Uzmanlardan çarpıcı yorum: Hamas neden şimdi İsrail’e saldırdı?

Hamas'ın sürpriz saldırısı sonrasında Orta Doğu'da tansiyon bir an bile düşmüyor... Uzmanlar, Hamas'ın neden İsrail'e bu dönemde saldırdığına dair çarpıcı analizler yayınladı.

Gazze’den İsrail yönüne binlerce roket atılırken, silahlı gruplar bölgedeki yerleşim yerlerine girmişti.

İsrail ordusu da onlarca savaş uçağıyla Gazze Şeridi’ne saldırı başlatmıştı.

Gazze’deki Filistin Sağlık Bakanlığı İsrail’in Gazze’ye saldırılarında 256 kişinin hayatını kaybettiğini, 1788 kişinin yaralandığını açıklamıştı. İsrail basınında saldırılarda şu ana kadar 300 İsraillinin öldüğü, ülke genelinde yaralı sayısının 1864’e yükseldiği duyurulmuştu.

Fakat uzmanlar, Hamas’ın neden bu dönemde saldırı gerçekleştirdiği ile ilgili dikkat çekici analizler yapmaya başladı… İngiltere’nin saygın gazetelerinden Sunday Times muhabiri Louise Callaghan, “Hamas ne? Ve neden şimdi saldırıyorlar” başlıklı bir yazı kaleme aldı.

Callaghan, “Hamas neden şimdi saldırdı? Saldırı, çoğunluğu genç Filistinli erkeklerden oluşan grupların protesto gösterileri düzenlediği Gazze sınırları boyunca İsrail ile aylardır süren gerilimin ardından geldi. Ancak birkaç gün önce Katar’ın arabuluculuğunda sağlanan bir ateşkesle bu gösteriler sona erdirildi. Ülkenin yüksek mahkemesi üzerinde aylardır süren çekişmelerle sarsılan İsrail hükümetindeki iç kaosun hazırlıkları üzerinde ne gibi bir etkisi olduğu belirsizliğini koruyor. Ancak saldırının uzun süredir planlandığı açık” yorumunu yaptı.

Callaghan, İsrail’in Gazze’den çekilmesinden sonra Hamas’ın yıllar içerisinde bir roket cephaneliği oluşturduğunu aktarırken, İran yapımı savaş sistemlerine sahip olduklarını duyurdu. Analizde, Hamas’ın stoklarını ve silahların etkisini zaman içerisinde artırdığı da belirtildi.

“İSRAİL SİSTEMLERİNİ ALT EDEBİLİR”

Analizde, “İsrail ordusuna göre, 2014 Gazze savaşı sırasında İsrail’e yaklaşık 4.500 mermi atıldı ve Mayıs 2021’de 11 gün süren çatışmalarda yaklaşık 4.300 mermi atıldı. Bu rakamlar o dönemde eşi benzeri görülmemiş rakamlardı ve 2021’de daha önce hiç olmadığı kadar uzun menzilli silahlar da kullanıldı. Ancak İsrail Savunma Kuvvetleri Cumartesi günü yaptığı açıklamada, çatışmaların başlamasından bu yana Gazze’den İsrail’e yaklaşık 2.200 roket atıldığını söyledi. Bu sayı, İsrail’in son derece yetenekli hava savunma sistemlerini bile alt etmeyi başarma ihtimalini çok daha yüksek kılıyor” vurgusu yapıldı.

Saldırılar sonrasında ölü sayısı giderek artıyor.

Haberde, “Hamas’ın elindeki stokların çoğunun hala kısa ve orta menzilli sistemler olduğuna inanılıyor. 10 mil uzaklıktaki hedefleri vurabilen basit Qassam serisi ve 25 milden fazla uçabilen Sovyet dönemi Grad’lar da dahil olmak üzere. Yaklaşık 50 mil menzile sahip M75 ve Fajr gibi daha az sayıda uzun menzilli sistemlere de sahipler. Hamas’ın maksimum menzili 100 milden fazla olduğunu ve Gazze’den Tel Aviv ve Kudüs’ün yoğun nüfuslu bölgelerini vurabileceğini söylediği M302 gibi sistemler ise daha nadirdir. Hamas ayrıca Ayyash 250 adı verilen ve İsrail’in herhangi bir yerini etkili bir şekilde vurabilecek 155 mil menzilli bir roketin test atışını yaptığını iddia etti” hatırlatması yapıldı.

İsrail’in misillemesi sonucunda Gazze’de çok sayıda bina yerle bir oldu.

Sunday Times’taki analizde Gazzelilerin bu olaydan sonra panik içinde olduğuna dikkat çekildi. Callaghan, “Birçok Gazzeli sivil misilleme dalgasının  başlamasından dolayı korkuyor. İsmini söyleyemeyeceğim bir kadın beni aradı ve çok korktuklarını söyledi” dedi. Gazze’de 2 milyondan fazla insanın yaşadığı belirtildi.

REUTERS: MESAJ SUUDİ ARABİSTAN’A

İngiliz haber ajansı Reuters’a konuşan bir kaynak, saldırının zamanlamasına dikkat çekti.

İsmini açıklamayan kaynak, “Bu, İsrail’e ve İsrail ile normalleşmelerini destekleyen Amerika’ya yanaşan Suudi Arabistan’a bir mesajdı. Denklemden Filistinliler çıktığı sürece bütün bölgede güvenlik diye bir şey yok. Bu yaşananlar beklentilerin ötesindeydi. Bugün, bu çekişmenin dönüm noktası” dedi.

Johns Hopkins Üniversitesi İleri Uluslararası İlişkiler Çalışmaları Bölümü’nde Orta Doğu uzmanı olarak çalışan Laura Blumenfeld de, “Hamas, İsrail ve Suudi Arabistan’ın bir barış anlaşması yapmaya yakın olduğunu görerek kendilerinin masada olmadığını gördü. O zaman yemeği zehirlemeye karar verdiler” dedi.

Hamas’ın saldırısı sonrasında bölgede tansiyon yüksek.

THE GUARDIAN: İSRAİL’İN KARA HAREKÂTI YAKIN

İngiliz The Guardian gazetesi de kapsamlı bir analiz yayınladı… Bethan McKernan imzalı analizde, “Hamas’ın uzun vadede ne elde edeceği henüz belli değil. İsrail’deki aşırı sağcı hükümetin önünde de bir sorun oluşturuyor. Başbakan Binyamin Netanyahu’nun kabinesindeki aşırıcılar, bu olayın  bir savaşa dönmesini isteyebilir. İsrail’in bir kara operasyonu gerçekleştirme ihtimali var. Bu da 2014’ten beri bir ilk olur” denildi.

Analizde, “Kesin görünen tek şey, 16 yıl boyunca dört savaşla zaten hırpalanmış olan Gazze sakinlerinin en ağır bedeli ödeyecekleri” yorumu yapıldı.

Sözcü