AKP, 14 Mayıs ve 28 Mayıs’ta gerçekleştirilen seçimlerin öncesinde artışa engel olmak için uzun bir süre döviz kurunu baskıladı. Baskılanan kur seçimin ardından hızla artarken, AKP’nin seçimlerde zafer elde etmek için yaptığı harcamalar gün yüzüne çıktı.
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, uzmanların uyarılarına rağmen “Ben ekonomistim” çıkışı yaparak ekonomideki politikalarda ısrarcı olmasının sonuçları ise Türkiye’de ağır bir tabloya neden oldu. Seçimlerin ardından Hazine ve Maliye Bakanlığı görevine getirilen Mehmet Şimşek ‘dönüşüm’ sinyali verirken, son 1 haftada dövizde hareketli günler yaşanıyor. Piyasa uzmanları, rekor üzerine rekor kıran dolar kurunun, önümüzdeki günlerde daha yüksek seviyelere ulaşabileceğine dikkat çekiyor.
Öte yandan kurda yaşanan artışı engellemek amacıyla rezerv satan AKP, Türkiye’yi altından kalkması zor bir çıkmaza sürükledi. Merkez Bankası, yalnızca 2021 yılında 200 milyar dolar rezervini kuru sabit tutmak için sattı.
Sözcü Yazarı Nedim Türkmen, rezerv satışına ilişkin “2.329.865 fazla oy için 250 milyar dolar” başlığıyla kaleme aldığı yazısında, “Kurun baskılanması için oluşturulan 250 milyar dolarlık enkaz ile seçim kazanılmıştır.” dedi. İktidarın harcamalarının yurttaşlar için ağır sonuçlar doğuracağına da dikkat çeken Türkmen, “Vatandaş bu enkazın faturasını daha da yükselen enflasyon nedeniyle yok olan alım gücü, işsizlik ve ek vergiler ile ödeyecek” ifadelerini kullandı.
“Cumhurbaşkanlığı seçiminde; Sayın Erdoğan, Sayın Kılıçdaroğlu’ndan 2.329.865 fazla oy alarak, tekrar cumhurbaşkanı seçildi. Bu sonucun alınmasının ülkeye maliyetini birlikte hesaplayalım. Bloomberg, Aralık 2021 sonrası dönemde Merkez Bankası’nın 177 milyar dolarlık rezerv satışı yaptığını, sadece Nisan 2023’te döviz piyasalarına yapılan toplam müdahalenin 30 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini hesaplamıştı. Bu hesaplamalar yapılırken; Merkez Bankası’na Kur Korumalı Mevduat olarak giren tutarı, ihracatçıların sattığı döviz tutarlarını ve dışarıdan depo edilen tutarları net bir şekilde göremediğimizin altını çizeyim. Döviz rezervi dışında, ilk 4 ayda altın rezervlerinin de satışlar nedeniyle net 50.5 ton azaldığını da unutmayalım.
Dolarizasyonu önlemek için getirilen Kur Korumalı Mevduat uygulamasının devlete maliyetinin 2022 yılının tamamında 270 milyar TL ve Kur Korumalı mevduat hesabında bugün itibarıyla 125 milyar dolarlık meblağın, kur yükselmesi nedeniyle en az 600 milyar TL daha maliyet getireceği de unutulmamalıdır.
Sonuç itibarı ile iktidar seçimleri kazanmak için; yerine konulması çok zaman ve maliyet yaratacak 200 milyar dolar Merkez Bankası rezervini, kurların yükselmemesi için satmıştır. Yine altın rezervlerinin satışı, Kur Korumalı Mevduat’ın gerçekleşmiş ve gerçekleşmesi muhtemel toplam 50 milyar dolarlık maliyetinin oluşmasına neden olmuştur. Kurun baskılanması için oluşturulan 250 milyar dolarlık enkaz ile seçim kazanılmıştır.
Tele1