Hazirandan bu yana para politikasında sıkılaşmaya rağmen, hız kesmeden aksine vites artırarak devam eden kredi kartı harcamaları gündemden düşmüyor. Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, kredi kartlarında düzenleme yapılması gerektiğini düşündüklerini belirterek, “Bu konuda birkaç fikrimiz var, çalışmalarımız sürüyor. Belirli bir aşamaya geldiğinde kamuoyuyla paylaşacağız” demişti. Ekonomi yönetiminin yerel seçimlerin hemen ardından harekete geçmesi beklenirken; ekonomistler
ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanan ve kredi kartları ile bütçesini döndüren vatandaşı zorlayacak bir sınırlandırmadan kaçınılması gerektiğini savunuyor.
36.7 MİLYONUN CÜZDANINDA
Alışverişlerde kredi kartı kullanım tutarı yıllık 6.5 trilyon TL’ye ulaşırken, bunun 1.6 trilyon TL’sinin taksitlendirildiği görülüyor. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) verilerine göre, 2023’te 36.7 milyon kişiye ait 117.1 milyon kredi kartının alışverişte kullanımı bir önceki yıla göre yüzde 126 oranında artışla 6 trilyon 490 milyar TL’ye ulaştı. Alışverişte harcanan bu tutarın 1 trilyon 652 milyar TL’si ise takside bağlandı. Yani her 4 kredi kartlı alışverişten 1’i taksitlendirildi. 2022’de kredi kartı ile yapılan alışverişlerin toplam tutarı 2.9 trilyon TL, taksitli kredi kartı işlem tutarı ise 727 milyar TL idi.
PASTANIN YÜZDE 65’İNİ ALDI
TBB’nin Türkiye Finansal Sektör Ödeme Sistemleri Raporu’na göre, 2023’te alışveriş işlemlerinde kart kullanımının, gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranı yüzde 39’a ulaşmış durumda. Rapora göre, 2023’te 9 trilyon 950 milyar TL tutarında kartlı alışveriş gerçekleştirildi. Ve bu tutarda en büyük pastayı 6 trilyon 490 milyar TL (yüzde 65) işlem tutarı ile kredi kartları aldı ve bu tutarın GSYH’ya oranı yüzde 25’e ulaştı. TBB raporuna göre 2023’te kartlı alışverişlerin 1 trilyon 970 TL’si ticari kartlarla, 1 trilyon 490 TL’si banka kartları ile yapılan işlemlerden oluştu.
Kart kullanımı artarken bankalar ile müşteriler arasında yıllardır devam eden kredi kartı aidatı meselesi de bu yıl bankaların artan oranlardaki zamlarıyla alevlendi. Bu yıl bankaların kredi kartı aidatlarına yüzde 50 ile 70 arasında zam yaptığı gözleniyor. Zamla birlikte yıllık olarak alınan kredi kartı aidatlarında 340 TL ile 1.500 TL arasında değişen fiyatlar söz konusu oldu. Son zamanlarda ödemiş olduğu aidatın iadesini talep eden tüketicilerin sayısı giderek artıyor.
Sözcü