 10 liraya dayanmasını bile sindirememişken, 5 ay içinde bir litre süt 20 lirayı aşmış oldu.
Ülke genelinde bilinen, yaygın markalı en ucuz bir litre sütün fiyatı 15,99 liradan başlayıp, 17,9919,99 ve 20,99 TL’ye kadar çıkarken; 800 gramlık beyaz peynirler 6085 lira aralığında, bir kiloluk beyaz peynirler ise 8090 liradan satılıyor. Bazı markaların bir kiloluk kaşar peynirleri ise 100 lirayı aşmış durumda.
Tereyağı ve yoğurt fiyatlarının geldiği seviye de dikkat çekiyor.
250 gram tereyağları 1618 TL aralığında değişirken; son zam öncesi 35 lira olan iki kiloluk yoğurtlar 45 liradan başlayıp 52 liraya kadar çıkıyor. Bir kiloluk yoğurtlar bile 2027 TL aralığında değişiyor.
Bir litre sütün 10 lirayı aşması, 2021 Aralık'ta üreticinin sattığı çiğ süt fiyatlarına yapılan artışlarla olmuştu. Aralık ayında iki kez zamlanan süt fiyatları, bir litre sütün önce 10 liraya sonra 14 liraya kadar çıkmasına yol açmıştı.
Perakende süt ve süt ürünleri fiyatlarına nisan sonu, mayıs başı itibarıyla bir zam daha gelmişti. Süt üreticisinin litresini 8 liraya mal ettiği bir litre sütü 5,70 TL’den zararına sattığı mayıs başında, marketlerdeki bir litre sütün fiyatı 16 liraya çıkmıştı.
Aralık ayında litresi 10 liraya dayanan sütler, son 5 ayda yüzde 70’i aşkın zamla 20 lirayı aşmış oldu.
Vatandaşı bu zamlara boğan söz konusu çiğ süt zamları ise, üreticinin beklentisi karşılamıyor.
Bir litre sütü yaklaşık 8 liraya mal eden ancak 5,70 TL’den satan üreticilerin zararını karşılamak için Ulusal Süt Konseyi (USK) çiğ süt referans fiyatlarını 7,50 TL’ye çıkardı. Ancak maliyetini karşılamayan bu fiyatlar karşısında üretici, zararı her geçen gün büyüdüğü için hayvanlarını kesime gönderiyor. Bu durumun ilerleyen dönemde hem süt hem ette büyük krize yol açması bekleniyor.