Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) Şubat 2022'ye ilişkin açıkladığı Kiralık Konut Piyasası Görünümü raporu, kira fiyatlarındaki artışın sürdüğünü ortaya koydu.
Yılın ilk ayında yıllık yüzde 77,8 oranında artan ülke genelindeki ortalama kiralık daire fiyatları, yılın ikinci ayında yıllık yüzde 84,2 yükseldi.
Şubat ayında yıllık kira artış oranı İstanbul'da yüzde 112,3, Ankara'da yüzde 106,7, İzmir'de ise yüzde 74 oldu.
Ocak ayında ise yıllık kira artış oranı İstanbul’da yüzde 97,7, Ankara’da yüzde 82 ve İzmir’de yüzde 62 oranında artmıştı.
Temel hakların en başında gelen barınma hakkına ulaşımın bu kadar zor hale gelmesi ise vatandaşları isyan ettiriyor.
‘Kira, gıda ve fatura’ kıskacına sıkışan dar gelirli, hepsi hayati önem taşıyan bu ödemelerden olabildiğince tasarruf etmeye çalışıyor.
SÖZCÜ muhabiri Batuhan Serim, İstanbul Bakırköy’de vatandaşa mikrofon uzattı, “Kiraların geldiği son durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?” diye sordu. Verilen yanıtlar şöyle oldu:
“BÖYLE GİDERSE SOKAKTA YATARIZ ARTIK”
Aslı Arslan: “Kiralarda çok büyük artış oldu. Resmen vicdansızlık. Çünkü hiç değmeyen evlere 40005000 liradan aşağı istemiyorlar. Ben 4250 lira kira ödüyorum. (Kiranıza yakında zam gelecek mi?) Bu gelmiş hali. Eğer öbür sene de gelirse sokakta yatarız artık. (Ödemekte zorlanıyor musunuz?) Elbette zorlanıyoruz. İki kişi çalışıyoruz ama ona rağmen zorlanıyoruz. Çünkü sadece kira ile bitmiyor. (Bu şekilde artmaya devam ederse ne olacak?) Meydana çadır kuracağız artık.”
“DÜKKAN VE EV KİRALARI ALMIŞ YÜRÜMÜŞ”
Ahmet Ertekin: “Pandemi sonrası fiyat artışları oldu, mal sahipleri de bundan istifade etmeye kalkıyorlar. 1700 lira kira veriyordum, ev sahibi şimdi 3250 lira istiyor. ‘2000 liradan fazla veremem’ dedim. ‘Benim senden 3750 lira istemem lazımdı, insaflı davrandım 3250 lira istedim’ dedi. Zaten her bir şey pahalı… ‘Alabiliyor musun?’ dersen, yok alamıyorum. Pazara gidiyorum, ezik domates alıyorum. Alacağım ki ondan bir şeyler çıkarayım, menemen yapayım ki karnımı doyurayım… Dükkan kiraları, ev kiraları almış yürümüş. Kiracılara Allah yardım etsin, mal sahiplerine de Allah vicdan versin.”
“DURUMU OLMAYAN İNSANLAR NE YAPSIN?”
Cansu Karağaç: “Kiralar çok fazla. Hiç durumu olmayan insanlar ne yapsın? Ben kiracıyım, 3500 lira ödüyorum, önümüzdeki süreçte zamlanacak… (Bu artışlar bütçenizi etkileyecek mi?) Kesinlikle etkileyecek.”
“ESKİDEN EMEKLİ İKRAMİYESİYLE EV ALINIYORDU, ŞİMDİ BİR ODA ALINMAZ”
Fikret Takır: “Kiralar çok yüksek. Ben kiracı değilim ama çocuğum kiraya çıkacak, nasıl geçinecek 456 bin lira kira verince? Ben emekliyim, Allahtan zamanında bir ev almışım da kuru ekmekle, şununla bununla geçiniyoruz. Emekli olmadan önce makine bakımcıydım, o zaman tazminatla falan bir ev alınabiliyordu. (Şimdi olsa alabilir misiniz peki?) Bir oda dahi alamam… Şimdi kendi dairemi satsam, yenisini almak için üzerine 1 milyon lira eklemem lazım. Fiyatlar öyle anormal oldu ki…”
“DEVLETİN ÇARE BULMASI LAZIM”
Nebil Bilhan Güzelgün: “Kiracı da, ev sahibi de zor durumda. Benim kiracım eski, uzun süredir aynı kirayı ödüyor, yükseltemiyorsun. Yükseltmeye kalksan adamın gücü yok. Ne yapacaksın? Nasıl çare bulacağımızı bilmiyorum. Devletin çare bulması lazım. Mal sahibi ile kiracı arasında bir aracının olması lazım.”
“HER ŞEY PARA DEĞİL”
Saadet Kaya: “Benim de kiracım var, geçen sene normalde ederi 2000 liraydı, ben kiracıyı düşündüğüm için 1300 liradan kiraya verdim. Bu sene de işten çıkarılmış, zam yapmadım. Her ev sahibi benim gibi olsa kiracılar da mutlu olur, ev sahipleri de… Her şey para değil bence.”
“KİRALAR ALDI BAŞINI GİTTİ”
Ayten Sayım: “Kiralar almış başını gidiyor. Burada en düşük kiralar 40005000 liradan başlıyor. Allah sonumuzu hayır etsin. Gidişat iyi değil. Rahmetli babamdan kalan evde yaşıyorum. Zamanında kendisi çalışıp almıştı. (Şu anda aynı evi yeniden almak isteseniz alabilir misiniz?) Yok, kesinlikle. Neredeee… ”
“ALLAH MİLLETE YARDIM ETSİN”
İsmini vermek istemeyen vatandaş: “Kiralar çok pahalı. Ben Almanya’dan geliyorum, Türkiye fena pahalı. Her şey ateş pahası. Allah millete yardım etsin.”