Kira artış oranında yüzde 25'lik zam oranının kaldırılmasıyla birlikte çeşitli taahütnemelerle karşı karşıya kalan kiracılarla ilgili olarak Yargıtay, emsal niteliğinde bir karara imza koydu.
Yargıtay, enflasyonun neden olduğu değer kaybına istinaden, kira uyarlama isteğine genel değil özel hükümlerle yapılması gerektiğine karar verdi. Kira anlaşmazlığına yerel mahkeme tarafından verilen karara son nokta Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'nden geldi.
Yargıtay 3.Hukuk Dairesi, kira artış oranında bir anlaşma yapılıp, yapılmadığına bakılmaksızın, 5 yıldan sonra yenilenin sözlemlerde yeni yıla uygulanacak kira bedelinin hakim tarafından TÜFE değişiklik oranı, evin durumuyla emsal kira bedelleri göz önünde tutulacak. Hakkaniyet çerçevesinde uygun biçimde belirleneceği hüküm altına alıncak.
Daire kararına göre, açılacak davalarda Türk Borçlar Kanunu'nun tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek şartıyla geçerli kılan 344'ncu maddesinin baz alınması gerektiğini belirti.
Yeni dönem kiraların belirlenmesinde kısa süreli kiralarda, ‘tespit davası’, 3 ve daha uzun süreli kiralar içinse ‘uyarlama’ davasının açılması gerektiğine ilişkin Yargıtay içtihatlarının uygulama kabiliyetinin kalmadığına dikkati çekti.
Uzun süreli veya belirsiz süreli olmasının kira belirlenmesinde fark kalmadığını vurgulayan daire, ev sahibi ile kiracı arasında sözleşmenin yapılması sonrasında ekonomik faktörlerdeki olumlu veya olumsuz değişiklikler ile rayiç kira artışları ve evin durumuna ilişkin olumluolumsuz değişimlerin, Borçlar Kanunu'na göre belirlenmesine hükmetti.
Daire kanun maddesinin özel bir uyarlama hükmü niteliğinde olduğunu belirttu. Daire, yeni dönemde artışlara bağlı enflasyonun, paranın satın alma gücünde meydana gelen değişimleri de kapsadığına işaret etti. Daire, kiranın belirlenmesinde genel uyarlama hükmü olan Türk Borçlar Kanunu’nun ‘Aşırı ifa güçlüğü’ başlığını taşıyan ve ‘sözleşmeden dönme’ hakkını içeren 138. maddenin uygulanamayacağına karar verdi.
Yeniçağ
