Yeşil altın Antep fıstığı cep yakıyor

Gaziantep’in Barak Ovası’nda toplanan ve dünyanın en değerli besinleri arasında bulunan Antep fıstığı, bölgede 'şalvarlı' olarak bilinen fıstık spekülatörlerinin fiyatları yükseltmesi nedeniyle vatandaşların sadece seyredebildiği bir ürün oldu. Birçok hastalığa deva olduğu belirtilen yeşil altının fiyatının yüksekliği, ihracatçıların da rekabetini neredeyse imkansız hale getirdi.

Gaziantep'teki dünyanın en büyük fıstık işleme tesislerinden birisi olan Antepsan'da son derece hijyenik bir ortamda üretilen Antep fıstığı, Çin başta olmak üzere dünyanın 10 ülkesine ihraç ediliyor.

Dünyanın en büyük fıstık ihracatçısı olan Amerika'nın sattığı fıstıktan gerek aroma gerekse tat olarak daha kaliteli olan Antep fıstığının ihraç fiyatı kilogram başına 15 dolar. Ancak, ABD bir kilo fıstığı 6,6 dolara ihraç ediyor. Bu da, pahalı aldığı ürünü işleyerek rakiplerinin 2 katından daha yüksek bir fiyata satmak zorunda kalan Türk işletmelerinin ihracattaki rekabet şansını giderek düşürüyor.

YÜKSEK FİYATIN SEBEBİ ‘ŞALVARLILAR’

Fıstık üreticileri, Antep fıstığının şu anda piyasada kalitesine göre 300 TL ile 580 TL arasında satıldığını belirtirken, fiyatların yüksek olmasının nedeninin bölgede ‘şalvarlı’ olarak adlandırılan fıstık spekülatörlerinin, erkenden üreticiye ödeme yaparak ürünü toplayıp, daha sonra da yüksek fiyata satmaları olduğunu belirtiyor.

Fıstık ithalatının üreticiyi korumak için yasaklandığını belirten Antep fıstığı işletmecileri ise, “Oysa ucuz fıstık ithal edip bunu modern tesislerimizde işleyerek hem vatandaşımıza ucuza fıstık satar, hem de ihracatımızı kat kat artırarak ülkemize döviz girdisi sağlayabiliriz” diyor.

FİYATLAR 3 YILDA 45 KAT ARTTI

Antepsan'ın gıda mühendisi Ergün Korkut, akıllı fabrika sistemiyle yapılan üretimin ön işlemeden son paketlemeye kadar kapalı devre sistemiyle gerçekleştirildiğini belirterek, “Bu topraklarda, yani Mezopotamya'da üretilen fıstığın hem aroma, hem protein değeri Amerika'da ve İran'da yetişenden çok daha yüksektir. İki yıl önce 90 TL'ye satılan Antep fıstığının şu anki toptan fiyatı 400 TL. İki yıl önce 5 dolara ihraç ettiğimiz fıstığımıza şu anda 1415 dolardan alıcı bulmaya çalışıyoruz. Oysa, Amerika 6.5 dolara ihraç ediyor. Fıstığımızın kalitesi ile pazarda mücadele gücümüzü artırmaya çalışıyoruz ama bu ihracatımızı zorlaştırıyor. Bunun sebebi ise, fıstık üreticisi olmayan spekülatorların fıstığı alıp fiyatların yükselmesine neden olmasıdır” dedi.

KALP, ALZHEİMER, KANSERA KARŞI ANTEP FISTIĞI

Gıda Mühendisi Nimet Duygu Dalar ise, Antep, Nizip Barak Ovası'ndan seçilen en kaliteli fıstıkların modern tesislerde işlenerek gerek yurt içi gerekse yurt dışında satışa sunulduğunu söyledi. Fıstığın çok sayıda faydasının uzmanlarca yapılan araştırmalar sonucu ortaya çıktığını hatırlatan Dalar, “Fıstık B6 vitamini kaynağıdır. Selenyum bakımından zengin olup, Alzhemier hastalığının ilerlemesini engellediği, kemik gelişimine etkisi de bilim dünyası tarafından belirtilen faydaları arasında olan bir besin kaynağıdır” diye konuştu.

GÜNDE 50 GRAM YENİLMELİ

Antep fıstığının, özellikle protein, sağlıklı yağlar, lif, magnezyum, fosfor ve B vitaminleri gibi besin maddeleri açısından zengin bir olduğunu belirten uzmanlar, A ve K vitamini bulunduğunu da dile getiriyor.

Uzmanlar, Antep fıstığının, sindirimi kolaylaştıran, tokluk hissini artıran ve aşırı yeme riskini azaltan bir çerez olduğunu vurgularken, “Günde 50 gram tüketilen Antep fıstığının, damar esnekliğini koruyarak kan akışının artmasını desteklediği, vücuttaki glikoz seviyesini düşürdüğü, kan plazmalarında HDL artışından dolayı kolesterol seviyesinin azalmasına katkıda bulunduğu belirtiliyor. Antep fıstığındaki A vitamininin kemik gelişimi ile büyüme ve kanserden korumada rol oynadığı da uzmanlar tarafından ifade ediliyor.

FİYATI 1,5 YILDA 3 KAT ARTTI

Antep fıstığı fiyatlarının 1.52 yılda 3 kat arttığını belirten Gaziantepli fıstık satıcıları daha önce 140 TL’ye sattıkları bu ürünün kaliteli olanının kilosunun şu anda 550 TL olduğunu belirterek, “O zaman insanlar 5 kio, 10 kilo fıstık alıyordu. Gezmeye gelenler eşine, dostuna paket paket fıstık götürüyordu. Şimde paketler yarım kiloya, bir kiloya düştü. Hatta, 250300 gramlık paket yaptıralar bile var. Görünen o ki yakında 50100 gramlık paket talepleri gelecek. En kötü fıstık 350400 TL. İnsanlar Antep fıstığı yerine yer fıstığı almaya başladı. Tezgaha koymadığımız bu fıstığın kilosu bile 150 TL. Asgari ücretle geçinenler emeklilerin fıstık yemesi ise mucize” dedi.

FISTIĞI ZENGİN DÜĞÜNLERİNDE TADAR OLDUK

Vatandaşlar ise, “Gaziantep denince akla hemen fıstık ve baklava geliyor. Herkes bizi her gün baklava, fıstık yiyor zannediyor. Oysa, biz baklavayı taziye evlerinde, fıstığı ise zengin düğünlerinde tadar hale geldik. Antep fıstığının sağlığa birçok faydası varmış ama alacağımız bir kilo fıstığın ekonomimize zararı daha fazla olur” diyerek, fiyatının yüksekliğinden yakındı.

Sözcü