Almanya’ya göçte önemli yenilik: Nitelikli Türk göçmene ‘anne baba’ hakkı

Almanya’nın Nitelikli Göçmen İşçi Alımı yasası meclisten geçti. Üniversite diploması, meslek eğitimi belgesi ve iki yıllık iş deneyimi olanlar, Almanya’ya okumaya gidenler iş bulup çalışabilecek. Bu kişiler daha sonra ailesini, anne babasını ve hatta eşinin anne babasını da yanına alabilecek. Türklerin 60 yılı aşkın göç tarihinde, anne babalarını yanlarına almasına izin verilmiyordu. Bu büyük bir yenilik oldu.

Almanya, nitelikli göçmenlerin “beyin göçüne” onay veren yasayı meclisten geçirdi. Sosyal Demokrat Parti, Yeşiller ve Liberallerden oluşan koalisyonun perşembe günü onayladığı yasa, ön ve tamamlayıcı yazılarıyla toplamda 101 sayfa. Şimdi Uygulama Yönetmeliği hazırlanıyor.

SÖZCÜ daha önce yasanın son taslağını duyurmuştu. Taslak mecliste çok fazla değişikliğe uğramadan kabul edildi ama bazı yenilemeler oldu. Resmi Gazete'de yayınlanan yeni yasanın başlığı, “Nitelikle göçmenlerin yeniden eğitimi gelişimi”. Birçok maddede aynı anda değişiklik yapan yasa, AB dışından “nitelikli, eğitimli göçmen almayı“ hedefliyor.

Yeni yasanın getirdiklerini son haline göre yeniden derledik, nasıl gidilebileceğini açıklıyoruz…

AZ BÜROKRASİ VE ŞANS KARTI: Kanada ve Yeni Zelanda gibi, 10 puanlık sistem getiriliyor ve en az 6 puan alan kişi, Almanya'ya Mavi Kart’la ve vizeyle gelebilecek. İş bulmuşsa kalabilecek. “Almanca (ya da İngilizce) bilmek, uygun iş bulabilme, yaş, eğitimli olma ya da uzmanlık, uyum sağlayabileceğini gösterme, Almanya'da yakını olması” gibi kriterler puan getirecek. İşçi alımında bürokrasi en aza indirilecek. Nitelikli göçmene “Şans Kartı” verilecek ve bir yıl çalışma hakkı tanıyacak. İş akdiniz uzarsa, süre uzayacak ve sonunda oturma izni verilecek.

ÇALIŞANLARI ABD VE KANADA'YA KAPTIRMAK İSTEMİYOR: Almanya yerine ABD ya da Kanada'yı tercih edebilecek eğitimli kişiler, ülkeye çekilecek. Daha az bürokrasinin yanı sıra, ülkede çalışmanın daha çekici hale getirilmesi, daha misafirperver bir ortam oluşturulması amaçlanıyor. Örneğin şimdiye kadar bir hemşirenin gelebilmesi için ortalama 17 ayrı bürokratik işlemi tamamlaması gerekiyordu. Bu kolaylaşacak.

UZMANLIK YA DA İŞ DENEYİMİ: Türkiye'de bir alanda uzman olan ve en az iki yıllık iş deneyimi olan, bu alanda bir diploması olanlar, iş bulursa Almanya'ya gidebilecek. Bunun için maaşlı bir iş teklifinin olması gerekiyor. Kişi, diploması ya da uzmanlığı tanına kadar da Almanya'da çalışmaya devam edebilecek. İlk etapta 1200 hemşire alınması planlanıyor.

MAVİ KART SİSTEMİNDEKİ DEĞİŞİM: Almanya'da 11 yıldır uygulanan Mavi Kart’la eğitimlilerin getirilmesi sistemi devam edecek. AB üyesi olmayan ülkelerden üniversite mezunları, yıllık 43 bin 800 Euro brüt maaşlı bir iş bulmuşsa ya da iş teklifi almışsa Almanya'ya gelebilecek. Daha önce asgari maaş sınırı brüt 58 bin 400 Euro idi.

IT UZMANLARI VE İŞ DEĞİŞTİRME: Mavi Kart'la gelenler aile birleşimi hakkından yararlanabilecek, daimi oturma izni alabilecek. Ayrıca, başka nitelikli eleman gerektiren işte de çalışabilecek. Meslek değiştirme mümkün olabilecek. Örneğin bir büro yöneticisi, lojistik uzmanı olabilecek. Bilgisayar uzmanları ve IT'ciler, programlama ve bilgisayar bilgisini kanıtlamaları halinde üniversite diploması olmadan AB Mavi Kart’ı ile çalışabilecek.

EĞİTİM VE ÖĞRENİM İÇİN GELİŞLER: AB dışı ülkelerden eğitim göçünü de artırmak isteyen Almanya, mesleki eğitim ve öğrenim için gelenlerin kalabilmesini de kolaylaştırdı. Yabancı öğrenciler, geçimlerini sağlamak için Almanya'da stajyer öğrenci olarak çalışabilecek. Gerektiğinde meslek yeri aramak için ek süreler verilecek. Oturma izni için azami kalış süresi dokuz aya çıkarılacak. Çalışma ve deneme sürelerine izin verilecek.

DİL BECERİSİ VE YETERLİLİK: Yeni nesil göçmenlere verilecek “Şans Kartı”nın en önemli hedefi, puan sistemine dayalı bir hak getirmesi. En az iki yıllık meslek eğitimi olan üniversite mezunları bu kartı alabilecek. Şans kartı almak için en az 6 puan gerekirken, iş sözleşmesi uzatılınca bunun da süresi uzayacak. Dil şartı ise yumuşatıldı ve B1 ya da B2 yerine, A2 ve A1 düzeyinde dil de yetecek.

AİLE BİRLEŞİMİ VE ANNE BABA: Almanya'da bir işe yerleşip oturma ve çalışma iznini alanlar, aile birleşimi hakkından yararlanacak. Bu hak, sadece “çekirdek aile” ile sınırlı olmayacak. Yani eş ve çocukların yanı sıra, anne baba da, hatta kayınvalide de getirilebilecek. Türklerin 60 yılı aşkın göç tarihinde, anne babalarını yanlarına almasına izin verilmiyordu. Bu büyük bir yenilik oldu.

TURİST OLARAK GELENLER: Almanya şimdiye kadar vize işini çok sıkı tutuyordu. Artık turistik vize yerine bu kez, Nitelikli Göçmen vizelerine ağırlık verilecek. Turistik vize de devam edecek. Turist olarak Almanya'ya gelmiş olanlar, uygun iş bulmuşsa ve uzmanlığını kanıtlayabiliyorsa, çalışma ve oturma izni alabilecek. Şimdiye kadar, bu durumdaki kişilerin ülkeyi terk etmesi ve yeniden vize alıp gelmesi isteniyordu.

SIĞINMACILARA MESLEK EĞİTİMİ: Almanya'ya kaçak olarak gelip iltica isteyen ya da başka nedenlerle gelip sığınma talep edenler, henüz talepleri kabul edilmemiş olsa bile “iş bulurlarsa” kalabilecek. Durumları yasallaşacak. Bunun için ilticacının başvuru tarihinin 29 Mart 2023'ten önce olması gerekiyor.

BALKANLAR’DAN İŞÇİ ALIMI: Batı Balkanlar Yönetmeliği olarak bilinen yönetmelik, bu yılın sonunda sona eriyordu. Bu uzatılacak. Arnavutluk, BosnaHersek, Kosova, Kuzey Makedonya, Karadağ ve Sırbistan'dan 25 bin işçi alınmıştı. 25 bin kişi daha alınacak. Vasıfsız işçiler için de, 30 bin kişilik bir kontenjan planlanıyor. Sonuç olarak 2035'e kadar 7 milyon işçi alımı planlanıyor.

Sözcü