Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kabine Toplantısı’nın ardından yaptığı açıklamada elektrik faturalarında TRT payı ve enerji fonu kesintisinin kaldırılacağını açıkladı.
Erdoğan, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Elektrikte önümüzdeki yıl TRT payı ile enerji fonu kesintilerini de kaldırma kararı aldık” dedi.
Elektrik faturalarının son dönemde iyice zamlanması ve enerji fiyatlarındaki artışın enflasyona doğrudan yansıması nedeniyle faturalara ek bir yük getiren bu paylar bundan sonra alınmayacak.
Enerji fonu ise, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından tespit edilen sektör alt yapı giderlerine ait bir katkı payı.
Enerji fonu, 3096 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti ile Görevlendirilmesi Hakkında Kanun uyarınca, aktif enerji tüketim tutarı üzerinden yüzde 0,7 oranında alınıyor.
Vatandaşın elektrik faturalarından yüzde 2 oranında TRT payı kesiliyordu. Bu pay yüzde 2 olmakla birlikte, yüzde 18 oranında KDV’ye de tabi tutulduğundan, enerji bedelinin yüzde 2,36’sı olarak faturaya yansıyor. Sanayi tipi kullanıcılardan TRT payı alınmıyor.
Faturalardaki en büyük vergi kalemi ise KDV.
TRT katkı payı, kabul tarihi 4.12.1984 olan 3093 sayılı Türki̇ye RadyoTelevi̇zyon Kurumu Geli̇rleri̇ Kanunu neticesinde 1984 yılından itibaren alınıyor. 2008 yılında çıkartılan kanunla ise bu pay elektrik bedeli üzerinden hesaplanıp TRT’ye aktarılmaya başlandı.
TRT’nin finansmanı için faturalardan kesilen TRT payı sayesinde son 11 yılda 8 milyar 923 milyon TL’lik gelir elde edildi. TRT’nin geçmiş yıllarda elde ettiği gelirler, faturalardaki artışa oranla her geçen yıl arttı.
2010 yılından 55 milyon 860 bin TL olan TRT payı 11 yılda yaklaşık yüzde 100 arttı. TRT, 2019‘da enerji payı gelirlerinden 1 milyar 128 milyon 801 bin TL gelir elde ederken 2020 yılında 1,2 milyar TL enerji payı geliri etti.
TRT, radyo, televizyon, video ve birleşik cihazlar, elektrik enerjisi hasılatı, radyo ve televizyon vasıtasıyla yapılan her çeşit ilan ve reklam ile faaliyet gelirleri, film, bant, plak, nota, dergi, kitap ve benzerlerinin yapım, yayın ve satışı gibi pek çok ticari faaliyetten pay alıyordu.
Ancak TRT’nin elektrik faturaları üzerinden kesinti yapması uzun süredir eleştirilere konu oluyordu. Enerji fiyatlarındaki büyük artışlar nedeniyle bu tarz ek maliyetler tüketicileri iyice zorlamaya başlamıştı. Elektrik hasılatından elde edilen gelir ise TRT’nin toplam geliri içinde önemli bir payı oluşturuyor.
TRT 2020 yılında 2,6 milyar TL bandrol geliri, 1,2 milyar TL enerji payı geliri, 283 milyon TL ilan ve reklam geliri elde edilmiştir. Elektrik faturalarından elde edilen gelir, toplam brüt satışı 4,2 milyar TL olan TRT’nin gelirlerinin yaklaşık yüzde 28’ini oluşturuyordu.
Elektrik faturalarında TRT payının kaldırılması için kanun teklifini ilk olarak CHP, 2018 yılında vermişti. Erdoğan’ın duyurusunun ardından CHP’den peş peşe yapılan açıklamalarda “Kemal Kılıçdaroğlu bir sorunu daha çözdü” ifadelerine yer verildi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, son olarak 27 Ekim tarihinde CHP Genel Merkezi'nde düzenlediği basın toplantısında, Erdoğan'a hitaben, “Elektrik faturalarındaki KDV’yi kış boyunca kaldır. Sana söylüyorum, sadece TRT fonunun kaldırılması bile tek başına yüzde 20 oranında bir indirimin sağlanmasına neden olacak. O nedenle diyorum, derhal kaldır” demişti.