Merkez Bankası (TCMB) dün olağan genel kurul toplantını yaparken, 2022 yılına ait faaliyet raporunu da kamuoyu ile paylaştı. 2019’da dibe vuran İngiltere’de saklanan altın miktarında 2022 yılındaki sert artış dikkat çekti.
2022 yılı brüt kârının 93,3 milyar TL, vergi giderinin 21,3 milyar TL, net dönem kârının 72 milyar TL olduğu belirtilen raporda, TCMB’nin altın rezervi ve bu rezervin saklandığı yerlerin detayı da paylaşıldı.
TCMB’nin altın rezervi, 2022’de 129,1 tonluk artışla 786,8 tona yükseldi. TCMB’nin altın rezervinin toplam değeri de 2021’de 499,5 milyar TL iken 2022’de 857,3 milyar TL’ye ulaştı.
TCMB’nin kendi malı olan altın miktarı da 2022’de 102,1 tonluk artışla 563 tona yükseldi. “Bankalar zorunlu karşılık altını” olarak TCMB rezervine eklenen altın miktarı 2022’de 16,5 ton artışla 157,5 tona, Hazine altını 5,8 ton artışla 50,1 tona, “Bankalar serbest altın deposu” miktarı da 8,5 ton artışla 16,3 tona yükseldi.
TCMB’nin İngiltere Merkez Bankası’nda (BoE) sakladığı altın rezervi miktarı 2021’de 116,7 ton iken, 2022’de 97,8 ton artışla 214,5 tona yükseldi. 2014’te 464,5 ton olan bu rakam, 2019’da 48,9 tona kadar gerilemiş, sonra tekrar artışa geçmişti.
TCMB’nin kendi kasasında sakladığı altın miktarı, 2022’de 34 tonda sabit kalırken, Borsa İstanbul’da saklanan miktar 21,2 ton artışla 471,9 tona yükseldi.
TCMB’nin altın rezervlerini saklama için yurt dışında sadece İngiltere’yi tercih ediyor. ABD Merkez Bankası’nda saklanan altın miktarı, 2016 yılında 28,7 ton iken 2017’de sıfırlanmıştı.
Merkez bankalarının bankası konumundaki İsviçre’deki Uluslararası Ödemeler Bankası’nda (BIS) 2017’de 18,7 ton olan TCMB altın rezervi miktarı, 2018’de sıfırlanmıştı. Sonraki yıllarda durum değişmedi.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 8 Temmuz 2021 tarihinde partisinin il başkanları toplantısında yaptığı konuşmada TCMB altınlarına da değinmişti.
“Gece yarısı operasyonlarıyla döviz kurunu harekete geçirerek kur üzerinden faizleri ve enflasyonu yükselterek ülkemizi ekonomik krizlerin altında ezmek için defalarca atağa kalktılar” sözleriyle ülke ekonomisindeki sorunların kaynağı olarak yurt dışına işaret eden Erdoğan, “Biz yurt dışındaki altınların tamamını ülkemize getirmek ve döviz rezervlerimizi güçlendirmek suretiyle bu saldırılara karşı hazırlığımızı önceden yapmıştık” demişti.
Son yıllarda ABD ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gerilmesi ve ABD’den gelen yaptırım adımları, TCMB’nin altınlarının yurt dışından yurt içine taşınmasında etkili olmuştu.
ABD ve İngiltere’nin yaptırım uyguladıkları ülkelerin döviz ve altın rezervlerine el koymaları, dünyada merkez bankalarını farklı arayışlara itti.
Dünyada vadeli altın işlemleri için New York, spot altın işlemleri için ise Londra öne çıkıyor. Merkez bankaları, swap dahil çeşitli finansal operasyonları daha hızlı yapmak için genellikle altın rezervlerinin bir bölümünü bu iki finans kentinde saklıyor.
Sözcü