Ekonomist Uğur Gürses geçen hafta çalışanların maaşından işsizlik sigortasına aktarılan paranın kamu bankalarına aktarıldığını yazmıştı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanlığı’ndan açıklama geldi. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, piyasalarda yakından takip edilen İşsizlik Sigortası Fonu’na ait 11 milyar TL’nin üç kamu bankasına aktarılmasına ilişkin süreci “kamu kaynaklarının daha etkin kullanılması” olarak tanımladı. Analistler, İşsizlik Fonu’nun sadece Hazine tahvillerini alma kuralını “yan yollar kullanılarak delindiği” için eleştiriliyor.
Öte yandan HDP’li Hakkı Saruhan Oluç, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından yanıtlanmak üzere TBMM’ye soru önergesi verdi. Oluç önergede, “Yasada ‘Fon gelirleri işsizler haricinde hiçbir maksat için kullanılamaz’ hükmü bulunmasına rağmen, İşsizlik Sigortası Fonu’nun elinde tuttuğu Hazine tahvillerinin satılarak kamu bankalarına sermaye aktarımında kullanıldığı iddiası doğru mudur?” dedi ve cari piyasa faizi yüzde 20’lerde olmasına rağmen bu işlemlerin yüzde 10 faiz oranları ile yapılmış olmasının sebebini de sordu.
Kalın dün kabine toplantısının ardından gazetecilerin üç kamu bankasına İşsizlik Sigortası Fonu’ndan 11 milyar lira aktarılmasına yönelik soruya şöyle yanıt verdi: “Kamu fonları devletin içerisinde zaman zaman farklı yerlerde kullanılmıştır. Geçmişte de bu oldu. Özal döneminden beri bu tür uygulamalar yapılmıştır, AK Parti dönemlerinde de yapılmıştır. Geçen sene de buna benzer birtakım kaydırmalar yapılmıştır. Burada herhangi bir risk, tehlike söz konusu değil.”
“Yani kamu kendi içindeki kaynakları farklı birimlerde kullanacak şekilde birtakım tedbirler, tasarruflar alabilmektedir. Bu uygulama da ondan farklı bir şey değil. Buradan daha farklı anlamlar çıkartılması doğru olmaz. Tam tersine, aslında bu kamu kaynaklarının daha etkin kullanılması anlamında atılmış bir adım. Burada herhangi bir kayıp, risk söz konusu değil.”
Basında yer alan haberlere göre söz konusu işlem Halkbank , Vakıfbank ve Eximbank’ın tahvil ihraçlarında gerçekleşmişti.
Bilkent Üniversitesi’nden Profesör Refet Gürkaynak ise “İşsizlik Fonu sadece devlet tahvili alabiliyor, kamu bankalarının kağıtlarını almasına izin yok. Bu paranın kamu bankalarının çıkardığı kağıtlara gitmesi için ya kanun açıkça çiğnenmiş ya da bir hülle mekanizması kurulmuş olmalı” dedi.
İşsizlik Sigortası Fonu Ağustos sonu itibarıyla yaklaşık 124.3 milyar TL büyüklüğünde ve fonun maddi ve mali varlığının; yüzde 89.05’i tahvil yüzde 10.95’i ise mevduattan oluşuyor.
Öte yandan üst düzey bir bankacı ise geçmişte de İşsizlik Sigortası Fonu’ndan farklı amaçlar için kaynak temini yapıldığını ancak bunun yasal süreçlerinin ve geri ödeme dönemlerinin yasaya bağlanarak sağlandığını hatırlatarak, şunları söyledi:
“Bu işlem yasal olarak bir yan yol oluşturulduğu düşünülse bile etik değil, rekabetçi değil. Bu olay çok konuşuldu ve daha çok konuşulacak. Neden yapıldığından ziyade nasıl yapıldığı bir endişe kaynağı. Halbuki bu kaynak aktarımı yan yol aramak yerine bir şekilde kanunla düzenlemeyle yapılsaydı gayet normal karşılanabilirdi.”
Konu hakkında Halkbank, Vakıfbank, Eximbank ve İşsizlik Sigortası Fonu’ndan resmi bir açıklama yapılmadı. İşsizlik Sigortası Fonu işini kaybeden sigortalılara işsiz kalmaları nedeniyle uğradıkları gelir kaybını belli süre ve ölçüde karşılayan, sigortacılık tekniği ile faaliyet gösteren zorunlu sigortayı ifade ediyor. Çalışan ve işverenlerden çalıştığı dönemlerde ödeme alan Fon bugüne kadar 6.63 milyon kişiye yaklaşık 26.67 milyar TL ödeme de gerçekleştirdi.
REUTERSSOZCU.COM.TR
https://www.sozcu.com.tr/2018/ekonomi/cumhurbaskanligindanissizlikfonuaciklamasi2661569/