Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) her altı ayda bir otomatik olarak ÜFE bazında artırılıyor olması ve yüksek enflasyon nedeniyle sigara ve içki fiyatının daha da yükselebileceği belirtildi. Habertürk’ün hesaplamasına göre, Temmuz ayında en ucuz sigara fiyatı 40 liraya yaklaşabilir.
Yılın ilk dört ayında Üretici Fiyat Endeksi yani ÜFE yüzde 39.23 oldu. Yıllık rakam yüzde 121 düzeyinde. ÖTV artışları ise altı aylık ÜFE artışları kadar yapılıyor. Buna göre, eğer kalan iki ayda ÜFE geçen ayların ortalaması gibi olursa, altı aylık ÜFE Otomatik artış yapılırsa en ucuz sigara 40 liraya yaklaşacak.
Enflasyondaki artışın, karmaşık bir sistemle yüksek vergi alınan sigara ve içki fiyatlarını daha da artırması bekleniyor. ÖTV tutarı yasa gereği her altı ayda bir ÜFE kadar artırıldığı için temmuz ayında en ucuz sigara fiyatı 40 liraya yaklaşabilir. En pahalı sigaranın fiyatı ise 43.2 liraya çıkabilir.
Sigarada karmaşık bir vergi sistemi uygulanırken, alınan her paketin yüzde 87’si vergiye gidiyor. Sigaranın ÖTV’si nispi, yani oransal olarak yüzde 63 düzeyinde. Bu vergiye bir asgari maktu ve bir de maktu vergi eşlik ediyor. Asgari maktu önemli zira bu tutarın altına inilemiyor. Yani, en az ÖTV bu tutar kadar oluyor. Bu oran şu anda her bir sigara dalı için 0.7197 lira. 20 sigaralık bir pakette ise 14,39
liraya denk geliyor. Bu tutar yüzde 60 artarsa, yeni rakam 23.5 lira olacak.
Öte yandan, asgari maktu tutar sigara fiyatının yüzde 63’ünün altına inemiyor. Yani 23.5 liralık asgari maktu verginin, sigara fiyatının en az yüzde 63’ü olması gerekiyor. Bu rakam da 36,5 lira. Buna bir de, satış fiyatı üzerinden alınan yüzde 18 oranında KDV ekleniyor.
Habertürk’ün en pahalı sigaranın fiyatı üzerinden yaptığı örnek hesaplama ise şöyle oldu:
“Örneğin şu anda 27 lira olan pahalı sigaranın yüzde 63’ü yani nispi vergisi 17.01 lira. Buna bir de paket başına alınan 0.7150 lira eklendiğinde ÖTV 17,72 lira oluyor. Asgari maktu vergi 14.39 lira olduğu için sınavı geçmiş oluyor bu sigara. Yine sigara öyle bir fiyata satılmalı ki satış fiyatının yüzde 63’ü bu rakamın altına düşmemeli. Bu andaki sınır ise 22.8 lira. KDV de eklendiğinde bu yüzden en ucuz sigara da 23.5 lira civarında satılıyor.
Olası bir 6 aylık ÜFE kadar ÖTV artışı ise 23.5 lirayı 37.6 liraya çıkaracak. 23,5 liralık ucuz sigara 37.6 ve 27 liralık pahalı sigara ise 43.2 lira olacak. Bu ise iki açından önemli bir etki yapabilir. Bunlardan ilk enflasyon. Zaten büyük sorun olan TÜFE’yi bu artışın yukarı iteceği açık. Diğer önemli sorun ise fiyat artışlarının kaçak kullanımını artırması.”
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 12. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, Kanuna ekli (III) sayılı listedeki mallar için (alkollü içkiler ve sigara, tütün vs) uygulanan maktu ve asgari maktu vergi tutarları, ocak ve temmuz aylarında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen üretici fiyat endeksinde son altı ayda meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanı gününden geçerli olmak üzere yeniden belirlenmiş sayılıyor.