Kocaeli Belediyesi’nin ihale oyunları

Sayıştay’ın yayınlamış olduğu raporları incelemeye, sizlere aktarmaya devam ediyorum. Bu yazımda size aktaracağım rapor Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’ne ait 2017 Sayıştay Raporu’dur.

Kocaeli Belediyesi raporlarında, diğer belediyelerde de olduğu gibi ihale usulsüzlükleri mevcuttur. Raporlardaki çok ilginç tespitleri sizler ile paylaşmak isterim.

Bizler bir ürün alacağımız zaman ne yaparız? Her yerden araştırır, en uygun fiyatlısını bulur ve alırız. Bir nevi pazar araştırması yapar ve maliyet analizi yaparız. Belediyelerde de durum neredeyse aynıdır. Belediye bir ihale açacağı zaman öncelikle ihale konusu ürün ile ilgili piyasada işin ehli firmalardan fiyat araştırması yapar ve yaklaşık maliyet hesabını belirler. Bu durum hakkında Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ‘Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler’ başlıklı 7'nci maddesinde "İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ihale konusu malın KDV hariç olmak üzere yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir" denilmiştir.

Kocaeli Belediyesi peki ne yapmış dersiniz? Piyasa araştırması elbette yapmış ama yanlış şekilde yapmıştır. Mesela belediye bir organizasyon yapacak ve bunun için bir ihale açacak, organizasyon muhteviyatı için de fiyat araştırması yapıyor. Siz olsanız fiyatı nerden araştırırsınız? Organizasyon işi yapan firmalardan ve piyasa rayiç bedelleri üzerinden değil mi? Kocaeli Belediyesi organizasyon işinin bedelini İnşaat firmalarına, müteahhitlere sormuş! Bakın Sayıştay Raporunun 8. sayfasında bu konu hakkında ne diyor;

İdare tarafından ihale edilen bazı işlerin fiyat araştırmasından elde edilen fiyatların piyasa rayiçlerini yansıtmadığı anlaşılmıştır.

Örnek olarak seçilen “Kocaeli Genelinde Muhtelif Organizasyonlar, Periyodik Kültürel Etkinlikler, Konser Organizasyonları ile Tanıtım ve Duyuru Çalışmaları Hizmet Alım İşi”nin birim fiyat teklif cetvelinde, konusu baskı malzemeleri ve basım işi temini olan iş kalemlerinin fiyatları diğer iş kalemleri ile birlikte topluca ihaleye katılması muhtemel müteahhit firmalardan sorulmuş, baskı malzemeleri temini ve basım işi ile iştigal eden işletmelere ise müracaat edilmemiştir.

‘Spor Okulları Organizasyonu’ adlı başka bir ihalede de benzer bir hata tespit edilmiştir. 35 kalem araç ve spor malzemesi ve 10 kalem işçilik temini olan işin ihalesindeki bütün iş kalemlerinin topluca taahhüt fiyatları sorulmuştur. Topluca fiyat sorulan firmalar ise bizzat temin edemedikleri iş kalemleri için işletmelerle anlaşarak fiyat bildirmektedirler. İşletmelerle anlaşılan karlı ve katma değer vergili fiyatlara mükerrer kar ilave edilerek oluşturulan taahhüt fiyatları gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmamaktadır. Ayrıca, yaklaşık maliyet cetvelinde yer alan unsurların ihaleye katılması muhtemel müteahhit firmalardan sorulması ihale tarihine kadar gizli kalması gereken yaklaşık maliyetin açığa çıkmasına sebep olacak, fiyatların sözkonusu unsurları doğrudan temin ve tedarik edebilecek işletmelerden sorulması ise sözkonusu unsurların vergisiz fiyatlarının ve kar oranının hesaplanmasını kolaylaştıracaktır.

Belediye yetkilileri ihale olmadan önce fiyatları devamlı Belediye ile iş yapan Müteahhit ve İnşaat firmalarından aldığı görülmüştür. Belediye yetkilileri bir nevi ‘’bu iş yapılacak hani bilginiz olsun’’ der gibi bilgilendirme yapmaktadır. Bu sayede söz konusu ihale açıldığı zaman, o yörede bulunan bütün konuya vakıf firmalar ihalede vermeleri gereken fiyatları da hemen hemen tahmin etmiş oluyorlar.

Hatta belediyenin fiyat sorduğu devamlı iş yaptığı şirketler ile bağları öylesine güçlü ki, şirketler belediye yetkililerine kaşeli imzalı boş antetli kağıtlarını dahi bırakıyorlar. Belediye yetkilileri ihale teklifi alacakları zaman şirket yetkililerinin (hemen kötü düşünmeyin, sanırım yorulmaması için) boş antetli kağıtlarını kendileri doldurup! Şirketler adına teklif vermiş oluyorlar. Bu benim iddiam değil, Sayıştay’ın raporundaki resmi tespittir. Sayıştay raporunun 21. sayfasında aynen şu şekilde belirtmiştir;

‘’Kırsal ve Tarımsal Hizmetler Şube Müdürlüğünün muhtelif işlerde kullanılmak üzere yaptığı mal alımı ihalelerinin bazılarının ihale dosyasında yüklenici tarafından imzalanmış, kaşelenmiş boş kağıtların olduğu görülmüştür.’’

Kocaeli Belediyesi ihalesini kim organize ediyorsa gerçekten helal olsun. İhaleleri adrese teslim edebilmek için kanunların önünden arkasından öyle güzel dönüyorlar ki şaşırırsınız. Bakın Belediye yetkilileri ne kurnazlıklar yapmış;

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun ‘Pazarlık usulü’ başlıklı 21' inci maddesinin f bendi kapsamında ‘’pazarlık usulüyle ihale yapılması için işin yaklaşık maliyetinin 195.205,00 TL ye eşit veya bu tutarın altında olması gerekmektedir.‘’ denilmektedir.

Belediye yetkilileri bu maddeye aynen uymuştur ve ihaleleri pazarlık usulü ile belirledikleri firmalara vermiştir. İhaleyi verdikten hemen sonra ise pazarlık usulü sınırı olan rakamı çok aşacak ek sözleşmeler yapmıştır. Hemen raporda belirtilen örnekler ile açıklayalım;

15 Temmuz Şehitlerini Anma Programı Organizasyonu İçin biri 14.07.2017 diğeri 12.07.2017 tarihinde ihaleye çıkılmıştır. İhale organizasyonun yapılacağı tarihlere lütfen dikkat ediniz! Etkinlik yapılacağı aylar öncesinden belli olmasına rağmen ihale tarihi etkinlik gününden 23 gün öncesi yapılmaktadır. Bu sayede ‘’zaman kısıtlıydı‘’ denilebilmektedir. İhale ’’pazarlık usulü ‘’ olsun diye ikiye bölünmüştür. İlk ihalede sahne, Ses Sistemi, Işık Sistemi Kurulumu Ve Canlı Yayın Hizmet Alımı İşi, İkinci ihalede ise ‘’15 Temmuz Şehitlerini Anma Programı Organizasyonu Hizmet Alımı İşi’’ ihale edilmiştir. Her iki ihalenin de ihale bedeli tam sınırda olan 193 bin TL ‘dir.Tahmin edeceğiniz gibi ihaleler pazarlık usulü verilmiştir.Her iki ihale verildikten hemen sonra 14.07.2018 tarihinde İş artış kararı alınıyor.İhaleyi alan firma ile ek protokol yapılıyor. Yapılan iş artışı nedeni ile İlk ihale için 38 bin 715TL, ikinci ihale için 38 bin 710 TL ek bedel ödediği görülmüştür.Bu şekilde ihaleler kanun ve yasaların arkası dolanarak adrese teslim edilmiş olmaktadır.

Sayıştay raporlarını incelemeye ve sizlere aktarmaya devam edeceğiz. Umut ediyorum ki, bu raporlarda belirtilen hususları yüce Türk adaletinin yürekli savcıları görecek ve bu yetkililer hakkında kamuyu zarara uğratmaktan gerekli cezaları almaları için Hukuk karşısına çıkaracaklardır. Yine umut ederim ki, güzide basınımız ODATV kadar cesur olur ve bu raporları, yapılan usulsüzlükleri ekranlarına taşır.

Murat Ağırel

https://odatv.com/kocaelibelediyesininihaleoyunlari04121852.html