Unlu mamüllerinin besin değerleri nedir?

Sağlıklı ve dengeli beslenmek için yediğiniz gıdaların besin değerlerini bilmek önemlidir. Bu sayede vücut dostu besinler tercih edilebilir. Dışarıdan satın aldığınız veya evde hazırladığınız herhangi bir yiyeceğin besin değerlerini araştırarak makul porsiyonlar kullanmalısınız. 

Ekmek, kek, hamur işleri, simit ve kurabiye gibi unlu mamuller, her yemekle yenebilecekleri için özel dikkat gerektiren yiyeceklerdir. Bu şekilde, gerekli miktarda kalori ve gerekli besin maddeleri karşılanabilir.

Besin değeri, karbonhidratlar, proteinler, yağlar, mineraller ve vitaminler gibi temel besin maddelerinin ne kadarının besinlerde bulunduğunu ve bu besinin vücuda ne kadar enerji sağladığını gösteren bilgidir. 

Ekmek, kek, kurabiye ve diğer tüm unlu mamullerde farklı besin özelliklerine sahip birçok malzeme kullanılabilir. Bu bileşenlerin besin değerlerini nasıl etkilediğini öğrenerek sağlıklı seçimler yapabilirsiniz. Unlu mamüllerin besin değerlerini etkileyen faktörler şu şekildedir:

Un: Buğday, çavdar, yulaf, siyez, arpa, karabuğday gibi türlerden yapılan un türleri vardır. Bireysel türlerin besin nitelikleri farklıdır. Tam buğday unu lif ve protein bakımından yüksektir, ancak yağ ve kalori bakımından daha yüksektir. 

Çavdar unu, az yağlı ve yüksek lifli bir alternatiftir. Durum buğdayı düşük kalorili ve yüksek proteinli bir varyant olarak tercih edilebilir.

Şeker: Karbonhidrat miktarı, pişmiş malın içine eklenen şeker miktarına bağlı olarak değişir. Şekerin türü sağlık için önemlidir. Özellikle kek ve kurabiye gibi tatlılarda glikoz/fruktoz şurubu gibi maddelerden kaçınılmalıdır. Bu tatlandırıcılar yerine şeker pancarı veya şeker kamışı gibi doğal şeker kaynakları tercih edilmelidir. Bal, toz şeker yerine kullanılabilecek sağlıklı bir alternatiftir. 

Şeker hastalığı ve insülin direnci gibi sorunları olan bireyler tatlandırıcılarla hazırlanmış gıdaları tüketebilir. Bu tatlandırıcılar şeker olmadıkları için kan şekerini etkilemezler. Ancak uzun süreli kullanımlarda şişkinlik ve ishal gibi bağırsak sorunlarına neden olabilen bu maddelerin tüketimi önerilen miktarları geçmemelidir.

Yağ: Kullanılan yağın türü ve miktarı sağlıkta önemli rol oynar. Tereyağı ve hindistancevizi yağı, doymuş yağ oranı yüksek olan türlerdir. Doymuş yağ, günlük kalori alımınızın %10'undan azını oluşturmalıdır. Zeytinyağı, ayçiçek yağı ve mısır yağı gibi çeşitler daha fazla doymamış yağ asitleri içerir. 

Omega3 ve omega6 yağ asitlerinin oranı kardiyovasküler sağlık için büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle unlu mamüllerde kullanılan yağın cinsine ve miktarına dikkat edilmelidir.

Glüten: Buğdayda bulunan bir protein olan glüten, bazı insanlarda bağırsak sorunlarına neden olabilir. Çölyak hastalığında gluten tüketimine bağlı olarak vücutta anormal reaksiyonlar gözlenebilmektedir. 

Bu nedenle bu kişilerin glutensiz besinler tüketmeleri gerekmektedir. Adındaki buğday kelimesine rağmen karabuğday sağlıklı bir glutensiz besindir. Ayrıca glüten intoleransı olan kişiler için özel olarak yapılmış ekmek, makarna ve kek gibi glütensiz yiyecekler de vardır.